Vâ rui chiâng môi ngế pú hmâ dêi pơlê
Chủ nhật, 06:00, 17/09/2023 Nhat Lisa tơplôu/VOV Tây Nguyên Nhat Lisa tơplôu/VOV Tây Nguyên
VOV4.Xơ Đăng - Ƀă mâu hdroâng kuăn ngo a Tây Nguyên, rui cho kuăn kiâ ki châ ngăn môi tiah mơngế tung rơpŏng hngêi dêi pơlê pơla. Mơngế Tây Nguyên tối tiah kố, rui cho tơmeăm dêi tơdroăng ki kro mơdrŏng, ai hên kế tơmeăm. Hlo ai tơdroăng ki păng ‘nâng dêi khu rui rế hía rế ối iâ, Vi ƀan hnê ngăn kong pơlê Dak Lak hiăng kĭ tơkêa bro tŏng kum ‘na kih thuât tung hơ’lêh túa ôm hyô, ôh tá ăm kơto rui xếo, bú xúa rui vâ bro rơnuâ, hnối ăm khu rui mơđah xo.

Rui cho môi khu ki mơhno tối tơdroăng ki lĕm tro kơnâ git dêi mâu hdroâng mơngế a Tây Nguyên, châ ngăn cho kơpong ki tơnêi ai hên khu rui a Việt Nam. Tung tơdroăng rêh ối tiô khôi hmâ dêi hiâm mơno mơngế Rơđế, M’Nông xuân hiăng ai hên tơdroăng ki tô tuăn. Xua ti mê, ngế pơkuâ ngăn rui hmâ tơkŭm po rơkâu xối xeăng vâ mơhno tối tơdroăng ki mơjo pâ, hâk phĕng ƀă khu rui. Jâ H’Hiên Êban, cho ngế kăn pơkuâ rui a ƀuôn Ea Mar, cheăm Krông Na, tơring Ƀuôn Đôn, kong pơlê Dak Lak tối ăm ‘nâi, rui cho kơnía ó khât, môi tiah mơngế tung rơpŏng hngêi. Rui ối cho vâ mơhno tối tơdroăng ki hâk tơngăm, ivá kro mơdrŏng dêi rơpŏng hngêi, pơlê pơla.

Sap ing hdrối mê hía nah, vâi krâ ngăn rui cho kuăn kiâ ki rơtế rêh ối, veăng pêi cheăng ăm vâi krâ-nhŏng o tung pơlê, xua tiah mê, dế nôkố rơpŏmg dêi jâ H’Hiên Êban xuân ối hâk tơngăm, ƀă ngăn rui môi tiah mơngế tung rơpŏng hngêi tơná.

“Rêm hơnăm kal athế rơkâu xối xeăng ăm rui ai 2 hdroh, tâng lơ dah ai xêh kế tơmeăm ki vâ iâ hlái rơkâu xối xeăng ki iâ môi hơnăm môi hdroh, rơkâu ƀă tơdroăng pôh kâ chu. Tâng ôh tá ai chu mê xuân chiâng rơkâu tiô kơ tơdroăng ki ai xêh tung rơpŏng hngêi tơná. Rui cho kal khât tung tơdroăng rêh kâ ối dêi kuăn pơlê. Ton nah, ối ai kong kế, rui toi loăng vêh troh a pơlê, pơto chơ báu ing chiâk troh a hngêi, roh  tơplâ nah, rui xuân kum kuăn pơlê chơ báu phái, pôm, alâi, pháu, hơnêa, răng kơnŏng, kum bô đô̆i plâ xâ... cho ai pơxúa kân khât ‘nâng”.

Tơmối troh a Ƀuôn Đôn, kong pơlê Dak Lak cho troh ƀă mâu tơdroăng hơ’muăn tối chal vâi krâ roh ton nah, ‘na xiâm rêi dêi tơdroăng ki ai khu rui. Mâu tơmeăm, khoăng ki ối ai tơdjâk troh a rui mê, mâu khôi túa, vêa vong ki ai tơdjâk troh tơdroăng rêh ối dêi khu rui hiăng chiâng tơmeăm ki mơđah pro ôm hyô vâ tơ’mot khu tơmối mot ôm hyô ngăn. Rui ôh tá păng lôi tung kơpong ki ôm hyô dêi pơlê pơla a Ƀuôn Đôn ƀă Lăk. Hiăng ton roh nah, mâu Kŏng ti pơkuâ ngăn ‘na ôm hyô ƀă tơmối ôm hyô xúa rui pơto chơ kế tơmeăm ôh tá tro tơdroăng, pro chiâng tơdjâk troh ivá dêi rui hngêi.

Vi ƀan hnê ngăn kong pơlê Da Lak hiăng ai chêh hlá mơ-eá pơkâ thế rĕng pơkâ pêi pro tiô túa “Ôm hyô ki lĕm tro ƀă khu rui” ƀă tơkŭm mơjiâng mâu túa ki nếo ai tơdjâk troh a khu rui. Ngoh Lê Minh Dũng, mơngế tomối a Bà Rịa - Vũng Tàu hiăng ai tối ‘na túa pêi pro kố dêi tơdroăng ôm hyô.

