VOV4.Sêdang - Tung tơdroăng tơpui a măng t^ng hdrối, pin hiăng tâng hnê mơhno dêi ngế ‘na pêi chiâk deăng [a\ túa rơvât phon ăm alâi hneăng pơxiâm huăn hmo\ng, pơtối mê pêi cheăng. Kơ’nâi kố, thak sih Đinh Văn Phê, kăn pho\ pơkuâ ‘na pêt hdrê loăng plâi kâ - ối tung Vie#n khoa ho\k kih thuât pêi chiâk deăng pêt kong Tây Nguyên kô hnê mơhno pó vâi krâ nho\ng o [a\ pú hmâ túa rơvât phon ăm alâi drêng hiăng kân.

-Tơdroăng choi phon ăm alâi drêng alâi hiăng xông kân, rơvât ga tiah lâi ô thak sih?

Thak sih Đinh Văn Phê: {a\ phon rơvât roh má 2, mê kuăn pơlê kal xêo ngăn hlá alâi, tâng hiăng châ 7 troh 9 kơtâ hlá, mê cho hiăng thế rơvât phon, mê kuăn pơlê ngăn tâng hiăng châ sap 32 troh 37 hâi klêi kơ’nâi pêt, mê kuăn pơlê kô rơvât phon tơdế kơxo# phon urê, mê cho tơdâng 150 kilô đăm urê [a\ tơdế kơxo# phon Kali Clorua, mê cho 50 kilô Kali Clorua, drêng kố choi phon hơhngế ho\ng xiâm alâi ki hiăng xông kân, rơvât kơtăn xiâm 10 troh 15 cm, klêi mê xuân po kơlâk tơnêi hơpok, go#m tơnêi a xiâm alâi, vâ alâi châ hrik trếo kơhiâm dêi phon hên tâ.

-Tâng alâi ôh tá tu\m phon pin hlo ga tiah lâi ô thak sih?

Thak sih Đinh Văn Phê: Ôh tá tu\m đăm pro xiâm alâi ôh tá kân le\m, kuăn pơlê tơtro\ng ngăn alâi xông kân, tâng xiâm alâi ôh tá kân le\m rơ’mok, xiâm châng ‘nâi, hlá pro khêi iâ. Tâng ôh tá tu\m phon lân mê hlá alâi prâp. Tâng ôh tá tu\m phon kali, mê hlá chếo tâi tâng, hmâ hlo chếo hlá a pá pêng [a\ peăng kơdâm, xua mê kuăn pơlê thế lăm ngăn chiâk, tâng hlo môi tiah mê thế rơvât tơ’nôm phon kali ăm tơtro.

-Tiah mê tơtro\ng tung tơdroăng choi phon ăm alâi ga tiah lâi ô thak sih?

Thạc sĩ Đinh Văn Phê:  Drêng choi phon mê pó vâi krâ nho\ng o thế tơtro\ng tơnêi thế hngiâm, pôi tá choi phon drêng kong mêi, drêng choi phon a pơla kong mêi trếo kơhiâm kô hiu tâi drêng têa hbrông hiu, malối phon Kali Clorua, pó vâi krâ nho\ng o xuân thế ví tơdroăng choi phon hên a tơnêi, thế choi tiô troăng, klêi choi thế xo ‘nêk po kơđu hlối vâ pôi tá hía trếo kơhiâm, pó vâi krâ nho\ng o thế tơtro\ng [ă phon Kali, drêng hlá alâi ối kơchoh pôi tá choi ah hlá gá kô chếo.

-Hôm, mơnê kô thak sih ‘na tơdroăng ki hiăng hnê mê âi.

Pak^ng tơdroăng ‘no liăn cheăng, rak ngăn mê tơdroăng rah xo hdrê alâi ăm tơtro xuân cho môi tung mâu tơdroăng pêi pro ki xiâm, kum mơngế pêt alâi châ xo dêi alâi hên. Nôkố hlo tê hên hdrê alâi ki pơrá phá, la ai châ môi tiah há, tơdroăng rah hdrê alâi ki lâi vâ pêt, cho môi tơdroăng tô tuăn hên dêi kuăn pơlê. Tơdroăng hnê tối măng t^ng kố ai tối ăm vâi krâ nho\ng o ‘nâi ‘na hdrê alâi khêi P4199 dêi Ko\ng ti pêi cheăng tiu rơnó Pioneer Hi-bred Việt Nam xông kân [ă dâi le\m, krúa ôh tá ai pơreăng tơ’lêi rak ngăn.

Tơdroăng ki tô tuăn dêi kuăn pơlê rêm rơnó đôu alâi hmâ tro mâu ki lăm rôe hjip yă pro kuăn pơlê ôh tá châ xo dêi liăn hên pro chiâng lu\p hên. Hluâ 2 rơnó pêt alâi hơnăm 2014 [ă rơnó xeăng tôu hơnăm 2014-2015 pêt hdrê alâi khêi P4199 dêi Ko\ng ti pêi cheăng tiô rơnó Pioneer Hi-bred Việt Nam a 2 kong pơlê Dak Lak [ă Dak Nông, hên kuăn pơlê sôk ro ăm ‘nâi, alâi khêi P4199 tê châ yă, kơnôm ing mê mâu rơpo\ng kuăn pơlê châ xo tơ’mot liăn hên tâ tâng vâ pơchông pêt [ă hdrê alâi ki ê.

Ngoh Nguyễn Ngọc Châu, ối a cheăm Ea Kpam, tơring C|ư Mgar, kong pơlê Dak Lak ăm ‘nâi: rêm hơnăm ngin krếo pơtăm troh tơdrốu xôh mê nếo ai ngế chiu vâ ngăn alâi, ngăn klêi mê vâi tối hên tơdroăng, hdjăm vâ hjip yă. Hên drêng ‘nâi ngin thế chơ lăm djâ a plông vâ tê tâng mơhúa châ rơkâ iâ. La nôkố hiăng phá tơ-ê, P4199 cho hdrê alâi ki nếo dêi Mih, kông gá rơdêi, krúa ôh tá ai pơreăng, rak ngăn tơ’lêi hlâu tâ la rơnó ki lâi xuân ai hnông kloăng kân, châ xo hên tâ mâu hdrê alâi ki dế hmâ pêt. Kloăng mơngiơk tr^ng ngăn le#m mơnâ mâ, têng xăm chiâng mơngiơk tum.

Sap ing ‘nâi ai hdrê alâi kố, mâu ki lăm rôe pơxiâm tăng rôe troh a xiâm vâ rôe hnối pâ rôe [ă yă kơnâ. Môi tiah alâi P4199 klêi krí kloăng mơngiơk le\m, ki kơchoh gá iâ, mâu ki lăm rôe pâ rôe troh 5 rơpâu 500 liăn 1 kilô, hên tâ kơlo ki hmâ 5 rơpâu 400 liăn 1 kilô; tâng tê drêh vâi vâ rôe 4 rơpâu liăn 1 kilô.

Tiah mê, xêo rêm hectar alâi P4199, mâu rơpo\ng ki đôu dêi a lâi châ 7 ta#n tơdế troh a 8 ta#n, ôh tá xêo kơxo# liă\n rôe hdrê, phon rơvât, liăn rơkâ ối rơlối sap 22 troh 25 rơtuh liăn tung 1 hectar môi rơnó.

‘Na ngoh Hoàng Kim Việt ối a cheăm Ea Phê, tơring Krông Pac\ xuân khên hơ’lêh dêi deăng ki pêt kơchâi rơpê pêt dêi alâi khêi hdrê P199 nếo ai pơxúa hên păng ‘nâng. Hdrê alâi khêi P4199 hiăng pro pơxúa ăm ngoh Việt châ xo hên păng ‘nâng. Tâng vâ tối châ xo hên tâ hdrê alâi ki ê, châ 1 ta#n tung môi sao. Klêi mê, ngoh châ mâu ki lăm rôe pâ rôe 4 rơpâu liăn môi ki lô ối drêh hâi teăm têng, tơmiât ngăn xêo dêi klêng tê ôh tá tá xêo kơxo# liăn ‘no, ki rơkâ ngoh ối châ xo dâng 4 rơtuh 500 liăn tung 1 sao, hên tâ tâng vâ pơchông [ă pêt mâu hdrê alâi prá, mâu kơchâi rơpê.

Gương+A Sa Ly tơplôu