Ngế ối rak khôi túa lĕm tro dêi hdroâng Jarai
Chủ nhật, 06:00, 14/04/2024 H’Za Wut/VOV Tây Nguyên H’Za Wut/VOV Tây Nguyên
VOV4.Xơ Đăng - Pôa Rơ Ô Bhung, 65 hơnăm, ối a ƀuôn Mlăh, cheăm Phú Cần, tơring Krông Pa, kong pơlê Gia Lai cho môi tung mâu ngế ki hâk git, chôu pâ, rak vế tơdroăng rơngê ting ting dêi hdroâng Jarai ki rơ-eăng ro tơniâ dêi hdroâng hdrê, pơlê pơla. Pôa đi đo kơdo mơ-eăm hnê tối ăm kuăn cháu ing mâu tơdrá troh a mâu nâl pơtâ tung rơngê, ting ting dêi hdroâng Jarai ƀă kơhnâ khât tung hnê tối nâl Jarai, tơdrá chêng, rơ-rêk tô chêng koăng ăm khu rơxông chal nếo nôkố, vâ la ngiâ mâ tá piu hiât.

Vâi krâ-nhŏng o nếo klêi tâng rơkong rơngê dêi pôa Rơ Ô Bhung. Pôa ai tối tiah kố, tơdrá dêi hdroâng Jarai ga ro khât, rơ-eăng ro, tơniâ ó ƀă ôh tá păng lôi tung tơdroăng rêh kâ ối pơlê pơla, maluâ a roh leh mơdĭng. Pôa Rơ Ô Bhung hiăng chiâng rơngê ting ting sap ing ối tơxĭn nah. Tơdrêng amê, pôa ôí tí tăng hlê plĕng, hriâm xêh tơdroăng rêi têng nêng tung pơlê cheăm. Pôa ối rơkê tơdroăng tôu chêng tiô tơdrá dêi mơngế Jarai. Rêm hdroh tung pơlê ai tơkŭm po mâu leh mơdĭng lơ mâu roh rơkâu xối tung pơlê cheăm vâi ôh tá păng lôi krếo khĕn kơ pôa veăng troh.

Drêng ai tơdroăng ki pơhlêh dêi pơlê pơla tung rêh ối, pôa Rơ Ô Bhung ai tối, bú ai tơdroăng hriâm tê mê vâi hdrêng chal nếo nôkố nếo klê plĕng ki kơnía git dêi khôi túa hdroâng kuăn ngo tơná. Drêng rơkê ‘nôi, mê tơdroăng ki rơkê kô thăm rế klê hlê, thăm mơjo tơdroăng ki kơnía dêi hdroâng kuăn ngo tơná. Xua ti mê, tung mâu roh ki ai kơdrâm vâi krâ tung pơlê, pôa Rơ Ô Bhung hmâ pơchân, hnê tối dêi kuăn cháu athế kơhnâ mơ-eăm i hriâm tâp troh lâm kana, troh tui lui.

“Mơngế vâi krâ Jarai ngin hmâ hnê tối, pơchân kuăn cháu athế kơhnâ khât tung tơdroăng hriâm tâp, hriâm athế troh tui lui, hnê tối ăm kuăn cháu mâ tá rĕng thâ xo on veăng, maluâ tơdroăng rêh kâ ối chal nếo nôkố trâm hên xahpá, nôu pâ ai pá puât to lâi xuân athế kơdo mơ-eăm mơhnhôk thế dêi kuăn ‘nĕng i hriâm tá troh tui lui vâ la ngiâ ah khoh kâi tơxâng châ ai tơdroăng rêh kâ ối ăm dêi châ chăn tơná ƀă tŏng kum nôu pâ”.

Tiô pôa Rơ Ô Bhung tối, ai môi tơdroăng ki kal ƀă tơdrêng dế nôkố ƀă pôa, mê cho hnê ăm mâu vâi muăn, vâi cháu hlê pơchuât, rơkê chêh nâl Jarai. Drêng mâu vâi hmâ tơpui, chêh rơkê ah pôa kô hnê ăm vâi tơdroăng rơngê, ting ting hdroâng Jarai. Pôa đi đo kơjo vâ hnê tơdroăng rơngê ting ting a rêm kơxêi tung măng tĭng ăm mâu vâi o, vâi muăn ki kŭn châ hriâm chư, hriâm tơpui nâl kuăn ngo, hnối hnê ăm vâi hlê hâk git kơ tơdroăng rơngê, ting ting kuăn ngo, kơhnâ khât tung hnê tơdrá, tôu chêng koăng ăm mâu vâi muăn, kuăn cháu, hnê rơngê ting ting, hnê tơpui nâl Jarai ăm pơlê cheăm. Pôa Rơ Ô Bhung tối:

“Tơná á xuân hmâ hnê nâl Jarai ăm mâu vâi muăn a rêm kơxêi, ƀă pơtối mê, hnê ăm mâu vâi muăn rơngê ting ting dêi hdroâng kuăn ngo pin vâ rak vế dêi tơdroăng ki hâk tơngăm dêi tơdroăng kuăn ngo, xâu la ngiâ ah lơ hía lôi, xua ngin nôkố xuân hiăng krâ, môi pâ nếo vâ mâu vâi muăn ai roh ki vâ tơpui tơno mơhno túa lĕm tro môi tiah mâu hâi ki po mơdĭng tôu chêng koăng, rơngê ting ting koh Đảng, mơnê Tơnêi têa, môi tiah rơkong Pôa Hồ hiăng krếo thế tâi tâng kuăn pơlê kring vế tơnêi têa, mơhnhôk thế vâi krâ-nhŏng o pêi chiâk pêi deăng,  kum ăm kăch măng, thăm mơdêk tơrŭm pơla mâu pơlê pơla tung cheăm bêng”.

Pôa Rơ Ô Bhung ai tối tiah kố, ton tĭn roh nah tung pơlê ai hên hngêi ki ai chêng, vó, nôkố bu ối iâ mơngế ki rak vế ƀă xuân bu ai iâ ngế ki chiâng tôu chêng. Tơdroăng rêh ối chal nếo nôkố ai hên tơdrá pơrá phá dêi pó, tơdroăng ki hnê rơngê ting ting xuân trâm pá hên tâ. Ki khéa hơ’nêng luâ tâ kơ mê, rơxông chal nếo Jarai a hên tíu preăng hlo chiâng pơchuât, chiâng chêh nâl dêi kuăn ngo tơná. Xua ti mê, rêm hdroh drêng ai mâu vâi hdrêng ki kơhnâ hriâm nâl Jarai, pơtâp tŏn chêng koăng, mê cho hiâm mơno ki ‘ló phiu ro kân ƀă mâu vâi krâ môi tiah pôa.

“Ai môi tơdroăng ki khéa hơ’nêng, rơxông kuăn cháu nôkố hên ngế ôh tá ‘nâi pơchuât, ôh tá ‘nâi chêh nâl Jarai xếo, la kơnôm ai tơdroăng tŏng kum ngăn khât dêi khu râ pơkuâ, mê vâi krâ-nhŏng o hiăng ‘nâi rak vế khôi túa lĕm tro dêi hdroâng kuăn ngo tơná, mê cho tơdroăng chêng koăng, hơdruê, rơngê ting ting, mâu hơ’muăn, hdrôu, xua mê, á xuân hơniâp ro há xua vâi krâ-nhŏng o pin hiăng vâ môi tuăn rak vế, pơtối mơnhông khôi túa ki mê”.

Maluâ hơnăm hiăng hên, la pôa Rơ Ô Bhung, ối a ƀuôn Mlăh, cheăm Phú Cần, tơring Krông Pa, kong pơlê Gai Lai xuân ối kơhnâ khât tung tơdroăng hnê mơhno tối khoi túa rak vế, tôu chêng koăng ăm rơxông chal nếo. Pôa châ ngăn cho “on séa bâ tuăn hiâm” ăm mâu tơdroăng tơrŭm, mơhno túa lĕm tro, chêng koăng a pơlê cheăm. Luâ tâ kơ mê nếo, pôa Rơ Ô Bhung xuân cho ngế thái ki hnê nâl tơpui ƀă chư chêh dêi mơngế Jarai a pơlê cheăm kố.

 

 

H’Za Wut/VOV Tây Nguyên

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC