Troh tâi khế 9 kố nah, tơring Kon Rẫy, hiăng pêt châ lối 1.500 hectar kong, luâ vâ chê 340 ha tâng pơchông ƀă kơxô̆ pơkâ pêt kong châ kong pơlê Kon Tum pơcháu tung 4 hơnăm, riân sap hơnăm 2021 troh hơnăm 2024. Kố xuân cho hơnăm má pŭn ki pơtối, tơring luâ pơkâ mơnhông pêt kong. Pôa Nguyễn Văn Thủy, Kăn phŏ hnê ngăn Vi ƀan tơring, ăm ‘nâi, vâ pêt kong châ luâ pơkâ kong pơlê pơcháu, rak ngăn kong pêt mơnhông tơƀrê, mâu kăn tơring hiăng tơbleăng pêi hên troăng hơlâ:
“Vi ban kuăn pơlê tơring hên túa liăn vâ kơjo kum kuăn pơlê veăng pêt nếo tơnêi kong. Đi đo hnê mơhno mâu tíu pêi cheăng, cheăm tơring séa ngăn, tối, hnê mơhnhôk kuăn pơlê rak ngăn pêt kong. Rêm hơnăm tơnêi ki lâi loăng hlâ xua mâu tơdroăng ki ê mê kô pêt tơmó hlối hơnăm ki mê’’.
Tơdrêng ƀă tơring Kon Rẫy, pơla hơnăm 2021-2024, hên kong pơlê a Kon Tum xuân tơkâ luâ pơkâ pêt kong. Tung mê, pơlê kong kơdrâm Kon Tum, tơring Tu Mrông ƀă Kon Plông... hiăng luâ pơkâ sap ing péa pái hrĭng troh lối 1.000 hectar. Hên tíu cho tíu ki ôh tá tơniăn dêi kong pơlê Kon Tum ‘na tơdroăng ko muih kong hmâng vâ, chôu muih kong pêi chiâk, mê kuăn pơlê hiăng hlo ki pơxúa dêi kong ƀă veăng pêt nếo kong.
Ngoh A Long, thôn Ti Tu, cheăm Đăk Hà, tơring Tu Mrông ăm ‘nâi, rơpŏng hngêi ngoh ƀă hên rơpŏng ki kuăn pơlê tung pơlê hiăng pơhlêh pêt kong a tơnêi kong pêt pôm loăng ton hơnăm ki hiăng ôh tá hơpok lěm xếo, châ lối 30 héc tar:
“Hdrối nah á pêt pôm loăng, pôm loăng xuân ôh tá xông dâi lěm, pôm gá nhăng ŭm, nôkố ai môi iâ pôm loăng hiăng kơdroh iâ ki pá puât. Á xuân môi tiah vâi krâ nhŏng o ki ê tung pơlê hdrối nah ôh tá tơmiât troh pêt kong. Kăn ƀô̆ cheăm, klêi mê thôn mơhnhôk a nếo plěng. Hngêi á ai tơnêi pêt pôm hiăng ton hơnăm luâ râ klêi mê pôm gá kŭn mê a pơkâ pơ’lêh pêt loăng hngó. Châ cheăm veăng kum hdrê loăng hngó hdrêng mê a hâk phiu. A mơ-eăm trâ nhâ ăm loăng hngó vâ loăng rěng kân klêi mê kơhnâ rak ngăn hbrâ mơdât on chếo kong’’.
Pêi pro tiô pơkâ Hneăng hôp Đảng ƀô̆ kong pơlê Kon Tum rôh má 16 ‘na pêt nếo 15.000 ha kong tung hneăng, pakĭng pêt kong tơkŭm hên, mâu cheăm, tơring tung kong pơlê ối mơdêk rơdêi pêt kong tơprâ tơprŭng. Troh nôkố, hiăng pêt nếo châ lối 3 rơtuh 600 rơpâu xiâm, châ lối 121% pơkâ; hdró păn loăng nếo xông kân lối 6.100 ha kong; pơcháu lối 9.400 ha kong ăm kuăn pơlê rak ngăn; kum kuăn pơlê ai cheăng pêi tung kơvâ rak ngăn kong ăm lối 24.000 ngế pêi cheăng, luâ tơdroăng pơkâ... Pôa Nguyễn Quốc Tuấn, Kăn phŏ pơkuâ ngăn loăng kong dêi kong pơlê Kon Tum ăm ‘nâi, mâu tơdroăng pêt kong, kong châ rak ngăn dế kum hên ngế ai cheăng pêi, kum kuăn pơlê ‘mâi hơ’lêh cheăng kâ mơnhông cheăng kâ pêi chiâk pêt kong:
“Tung pơla loăng pơxiâm xông kân kuăn pơlê châ xúa tơnêi vâ pêi mâu tơdroăng pơlâ pêi chiâk deăng tơrŭm ƀă pê lo liăn ăm kuăn pơlê veăng pêt kong. ‘Na ki ton ta ah pêt kong, ăm ngiât lěm tơnêi pêt kong a ngo lĭng kô pro pơxúa châ xo tơmot liăn ăm kuăn pơlê ing hnoăng rak ngăn kong, mâu tơmeăm ing kong pêt ƀă la ngiâ pêi pro tơdroăng hnê mơhno dêi pơlê. Kố cho mâu xiâm kơxô̆ liăn châ xo tơniăn ƀă ton ta ah ăm kuăn pơlê ki veăng pêt kong’’.
Tơdrêng ƀă mơdêk pêt kong, sap apoăng hneăng, Khu kăn đảng kong pơlê Kon Tum ai Pơkâ kơxô̆ 06 ‘na mơnhông pêt kong krá tơniăn ton troh hơnăm 2025, troăng vâ pêi troh hơnăm 2030. Sap hơnăm 2021 troh 2023, kong pơlê Kon Tum hiăng mơhnhôk lối 1.500 rơtal liăn vâ mơnhông kơvâ pêt kong; tâi tâng kơnâ dêi kơvâ pêt loăng kong dêi kong pơlê troh hơnăm 2023 riân châ lối 7.500 rơtal liăn, tung mê, krê ki kơnía pêt kong tâng riân châ vâ chê 950 rơtal liăn.
Pôa Nguyễn Tán Liêm, Ngế pơkuâ ngăn ‘na chiâk deăng ƀă mơnhông thôn pơlê kong pơlê Kon Tum, ăm ‘nâi, tíu pêi cheăng dế pơkâ thế kong pơlê mơdêk kơlo kơjo kum ƀă ‘no liăn a kơvâ rak ngăn kong vâ mơhnhôk mơngế pêt kong. Tơdroăng pơkâ châ kơpong pêt loăng kong, ai tiô tơdroăng pơkâ mơnhông kơmăi kơmok uâ pro loăng:
“Kơlo kơjo kum kuăn pơlê pêt kong bú ai 10 rơtuh tung 1 ha. Troăng hơlâ vâ pơkâ châ tro tâ xuân môi tiah mơnhông ăm hneăng kơ’nâi kơlo kơjo kum hên tâ vâ kuăn ai xiâm vâ pêt kong, pơla kố hâi ai tơmeăm ai xiâm châ xo tơ’mot xua kong 6,7 hơnăm nếo ai loăng. Má péa nếo, cho kơxô̆ liăn ‘no xuân iâ, nếo ai 67 rơtuh tung môi ha la tung 4 hơnăm. Tâng môi tiah pêt kong dâng 150 rơtuh tung 1 ha tiô roh ga ai 4,5 hơnăm mê khế hơnăm rak ngăn ton tâ ki lěm dêi kong kô hên tâ’’.
Kơ’nâi 4 hơnăm pêi pro tơdroăng pơkâ Hneăng hôp kân Đảng ƀă kong pơlê rôh má 16, hneăng hơnăm 2020-2025 ‘na pêt kong ƀă 3 hơnăm pêi pro Pơkâ kơxô̆ 06 ‘na mơnhông pêt kong krá tơniăn troh hơnăm 202, troăng vâ pêi troh hơnăm 2030, tơdroăng rak ngăn, kring gak, mơnhông pêt kong dêi kong pơlê Kon Tum châ tơƀrê. Nôkố rơtế ƀă tơdroăng rak ngăn kong, rak ngăn lối 550.000 ha kong ki chiâng xêh ƀă vâ chê 64.000 ha kong pêt, kong pơlê Kon Tum dế pơtối ‘no liăn mơnhông cheăng kâ rak ngăn kong tiô troăng krá tơniăn ƀă vâ chê troh pơkâ mơdêk ki xâp kong châ 64% a mơ’nui hơnăm 2025.
Viết bình luận