Kơpong kong ngo dêi kong pơlê Khánh Hoà (tơdjêp ƀă kong pơlê Dak Lak ƀă Lâm Đồng) kơnôm châ ai xêh kong kế, nhâ loăng ki kân rơdâ, krip tơdrŏm, ai hên xí têa ki ai xêh tung kong, têa krông hnăng rơngiâp lĕm. Pơlê pơla mâu hdroâng kuăn ngo Raglai, K’Ho T’rin, Rơđế ƀă hên mâu hdroâng kuăn ngo ki ê ki hiăng rêh ối ton rơxông akố ối rak vế dêi hên leh mơdĭng tiô khôi hmâ vâi krâ roh nah, mâu tơdrá rơngê ting ting, mâu kế kâ ki pơchên tiô vêa vong tơná ƀă mâu tơdroăng cheăng pêi ƀă kŏng. Kố châ ngăn cho mâu tơmeăm, mâu tơdroăng ki kơnía vâ mơnhông mâu tơmeăm khoăng ôm hyô ‘na kong kế, nhâ loăng, mơjiâng tơdroăng ôm hyô pơlê pơla, ôm hyô ƀă ai tơdroăng ki rơxiâp ki preăng ai tung kơpong.

Tung pơla hdrối mê hía nah, kong pơlê Khánh Hoà hiăng pơkâ mơ’no hên mâu troăng pơkâ, troăng tơdjâ vâ mơnhông athăm tơdroăng ki po tíu ôm hyô a kong ngo. Hiăng ai mâu tơmeăm khoăng hiăng châ mơjiâng pro ƀă hiăng tơ’mot tơmối mot ôm hyô, trối: tour hếo ngo Tà Giang, lăm ngăn, xup um xok a hduô ngo Ba Cụm, xí Tà Gụ a Khánh Sơn; Tíu xah hêi ôm hyô Yang Bay, kopơng pêt  mơjiâng tơmeăm khoăng Hoa Quả Sơn a Tủng Khánh Vĩnh. Ki rơhêng vâ tối, plâi krui ƀŏng kơtôu drêh, cho hdrê loăng ki châ pêt hên a kong ngo, ôh tá xê gum ăm lôi rơpâu rơpŏng châ hluăn ing kơtiê, xahpá, mê ối po troăng prôk ki nếo drêng tơrŭm cheăng pro mâu tíu ôm hyô pơlê pơla, kong kế, nhâ loăng. Pôa Đoàn Văn Hưởng, Kăn ngăn ‘na Khu pêi cheăng tơrŭm Hiệu Linh, cheăm Nam Khánh Vĩnh (hdrối nah cho cheăm Khánh Thành), tối ăm ‘nâi: Khu pêi cheăng tơrŭm kố ai troh 90% mơngế ki cheăng cho hdroâng kuăn ngo ki iâ mơngế, trối; Tày, Raglai. Tơdroăng ki mơnhông túa ôm hyô pơlê pơla ôh tá xê to veăng gum tơbleăng mơhno kế tơmeăm, túa lĕm tro dêi pơlê cheăm mê ối gum mơdêk ki kơnâ dêi tơmeăm khoăng pêi lo ing chiâk deăng, mơjiâng mâu tơdroăng cheăng pêi ăm vâi krâ-nhŏng o, hnối ăm tơná kuăn pơlê pêi lo tơniăn ‘na kế tơmeăm, liăn ngân.

“Pin po mơjiâng mâu tơmeăm khoăng ki ôm hyô ki xiâm dêi tơdroăng kố cho vâ tơbleăng mơhno tối ‘na mâu tơmeăm khoăng dêi pơlê cheăm. Mâu vâi tơmối lăm troh ngăn a kơdrum deăng kố, ki ahdrối tâ vâi châ hlo, châ ngăn, kâ plâi ƀŏng a tíu ki mê, klêi mê, hnối châ veăng rak ngăn, po văng nhâ loăng plâi krui ƀŏng. A kơdrum ki mê xuân ai tá klôh păn ká, tâng ai tơmối ki vâ lăm rup ká xuân chiâng mot troh a klôh têa vâ rup ká. Tâng vâ tối, ai hên tơdroăng ki vâ ăm tơmôí xah ôm hêi ƀă hnối châ veăng pêi pro mâu tơdroăng tung kơdrum deăng mê”.

Cherry cho hdrê loăng plâi kâ ki nếo hiăng chiâng pêt a kơpong kong ngo dêi kong pơlê Khánh Hoà, pro tơmối rơhêng vâ mot ngăn rêm hơnăm. Mâu plâi ki mê ga tơxâu ó ‘nâng, drêng ga hiăng tum plâi ga kô tum ‘nhŭng, klêi mê vêh chiâng prăng chí lĕm, ngăn mơnâ lĕm tung tơkâng hlá drêh, ga tơdro tiô khía pêi. Hên  tơmối roh apoăng mot tung kơdrum mê athế tot ngăn ton, dó dêi châ dế tro mot hyông tung kong loăng plâi dêi châu Âu.

Tơdrêng ƀă plâi Cherry, mâu túa kơdrum deăng ki tơ’mot ta tơmối mot ôm hyô ƀă kế tơmeăm dêi pơlê cheăm, môi tiah pu pái, păn ká têa kroăng, pêt hdrê loăng plâi kâ xuân dế chiâng dâi lĕm a hên tíu dêi kong ngo Khánh Hoà. Mâu túa cheăng ki kố ôh tá xê eâ pêi pro kân rơdâ, hên hĕng, laga, kal ai tơdroăng ki pơtối kơhnâ pêi, mơ’no liăn rôe tơmeăm tro tơdroăng, ki malối, pro ti lâi vâ tơxâng ƀă tơdroăng ki vâ rơhêng pôu ngăn, rơhêng vâ xah ôm hêi a tíu ki mê. Pôa Nguyễn Ngọc Sơn, Phŏ hnê ngăn ‘na Kuăn ngo ƀă ‘na Tơdroăng khôp kong pơlê Khánh Hoà tối ăm ngin ‘nâi: Vâ túa cheăng ôm hyô kố pơtối châ rak vế krá tơniăn, pơkal athế pêi adrêng tá tơdroăng hnê mơhno cheăng ăm i tơtro ƀă kuăn pơlê hdroâng kuăn ngo, pêi adrêng ƀă mâu tơdroăng ki kơnía dêi túa lĕm tro tiô khôi vâi krâ nah, môi tiah leh mơdĭng, rơngê ting ting, cheăng pêi ƀă kŏng ƀă hên hĕng mâu túa cheăng ki ê hía, ing mê, mơjiâng chiâng túa ki krê ăm tơrêm tíu ki troh, rế mơnhông ‘na pêi cheăng kâ, rế rak vế khôi túa, vêa vong dêi hdroâng kuăn ngo a kơpong kong ngo.

“Tâng vâ mơnhông mâu túa cheăng ôm hyô ‘na kong kế, ngo ngối, ôm hyô pơlê pơla athế tơdjêp ƀă tơdroăng ki châ tê dêi kế tơmeăm dêi hdroâng kuăn ngo ki iâ mơngế mê ga kô ai pơxúa. Ga ôh tá xê to gum châ tê dêi kế tơmeăm, mê ối gum ăm vâi krâ-nhŏng o thăm mơdêk túa rêh ối, ing tơdroăng pêi chiâk pêi deăng troh a túa hlê plĕng, pêi pro mâu hnoăng cheăng pơlê pơla, trâm, tơpui tơno, tơrŭm ‘na túa lĕm tro. Ki kal mê cho gum vâi krâ-nhŏng o pơhlêh tuăn tơmiât, pơhlêh tơdroăng ki hlê plĕng tiô túa nếo”.

Ing mâ ngăn dêi kơvâ ngăn ‘na chiâk deăng, túa pêi chiâk pêi deăng tơrŭm ƀă cheăng ôm hyô dế po rơdâ troăng prôk ki nếo ăm kơpong kong ngo Khánh Hoà, gum thăm mơdêk tơdroăng ki pêi lo liăn ngân ƀă rak mơngế cheăng. Mâu pơlê cheăm dế tơrŭm ƀă kơvâ ngăn ‘na cheăng mơjiâng mâu túa pêi pêt, păn mơnăn tơrŭm ôm hyô ngăn ‘na kong kế; po mâu lân hnê tối ‘na túa pêi kơvâ cheăng tơ’mot tơmối mot ôm hyô, hnê ‘na túa pêi pêt, rak ngăn hdrê loăng, păn ká, têng, uâ, pơliê mâu kế tơmeăm ki pêi lo ing chiâk deăng vâ tê ăm tơmối ki troh pôu ngăn.