Kăn ƀô̆ vâi kơdrâi tá hiâm mơno ƀă hnoăng cheăng kơdroh kơtiê
Thứ bảy, 06:00, 16/11/2024 Hoàng Qui/VOV Tây Nguyên Hoàng Qui/VOV Tây Nguyên
VOV4.Xơ Đăng - Cheăm Ia Broăi, cho cheăm kơtiê xơpá dêi tơring Ia Pa, kong pơlê Gia Lai mâu hơnăm achê kố hiăng ai mâu tơdroăng pơhlêh tung tơdroăng xăm kơtiê. Môi tung mâu tơdroăng ki xiâm veăng ‘no hnoăng kal tung tơdroăng pêi tơƀrê mê cho nâ Kpă H’Yư - Kăn hnê ngăn khu vâi kơdrâi cheăm, ngế kum pơhlêh tuăn tơmiât, túa pêi cheăng dêi kuăn pơlê kuăn ngo. Nâ hiăng hâk phiu châ Tíu xiăm ngăn Khu vâi kơdrâi Việt Nam ăm ƀâng kơdeăn khê̆n.

Ngoh Rcom Vu, pơlê Ia Rniu, cheăm Ia Broăi, tơring Ia Pa dế rak ngăn dêi kơdrum pêt alâi rơdâ ai 1 ha Rcom Vu ăm ‘nâi, kố cho rơnó pêt alâi ki má 3 tung hơnăm, gum rơpŏng châ xo liăn 80 rơtuh klêi kơ’nâi hiăng ôh tá riân liăn hrê roê ki kố ki mê.

“Ƀă kih thuât pêt ki nếo, vâi krâ nhŏng o pêt alâi sinh khô̆i cho tơ’lêi hlâu tâ, ing kih thuât pêi tơnêi, troh krâ ‘măn klŏng lo têa i iâ vâ tôh, tơdroăng cheăng nôkố xuân chía tơ’lêi hlâu tâ tâng vâ pơchông ƀă hdrối nah. Môi iâ ƀlêi chiâng dêi túa pêt ki kố môi iâ xuân kơnôm nâ Kpă H’Yư, kăn ƀô̆ hô̆i vâi kơdrâi cheăm hnê mơhno tá hiâm mơno ăm rơpŏng á ƀă vâi krâ nhŏng o tung pơlê ing mâu hâi ki apoăng pêi”.

Pôa Rcom Tiêu – Ngế pơkuâ thôn Ia Rniu phiu ro ăm ‘nâi: Kơ’nôm xúa tro pơkâ kih thuât, mê rêm ha alâi sinh khô̆i châ xo ing 35 troh 40 tâ̆n. Ing tơdroăng ki pơhlêh túa pêt ki nếo kố, thôn Ea Rniu hiăng kơdroh rĕng kơxô̆ rơpŏng kơtiê, nôkố bu ối 73 rơpŏng.

“Hdrối nah pêt alâi 1 hơnăm môi rơnó xo, la ing rôh ki xúa túa pêt sinh khô̆i mê 1 hơnăm vâi krâ nhŏng o pêt ing 3-4 rơnó, peăng khu ngăn vâi kơdrâi xuân hiăng hôp nâ o hô̆i viên hnê tối tơdroăng ki xúa túa pêt alâi sinh khô̆i, túa pêi châ tơbleăng tiô hên túa ki pơrá phá dêi rơpó, ing kih thuât tôh têa lo i iâ, tơdroăng ki choi phon, xôh pơkeăng xuân châ mâu hô̆i viên xúa, ing rôh ki xúa túa pêi ki kố mê ki dâi lĕm xuân châ hên tâ”.

Tơdroăng gum vâi krâ nhŏng o Jarai pơhlêh hdrê pêt, xúa khoa hok tung pêt rak ngăn ai hnoăng cheăng hên dêi nâ Kpă H’Yư, Kăn hnê ngăn vâi kơdrâi cheăm Ia Broăi. Nâ hiăng kơhnâ tí tăng ‘nâi plĕng ăm râ Đảng, khu kăn pơkuâ cheăm tơbleăng hên túa mơnhông cheăng kâ tơƀrê tung kơpong hdroâng kuăn ngo. Nâ Kpă H’Yư, tối:

“Á xuân đi đo mơhnhôk nâ o, rêm ngế mơnhông cheăng kâ rơpŏng, pro ti lâi chôa ‘lâng pơhlêh troăng tơmiât troăng pêi. Hdrối nah, pêt tiô rơnó, laga nôkố kal xúa khoa hok kih thuât, môi tiah hdrối nah drêng pêt thế rơkôm ai kong mêi ‘nôi, laga nôkố ôh tá môi tiah mê xếo, teăng mâ cho pin thế hrik mơ’no tôh têa lo iâ pla plâk, xúa phon rơvât, pơkeăng rak vế hdrê kơchâi plâi pôm vâ châ djâ tơƀrê tung pêt mơjiâng tơmeăm pêi lo ing chiâk deăng, nôkố hên nâ o hiăng pơhlêh troăng tơmiêt troăng pêi ƀă xúa khoa hok kih thuât tung pêt mơjiâng tơmeăm pêi lo ing chiâk deăng”.

Tiô pôa Vương Chí Thông, Kăn phŏ pơkuâ hnê ngăn Đảng cheăm Ia Broăi, ƀă tơdroăng ki mơ-eăm ôh tá pơtê dêi mâu kăn ƀô̆ môi tiah nâ Kpă H’Yư, hnoăng cheăng kơdroh kơtiê a cheăm dế pêi tơƀrê mâu tơdroăng.

“Troăng ki lĕm dêi Kăn hnê ngăn vâi kơdrâi cheăm cho kơhnâ, mơ-eăm tung tơdroăng hnê tối mơhnhôk vâi krâ nhŏng o tung hnoăng cheăng kơdroh kơtiê, vâi krâ nhŏng o loi, tơmâng, veăng gum ăm hnoăng cheăng kơdroh kơtiê dêi cheăm tơ’lêi hlâu tâ. Nâ hiăng châ Tíu xiâm Khu ngăn vâi kơdrâi khĕn kơdeăn tung tơdroăng ki mơhnhôk hnê tối vâi krâ nhŏng, tung pơlê, tung thôn pơlê ki a chê. Nâ cho ngế ki ai ivá, tung hnoăng cheăng mơhnhôk hnê nâ pêi pro tro rơkê khât”.

Ƀă mâu tơdroăng châ tơƀrê tung tơdroăng pêi cheăng Khu ƀă tơdroăng pêi cheăng vâi kơdrâi, hơnăm 2023, nâ Kpă H’Yư hiăng hâk tơngăm châ Khu xiâm Pơkuâ vâi kơdrâi Việt Nam diâp ƀăng kheăn kơdeăn. Laga, ƀă nâ, pri ki kân má môi cho tơdroăng loi tơngah, hâk vâ dêi kuăn pơlê ƀă mâu tơdroăng pơhlêh tung tơdroăng rêh ối dêi kuăn pơlê a cheăm.

 

Hoàng Qui/VOV Tây Nguyên

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC