Dak Lak dế mot tung rơnó krí plâi sầu riêng ki păng ‘nâng. Phá ƀă tơdroăng ki hlo hơniâp dêi mâu hơnăm hdrối, kơchô mơdró hơnăm kố hlo tơniăn tâ. Tơdroăng tơbriât roê tê a kơdrum hlo kơdroh ki pá, yă tê tơniăn tâ, khu ki roê kơtăng tâ tung mâu khu ki roê. Ki pơhlêh kố tối nhên tơdjâk sap ing tê ƀă roê pơkâ thế kơtăng pá tâ dêi kơchô mơdró ƀă luât pơkâ pêi ki nếo châ xúa.

A ƀuôn Jung, cheăm Krông Pač, kong pơlê Dak Lak pôa Y Thơm ăm ‘nâi kơdrum sầu riêng dêi rơpŏng pôa bu châ xo dâng 35 tâ̆n, iâ tâ hên tâng vâ pơchông ƀă mâu rơnó hdrối mê hía nah:

“Xua kong prâi ôh tá tơniăn mê ai mâu kơdrum deăng ki ‘nâ ôh tá ai plâi, plâi ôh tá lĕm tâng vâ pơchông ƀă rêm hơnăm mê tơdroăng ki tê ngi kong têa ê hơnăm kố bu châ iâ yă tê xuân trâm pá. Á tơchĕng vâ tê tâi tâng châ mê 40 rơpâu – 50 rơpâu liăn môi kg”.

Ôh ti xê to kơdrum plâi pôa Y Thơm, hên rơpŏng kuăn pơlê a Krông Pač, Krông Năng lơ Čư̆ Kuiñ xuân trâm toah mê. Tâng môi tiah hơnăm nah ngế ki roê tơbriât dêi rơpó kok roê, yă roê pơhlêh rêm hâi, mê hơnăm kố kơchô tê mơdró ôh tá hlo kơbố vâ roê. Ki lĕm dêi plâi kơdroh hên pro khu mơdró kâ chiâng tơmiât nhên drêng roê. Pôa Lê Anh Trung, Kăn hnê ngăn Khu tơrŭm Sầu riêng Dak Lak, tối: kơchô mơdró Sinuâ, cho tíu ki tê xiâm xuân hiăng pêi pro kơtăng tơdroăng ki roê xo. Rơtế amê, Tơnêi têa pơkâ khu ki roê athế chêh inâi mơdró ƀă pêi pro hnoăng nâp liăn mơhá drêng roê tê sầu riêng. Pôa Lê Anh Trung tối nhên:

“Khu ki roê rơhêng vâ roê xo plâi sầu riêng athế chêh inâi mơdró kơvâ cheăng ai tŭm tơdroăng. Tâng ôh, drêng kơ koan hnoăng liăn mơhá lơ kŏng an châ ‘nâi kô tro pơxâu phâk kơtăng. Sap ing hâi lơ 1/7, cheăng roê tê sầu riêng athế chiu nâp hnoăng liăn mơhá 5%, kơlo phâk ăm mâu ngế ki pro xôi xuân ôh tá iâ. Xua mê ai troăng hơlâ luât nhên, kơchô mơdró hơnăm kố tơniăn tâ, ôh ti ai xếo tơdroăng ki tơbriât dêi rơpó môi tiah hdrối nah”.

Ƀă tơdroăng ki pơhlêh ‘na luât, kơchô mơdró ƀă tá rôh rơnó krí nếo, tơdroăng ki khu mơdró kâ vâi hiăng kok la tơvêh dêi, tơbriât roê dêi rơpó a rơnó sầu riêng hơnăm kố hiăng ai xếo. Kuăn pơlê xuân pơhlêh hiâm mơno, ‘nâi tơmiât rơnó tê. Pôa Nguyễn Công Điềm, cheăm Ea Knuêč, kong pơlê Dak Lak tối:

“Mâu hơnăm mê hía nah tă tê tâk chu ôh tá tơniăn, hơnăm kố kơnôm ai kơ koan pơkuâ ngăn ƀă khu mơdró kâ Tơnêi têa veăng gum, kơchô tê mơdró tơniăn tâ hên”.

Pôa Lê Đăng Minh, cheăm Quảng Phú, kong pơlê Dak Lak tối:

“Hơnăm kố á roê cho hơnăm ki má 5, plâi ki á roê châ 20 tâ̆n. Troh nôkố xuân hiăng châ tiô tơdroăng púi vâ, châ plâi sầu riêng hbo lĕm, yă tê 70 rơpâu liăn môi kg”.

Nôkố tung lâp kong pơlê Dak Lak ai dâng 40 rơpâu ha sầu riêng, lối 26 rơpâu hiăng krí plâi, rơnó 2025 plâi gá châ tiô riân 392 rơpâu tâ̆n, ton sap ing khế 8 troh khế 10. Vâ tơniăn tơdroăng ki tê ngi kong têa ê, Vi ƀan hnê ngăn kong pơlê pơkâ ‘na pêt ƀă tê sầu riêng rơnó 2025, pơkâ thế mâu cheăm bêng pơkuâ ngăn krá kơpong pêt, tíu ki tâ tung kơthung, séa ngăn tơniăn krúa dêi plâi, mơdât tơdroăng ki hjip yă. Pôa Nguyễn Minh Huấn, Kăn pơkuâ Khu ngăn chiâk deăng ƀă Kong prâi kong pơlê Dak Lak, tối rơdêi:

“Khu ngăn chiâk deăng tơrŭm ƀă Vi ƀan hnê ngăn mâu cheăm, nêng mơnhông ki rơkê tung pơkuâ ngăn, hnê mơhno túa ki pêt hmâ ƀă kong prâi pro pơhlêh; thăm mơnhông lăm ngăn ki krúa lĕm ôh tá xúa pơkeăng xôh kơdê oâ hdrong, mah kơxô̆ kơpong pêt, tíu ki tâ tung kơthung plâi sầu riêng vâ tê ngi kong têa ê”.

Rơnó 2025 mơni kô pro kuăn pơlê pêt sầu riêng Dak Lak tá hâi ro khât xua ki pơxúa tơƀrê gá kơdroh. La ‘na ki ton xŏn, drêng plâi gá dâi lĕm, kơchô tê mơdró séa ngăn kơtăng mê chiâng tơniăn, kô gum kơvâ cheăng kố mơnhông krá tơniăn ton, ví “tơdroăng ki mơnhông tơƀrê la ôh ti xê khât ƀă tơmiât troh ki kơnía tung kơchô tê mơdró lâp plâi tơnêi.