Pôa Y Djuăn Mjâo kot mâ ƀă xông kân a tơnêi tíu Čư̆ Mgar, drêng xo on veăng, pôa lăm rêh ối a ƀuôn MNgoan. Pôa Y Djuăn Mjâo châ vâi krâ-nhŏng o tung pơlê tối cho ngế ki rơkê păng ‘nâng. Pôa ti xê to ngế ki rơkê hơdruê eirei hơniâp ro, rơkê hơdruê kưt tơniâ, mê pôa ối rơkê chiâng rêi, chiâng hlŭm hên mâu rơvŏng, mâu prôa ki mê, môi tiah tŏn chêng, đing năm, đing buôt, đing tut, tak-tar.

Tiô rơkong hơ’muăn tối dêi pôa Y Djuăn Mjâo, sap ing ối tơxĭn nah, pôa hiăng mơhúa châ tâng hên mâu tơdrá ki hơdruê ro rih dêi pôa rêm hdroh lo lăm a chiâk a deăng lơ mâu roh leh mơdĭng dêi pơlê. Idrâp chêng chuât xơtó lâp lu kong kế, ngo ngối, tơdrá tơdroăng eirei, kưt mê ga tơniâ trâu rơdâ tung hiâm mơno pro pôa hâk mơnâ, rơhêng vâ tiô hriâm a mâu ngế vâi krâ ki rơkê.

Xua cho ngế ki rơkê ai hlâu ƀă kơhnâ tung hriâm, mê drêng phô̆m vâ xông kân nah, pôa hiăng chiâng hơdruê eirei, hơdruê kưt ƀă hlŭm mâu túa rơvŏng, rêi prôa. Pôa Y Djuăn Mjâo ai tối tiah kố:

“Á hiăng chiâng hlŭm rơvŏng tak-tar sap ing 5 troh 6 hơnăm kố, á hiăng chiâng hlŭm đing năm sap ing kŭn nah, ing hơnăm 1965 troh a hơnăm 1966 á hiăng chiâng hlŭm đing năm, hơdruê eirei mê xuân hiăng chiâng ing hơnăm ki mê nah, á hiăng 7 hơnăm hiăng chiâng hơdruê eirei laga maluâ tá hâi teăm ‘nâi nhên ki klâi hên. Á hâk git khât tơdroăng ki pơto pơtih, hơdruê tơdjếi. Troh a hơnăm 1973, á hiăng vêh tơblôu nếo mâu tơdroăng ki todjếi, pơto pơtih mê”.

Plâ hên hơnăm hdrối mê hía nah, pôa hiăng pơtối mơdêk hnoăng cheăng dêi môi ngế ki dó inâi ngê̆ nhân ưu tŭ dêi ƀuôn MNgoan. Pôa đi đo ai mâ tung tâi tâng mâu leh mơdĭng kân kŭn dêi cheăm troh a tơring, troh a kong pơlê. Ti xê to ‘nâi mơjiâng pro, hlŭm rơvŏng, rêi prôa, mê pôa ối cho môi ngế ki rơkê, rơbot hên mâu tơdroăng hơdruê, rơngê ting ting tiô tơdrá dêi kuăn ngo Rơđế. Pôa ai tối, tung tơdroăng pêi chiâk pêi deăng, rêh kâ ối, lo lăm a chiâk deăng, lơ tung leh mơdĭng, mâu jâ pôa xuân hmâ hơdruê pơto pơtih mâu tơdroăng ki hmâ hlo, hmâ ‘nâi tung rêh kâ ối rêm hâi, chôu vế đi đo.

Maluâ tiah dế nôkố, preăng hlo ai ngế ki chiâng vâ hơdruê, rơngê ting ting ƀă hâk git vâ hơdruê, la tơná pôa xuân ối đi đo hơdruê, rơngê, ting ting rêm hâi ăm mâu ngế ki hmâng drêng rêm hdroh tôh chôu phut.

“Eirei, kưt, hơ’muăn hdrôu mê á xuân chiâng, xua drêng jâ á ối rêh nah mê á hiăng chiâng hơ’muăn hdrôu, á xuân hiăng hmâ tâng hmâ chôu vế, rơbot. Á xuân hriâm ƀối, ôh tá xê á hmôu pơ chiâng xêh ôh, á hmâ hmâng khu jâ pôa hơ’muăn, rơngê rơngối ƀă hnối ngăn a rơkong vâi há rơngê, mê á hiăng hriâm ƀối  tơdroăng ki rơngê rơngối mê, maluâ nâl, tơdroăng pơto pơtih ai phá dêi pó iâ la tơdrá xuân tiah mê”.

Ing tơdroăng châ pơtối rak vế tơdroăng ki jâ pôa hnê ‘măn ăm roh nah, mâu vâi krâ ki hdrối vâi đi đo tô tuăn ‘na túa ki hnê mơhno dêi tơdroăng hâk git tơmeăm khoăng chal vâi krâ nah vâ hnê ‘măn ăm rơxông nếo nôkố. Ƀă tơdroăng ki rơkê dêi tơná, pôa đi đo hnê mơhno tối ăm vâi ki ê hriâm tŏn, hlŭm, túa tŏng chêng koăng ăm i tơtrro, ăm i ro ki pôa xuân hmâ hnê ăm rêm ngế ‘nâi ‘na túa mơđah mê ga mot khâp tung hiâm mơno ƀă pro mơnguân hên ngế rơhêng vâ châ ngăn, châ hmâng. Tuá ki pơtâ nâl tro tiô tung tơrêm tơdroăng vâ pin há rơkong, xo hiâm hơdruê tơdrá kưt, eirei.

“Tung tơdroăng ki tơleăng tiô khôi túa, vêa vong, pin veăng môi tuăn ƀă  vâi ki ê ôh tá tro tơdroăng ga ôh tá tro luât, pin athế tối nhên tơdroăng ki mê ngế ki peăng lâi ai xôi thế tối nhên, hlối athế pâ peăng pá tá mâ tá ‘nhó dêi châ ga kô lĕm tro tâ, tâng tối dêi tơná đi đo tro, á lĕm tro đi đo, ga ôh tá la lâi ai tiah mê. Á cho ngế ki hmâ lăm tơleăng, pro pơlĕm ăm vâi krâ-nhŏng o ing hơnăm 1989 troh nôkố”.

Tung 20 ngế ngê̆ nhân ki kong pơlê Dak Lak châ Kăn xiâm hnê ngăn tơnêi têa pôk inâi Ngê̆ nhân ưu tŭ a hơnăm 2022, tơring Krông Năng hâk mơnê hiăng ai 4 ngế ngê̆ nhân, tung mê, ai ngê̆ nhân Y Djuan Mjâo. Mê cho tơdroăng ki mơnhên tối dêi Tơnêi ‘na hnoăng veăng kum mơdêk tung hnoăng rak vế, pơtối mơnhông, mơdêk, hnê mơhno rak vế chêng koăng, pơtối mơnhông ‘na mơjiâng pro, rêi, hlŭm rơvŏng, hlŭm ƀă hơdruê eirei, kưt dêi hdroâng Rơđế ăm khu rơxông nếo tung mâu hơnăm hdrối mê hía nah. Pôa ti xê to môi ngế ngê̆ nhân ưu tŭ mê ối cho môi ngế ki châ loi tơngah tung pơlê pơla.