“Lăm troh a Ƀuôn Ma Thuột, kong pơlê Dak Lak athế lăm ngăn khu rui, athế châ hlo mâu rui, mơngế ki pơkuâ ngăn rui. Á hiăng ai roh ki châ ngăn khu rui tơ’noăng, kơto rui la roh hâi kố, ôm hyô akố ai 3 tơdroăng ki xiâm ƀă ôh tá ai hlo vâi tơ’noăng rui, ăm kơto rui xếo. Troh akố á hlo cho ro ‘nâng, xua hâk há khu ki tơkŭm po hên túa ki ôm hyô ki krip ro troh tơdroăng ki tơmối mot ôm hyô lâp lu, môi tiah rui koh tơmối, rui kâ buffet ƀă châ rơnuâ vâ xup um ƀă tơmối. Kố cho roh má 4 á  troh ôm hyô a Ƀuôn Đôn”.

Dế nôkố, kong pơlê Dak Lak bu ối 37 to rui, tung mê, 14 to rui a tơring Lăk, 22 to rui a Ƀuôn Đôn ƀă 1 to rui a tơring Krông Ana. Mâu khu rui hngêi hiăng kơdroh hên xua rui hiăng krâ ƀă hiăng hlâ hên. Hlo ai tơdroăng ki rui hngêi rêh hiá rế iâ, Vi ƀan hnê ngăn kong pơlê Dak Lak hiăng chêh tối ‘na tơdroăng tơkêa bro tŏng kum ‘na kih thuât tung túa ki pro ôm hyô ƀă ăm khu rui châ mơđah tiô túa nếo. Tiah mê, khu rui hngêi châ păn roăng, rak ngăn la xuân châ chĕm păn tŭm kế kâ, rui xuân châ rêh ối ton hơnăm; kăn rơpŏng hngêi ƀă ngế ki pơkuâ rui châ kâ liăn khế ing tơdroăng ki păn roăng, rak ngăn khu rui.

Dế nôkố, Khu xiâm păn roăng rak ngăn kuăn kiâ châu Á hiăng tơkêa kô kum lối  2 rơtuh 200 rơpâu USD vâ rak vế, păn roăng khu rui, kô pêi pro sap ing hơnăm 2022-2026. Khu kố hiăng ai troăng hơlâ tŏng kum ăm 12 to rui, tung mê, ai 8 to rui dế veăng mơđah a Kơdrum kong ilâng Yok Đôn. Tơmối ôm hyô drêng troh akố ôh tá xê kơto rui xếo, mê vâi bu ngăn rui rêh ối tung kong ilâng. Pôa Hockley Ryan Jonathan, cho ngế ki hriăn cheăng păn roăng, rak ngăn khu kuăn kiâ dêi châu Á tối ăm ‘nâi:

“Ngin cho mâu ngế teăng mâ ăm khu ngăn kuăn kiâ kong châu Á dế pêi pro tơdroăng tơkêa bro rak ngăn khu rui a kơdrum kong ilâng Yok Đôn, kong pơlê Dak Lak. Ngin pói rơhêng vâ tung la ngiâ kô mơnhên ngăn ‘na tơdroăng tơkêa bro kố a kơpong ki ê môi tiah a tơring Lak cho tơ’mot ăm khu rui mot tung Kơdrum kong ilâng Yok Đôn. Ăm mâu khu rui ki hiăng krâ vêh rêh ối tung kong kế. Ti xê to tơdroăng pơkâ ki ăm khu rui mot tung kong mê mơngế kuăn pơlê Việt Nam ôh tá châ hlo rui xếo. Ngin pói rơhêng vâ kuăn pơlê kơhnâ tung rak ngăn rui, mơngế Việt Nam kô ai tour ôm hyô vâ châ lăm ngăn rui tung kong. Ngin xuân pói rơhêng vâ kơ’nâi ah, mâu khu rui kô ôh tá pơto kuăn mơngế xếo, mê rui kô ối tung kơdrum kong ilâng Yok Đôn ƀă Lăk”.

Tơdrêng ƀă tơdroăng pơkâ dêi khu râ kăn ƀă kơvâ cheăng tung tơdroăng kring vế, rak ngăn khu rui hngêi, mâu ngế pơkuâ ngăn rui xuân hiăng ‘nâi plĕng tung tơdroăng rak ngăn ivá dêi khu rui, châ ngăn cho môi tiah mơngế tung rơpŏng hngêi. Tơmối ki hâk mơjo khu rui xuân kal athế ‘nâi pêi pro ki tơtro tâ ƀă rui, vâ um méa dêi rui đi đo cho ôh tá la lâi kâi piu hiât drêng troh a Tây Nguyên.

 

Nhat Lisa tơplôu/VOV Tây Nguyên

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC