Cho rơpŏng Khmer ki kơtiê, on veăng nâ Huỳnh Thị Cẩm Tú prế ngoh Thạch Thường a kơtâo Vĩnh Thanh, cheăm Vĩnh Qưới djâ dêi rơpó lăm troh a Bình Dương pro kŏng nhân. Drêng pơreăng COVID 19 xông tâ tú a hơnăm 2021, on veăng hơnăm ối nếo prếo vêh ngi pơlê, châ nôu pâ xoăng ăm tơnêi pro hngêi lo ối krê, lăm tăng pêi cheăng kâ vâ rêh kâ ối. Mâu hơnăm hdrối mê hía nah, xua ôh tá ai rơxế kơto, prôk lăm pêi cheăng kâ mê tơdroăng rêh ối trâm hên xahpá. Xua ti mê, drêng châ gum rah xo 10 rơtuh liăn pơhlêh túa pêi cheăng, prế on veăng kố hiăng rôe rơxế hon đa vâ kơto prôk lăm, rế chơ mâu plâi vâ lăm tê mơdró. Nâ Huỳnh Thị Cẩm Tú ai tối tiah kố, kơnôm ai rơxế mê tơdroăng tê rôe tơmeăm dêi rơpŏng hiăng chía hlâu ƀă tơ’lêi:

“Rơpŏng á pêi lo liăn ôh ta tơniăn, xua ôh ta ai liăn ngân, ôh ta ai rơxế vâ chơ kế tơmeăm vâ mơ’no tê dêi kế tơmeăm, laga, kơnôm châ tơnêi têa tŏng gum mê châ rôe môi toăng rơxế vâ chơ kế tơmeăm, nôkố á hiăng pơhlêh tơdroăng cheăng tê mơdró tơmeăm. Rêm khế xuân châ xo sap ing 7 troh 8 rơtuh liăn, tê pía kái, tâng hiăng tâi rơnó pía kái mê á pơhlêh tê mâu tơmeăm ki ê, môi tiah pôm hơpê chôu, plâi têa tôu, plâi ói. Rơpŏng hngêi á mơnê Đảng, tơnêi têa hiăng veăng gum ăm rơpŏng á kơxô̆ liăn vâ rơpŏng á tê mơdró kâ, má kô kơdo mơ-eăm vâ châ hluăn ing kơtiê, á tơngah tơdroăng rêh kâ ối chiá niân tâ iâ”.

Jâ Sơn Thị Lùng, ối a kơtâo Vĩnh Thành, cheăm Vĩnh Qưới, ƀă kơxô̆ liăn châ 10 rơtuh liăn kơnôm ing Tơdroăng cheăng xiâm tơnêi têa tung mơnhông pêi cheăng kâ-rêh ối pơlê pơla kơpong hdroâng kuăn ngo ki iâ mơngế, jâ hiăng rôe 1 to chu kơdrâi păn vâ pro hdrê, ‘mâi rơnêu kơdroăng chu ki ton ƀă rôe kế kâ vâ chĕm chu tung mâu khế apoăng nah. Pêt kơchâi tung kơdrum pá rŏng hngêi, jâ pêt tơ’nôm kơchâi vâ ai kơchâi pế hná chĕm chu. Klêi kơ’nâi vâ chê 4 khế păn, jâ hiăng châ tê dêi chu ki apoăng, ai 13 to chu kŭn, tiô tơdroăng riân ngăn, tê dêi chu mê châ lối 20 rơtuh liăn.

“Kơnôm châ tŏng gum tiah mê á mơnê hên ‘nâng. Nôkố chu á păn hiăng châ lối 10 to, á tê dêi tâi khu kuăn chu mê. Tơdroăng păn chu á rak ngăn dêi rơhí rơhó, krâu khât,  ing kơxô̆ liăn ki tê chu mê xuân gum ăm rơpŏng á tơniăn”.

Tơdroăng ki tŏng gum pêi cheăng kâ, pơhlêh hnoăng cheăng ăm hdroâng kuăn ngo ki iâ mơngế, tung mâu hơnăm achê pơla kố, pơlê kong krâm Ngã Năm, kong pơlê Sóc Trăng hiăng tŏng gum ngăn khât ƀă rak vế, pêi pro hên tơdroăng ki ai pơxúa. Pơla hdrối kố nah, pơlê kong krâm hiăng tơkuăm thăm mơdêk  tơdroăng pơkâ pêi pro mâu tơdroăng tơkêa bro ki kân ƀă ki kŭn tung Hnoăng cheăng xiâm tơnêi têa mơnhông pêi cheăng kâ-rêh ối pơlê pơla tung pơlê cheăm hdroâng kuăn ngo ki iâ mơngế ƀă kong ngo, hneăng hơnăm 2021 - 2030, tung mê, ai hnoăng cheăng ki gum pơhlêh tơdroăng cheăng ăm hdroâng kuăn ngo, chôa ‘lâng gum ăm rơpŏng hdroâng kuăn ngo ki iâ mơngế ai tơ’nôm túa pêi cheăng kâ, thăm pêi lo tơ’nôm liăn ngân, ing mê kô chôa pơ’lâng mơdêk vâ tơniăn tung rêh kâ ối.

Troh nôkố, kơnôm ing tơdroăng tŏng gum axoăng tơnêi 1 rơpŏng ƀă kơxô̆ liăn 44 rơtuh liăn; veăng gum tơnêi pro hngêi ối ăm 35 rơpŏng, kơxô̆ liăn mê lối 1 rơtal 500 rơtuh liăn; veăng gum pơhlêh tơdroăng cheăng ăm 87 rơpŏng ƀă kơxô̆ liăn lối 767 rơtuh liăn; veăng gum pro tíu hdoăng têa lâp tung thôn ai 9 rơpŏng ƀă kơxô̆ liăn 27 rơtuh liăn. Pakĭng mê, pơlê cheăm ối gum tơdjâ pêi 2 túa cheăng ki tŏng gum tung pêi chiâk pêi deăng, pro pơhlêh túa ki gum pêi cheăng kâ-rêh ối pơlê pơla, tung mê ai túa ki păn xim Pơhlăng, truâ long a kơtâo Vĩnh Thuận, cheăm Vĩnh Qưới ƀă túa ki păn xim Pơhlăng pro a kơtâo Long Thành, cheăm  Tâm Long ƀă kơxô̆ liăn lối 343 rơtuh liăn ƀă pơtối pơkâ pêi pro, po rơdâ tung cheăng kố tung hơnăm 2024. Pôa Huỳnh Văn Lơ - Kăn Ƀơrô ngăn ‘na Cheăng pêi, Mô đô̆i rong ƀă Rêh ối pơlê pơla pơlê kong krâm Ngã Năm tối ăm ‘nâi:

“Pơtối veăng pơtâng tối ăm Vi ƀan hnê ngăn pơlê kong krâm, pơkâ pêi pro tŭm têk mâu tơdroăng pơkâ, ƀă pêi pro tŭm têk tơdroăng ki pêi pro tiô tơdroăng xiâm gum rơpŏng kơtiê krá tơniăn, tơdroăng mơnhông pêi cheăng kâ - rêh ối pơlê pơla kơpong pơlê cheăm hdroâng kuăn ngo ki iâ mơngế ƀă kong ngo, ki xiâm tơkŭm pơhlêh túa pêi cheăng, hnê mơjiâng cheăng pêi ăm thôn pơlê vâ tơdroăng ki pêi cheăng a thôn pơlê thăm kơhnâ mơ-eăm pêi cheăng kâ vâ pêi lo liăn ngân mơnhông pêi cheăng kâ rơpŏng hngêi”.

Tơdroăng tơkêa bro ‘na axoăng tơnêi ối, hngêi ối, tơnêi pêi chiâk pêi deăng, pơhlêh túa cheăng ƀă têa krúa ki pro tung pơlê pơla, ga cho ai pơxúa hên khât, ing mê, vâ tŏng gum ăm mâu rơpŏng Khmer ki kơtiê châ hlo, châ ‘nâi, pơhlêh tơdroăng cheăng, mơdêk túa rêh kâ ối. Xua ti mê, tơdroăng ki pơkâ pêi pro kong pơlê Sóc Trăng tối tơdjuôm ƀă pơlê kong krâm Ngã Năm tối krê tơkŭm pêi pro, rak tơniăn tro tiô kơ mơngế, teăm tơdrêng tung pêi pro mâu hnoăng cheăng ki mê vâ mâu rơpŏng châ mơdêk mơnhông rêh kâ ối, pêi cheăng, veăng gum pơhlêh ngiâ méa pơlê pơla, tơdroăng rêh kâ ối pơlê pơla kơpong pơlê cheăm hdroâng kuăn ngo rế mơdêk hên tâ tung la ngiâ.