Lối 1 khế kố, mơngế lăm rôe tơmeăm krếo đi đo kơ pôa Lê Văn Thành ối a thôn Phước Hòa, cheăm Ea Yông, tơring Krông Pač, kong pơlê Dak Lak vâ pơkâ ‘na yă sầu riêng tung kơdrum kân rơlâ lối 2 ha dêi pôa. La pôa Lê Văn Thành tối ăm ‘nâi, mơhé yă mâu ngế lăm rôe tối vâ rôe gá kơnâ, sap 70.000 troh 85.000/kg hdrê sầu riêng Dona la pôa xuân ôh tá tê.

“Nôkố akố tối tơdjuôm vâi xuân pơkâ hên yă. Ƀă rơpŏng hngêi á ối dâng 5 troh 10 hâi ‘nôi hiăng troh rơnó tum khât mê rơpŏng hngêi nếo pơkâ yă vâ rak ki lĕm má môi ăm rơnó plâi sầu riêng kố ƀă vâ yă tê tơniăn tâ’’.

Cho 1 tung 2 tơring dêi Dak Lak hiăng châ Khu xiâm ngăn ‘na tuăn ngôa rơkê, Khu xiâm Khoa hok - Kơmăi kơmok ăm hlá mơ-éa mơnhên “Inâi tĕm tem sầu riêng pú hên’’,  tơring Krông Pač dế mơ-eăm mơjiâng, mơhno inâi ing ki lĕm tơƀrê dêi plâi.

Pôa Trần Hồng Tiến, Kăn hnê ngăn cheăng Đảng tơring ăm ‘nâi, ƀă tơnêi lối 8.000 ha, rơnó kố, mơni kô châ krí dêi sầu riêng tung lâp tơring châ lối 92.000 tâ̆n. Rơnêu ing tơdroăng pêi rơnó hdrối nah ai mâu khu plâi sầu riêng dêi Việt Nam tro Sinuâ tơvêh xua ôh tá krúa lĕm tro tiô pơkâ plâi tê ăm kong têa ê, tơring dế mơdêk pêi tơdroăng cheăng ki mê.

“Tơring dế tơkŭm hnê mơhno mơdêk hnoăng cheăng rak ngăn mah kơxô̆ tung kơpong. Malối thế ai chêh tơdroăng pêi pro tiô pơkâ tơniăn. Má péa ngin xuân dế tơkŭm hnê tối mơhnhôk kuăn pơlê pêt sầu riêng krá tơniăn pêi krúa vâ pơxuá, hên ngế vâ rôe mê nếo tơniăn mơnhông tơƀrê sầu riêng krá tơniăn’’.

Lâp tung kong pơlê ai 23 tíu tâ tung kơthung ƀă 68 kơpong pêt châ ăm mah kơxô̆ tê ăm kong têa ê. Péa tơring hiăng châ Khu xiâm ngăn tuăn ngôa rơkê ăm hlá mơ-éa mơnhên chêh inâi tĕm tem sầu riêng pú hên cho Krông Pač ƀă Čư̆ Mgar. Péa tơring dế mơjiâng tơkêa bro chêh inâi kring vế inâi cho Krông Ƀuk ƀă Ea Hleo. Tiô pôa Nguyễn Văn Hà, Kăn phŏ pơkuâ ngăn chiâk deăng ƀă mơnhông thôn pơlê kong pơlê Dak Lak tối, kố cho xiâm kong pơlê vâ pơtối hnê mơnhông chiâng sầu riêng krá tơniăn ai tiô púi vâ dêi mơngế ki rôe.

Xua mê, hnoăng pêi pro ing peăng rak ngăn tơnêi têa, tơdrêng ƀă tơdroăng tơmâng khât troh pơkâ rak ngăn mah kơxô̆ kơpong pêt, tíu tâ tung kơthung, khu tơrŭm cheăng..., kong pơlê tơmâng khât troh rak ngăn krúa lĕm.

“Ing peăng tơnêi têa, a râ tơring ƀă râ kong pơlê ngin kô séa ngăn mâu ki lĕm lơ ôh a mâu kơdrum loăng, xuân môi tiah mâu tíu pêi cheăng  vâ rak ngăn klêi mê rĕng tơbleăng hdrối. Ví tơdroăng hiăng djâ troh tíu tơkăng kong klêi mê djâ vêh nếo. Tơdroăng kố kô tro lŭp kân, ôh tá xê to lŭp ‘na cheăng kâ mê ối pro vâi ôh tá loi nhoăm ƀă hên tơdroăng ki ê’’.

Vâ tơniăn tung rơnó krí plâi sầu riêng, mâu kăn cheăm tơring rơtế ƀă mâu kŏng an mâu kong pơlê Dak Lak hiăng mơjiâng, tơbleăng pơkâ mơdêk tơdroăng tơplâ hbrâ mơdât, mâu ki ai xôi ƀă mâu ngế ki pro xôi tung tơdroăng ‘na sầu riêng hơnăm 2024. Pakĭng mê, séa ngăn a hnôu plông ‘măn, tăng ngăn a mâu cheăm, tơring, malối a chiâk deăng pêt sầu riêng ki hơngế ing hngêi kuăn pơlê, séa ngăn mâu tơdroăng tê rôe plâi sầu riêng, mơjiâng tôh veăng kum rôe ƀă tê plâi sầu riêng. Đăi tă Trần Quang Hiếu, Kăn phŏ pơkuâ Kŏng an kong pơlê Dak Lak ăm ‘nâi:

“Ngin kô hbrâ tăng ‘nâi mâu tơdroăng, tơrŭm ƀă mâu tíu pêi cheăng kơvâ cheăng mơdêk hnoăng cheăng rak ngăn tơnêi têa ‘na tơniăn cheăng kâ, malối tơdjâk troh mah kơxô̆ kơpong pêt, mah tâ tung kơthung ƀă mâu tơdroăng ôh tá tơdrăng tung tê mơdró. Ƀă teăm châ ‘nâi tơplâ mơdât pơxâu phâk kơtăng mâu ki ki tong. Rak ngăn khât tơdroăng cheăng rak ngăn tơnêi têa ‘na tơdroăng mot lo, ‘na troăng prôk, ‘na rak ngăn kơvâ tê mơdró vâ  tơniăn tung kong pơlê’’.

Kong pơlê Dak Lak nôkố ai vâ chê 33.00 ha loăng plâi sầu riêng, tung mê, ai dâng 16.000 ha hiăng ai plâi, cho kong pơlê ai tơnêi pêt sầu riêng kân má môi tung lâp tơnêi têa. Hơnăm 2023, sầu riêng Dak Lak pêt châ 285.000 tâ̆n ƀă hơnăm kố tiô tối hdrối, kô châ lối 300.000 tấn. Vâ châ  tro tiô mơngế tê rôe ƀă kong têa ê, Dak Lak kal thế mơdêk tâ nếo hnoăng cheăng rak ngăn, khu tơrŭm pêi cheăng dêi mâu khu pêi cheăng tơrŭm; Rak ngăn krâu mah kơxô̆ kơpong pêt; Mơdêk hnê tối ăm kuăn pơlê hlê plĕng ‘na ki tơƀrê ing xiâm.