Djâ Trung thu rĕng troh ƀă vâi hdrêng kơpong hơngế Dak Lak
Thứ tư, 05:28, 11/09/2024 Nam Trang/Tơplôu: Katarina Nga/VOV Tây Nguyên Nam Trang/Tơplôu: Katarina Nga/VOV Tây Nguyên
VOV4.Xơ Đăng - Mâu hâi pơla hdrối kố nah, hên kơ koan, tíu pơkuâ cheăng, mâu khu ki ai hiâm mơno hơ-ui gum tung kong pơlê Dak Lak ƀă kong pơlê ki ê hiăng tơkŭm po hên mâu tơdroăng cheăng ki ai pơxúa kân khât, tơveăng gum liăn ngân, kế tơmeăm Têt Trung thu ăm vâi hdrêng, malối ƀă mâu vâi ‘nĕng kơtiê, ai tơdroăng rêh kâ ối xahpá, vâi ‘nĕng ối kơpong hơngế hơngo. Rơnó Trung thu hơnăm kố hiăng troh ƀă mâu vâi ‘nĕng a mâu thôn pơlê ƀă idrâp hơkâ xuăng prếo hơniâp ro ƀă mâu hiâm tuăn hơ-ui gum lĕm têm rơpiât. Khu chêh hlá tơbeăng cheăng a kơpong Tây Nguyên - Rơ’jíu Việt Nam ai chêh tối “Trung thu ăm o” a ƀuôn Tleh, cheăm Dleiya, tơring Krông Năng, kong pơlê Dak Lak.

A plông dêi hngêi hôp tơdjuôm pơlê pơla dêi ƀuôn T’Leh, cheăm Dleiya, tơring Krông Năng, lối hrĭng ngế vâi hdrêng ki kŭn ƀă nôu pâ vâi hâk suâ ngăn mâu rôh ki mơđah xuăng prếo. Hên vâi o hâk vâ kơtâu tiô tríu, pê xâk mŭm, rup kŏng lơ veăng xuăng tiô tơrêm tơdroăng pro dêi khu ki xuăng prếo. Tơnêi tơníu ki rơngiâp rêm hâi dêi pơlê cheăm mê chiâng hơniâp ro. O Y Gian Mlô, ƀuôn T’Leh ăm ‘nâi, kố cho rôh apoăng á châ ngăn vâi kơhnhon xuăng prếo a pơlê:

“Kố cho rôh apoăng châ ngăn kơhnhon xuăng prếo tung rôh Trung thu, á hlo ro khât. Á mơnê mâu xăng, mâu tăm hiăng djâ Trung thu troh ƀă ngin”.

Rơtế ƀă ngăn xuăng prếo, mâu vâi o ki kŭn châ ngăn hên tơdroăng ki ai pơxúa ƀă châ xo hên kơxuô tơmeăm. Rế châ xo tơmeăm ƀă rơxế mái ki nếo, o H’Sơra Niê tối:

“Hâi kố ai môi hâi xah Trung thu hơniâp ro khât xua á châ xo rơxế mái, châ ngăn xoăng prếo châ mâu xăng mâu tăm poê ăm xâk. Kố cho rôh apoăng á châ ngăn tơdroăng kố. Á mơnê xăng, mơnê tăm”.

Ôh ti xê to mâu vâi ki kŭn, hên mâu ngế ki kân xuân tơkŭm a hngêi hôp pơlê dêi pơlê vâ rơtế veăng ngăn veăng hơniâp Trung thu dêi mâu vâi o. Djâ dêi 3 ngế kuăn tơxĭn xo tơmeăm ƀă hơniâp ro trung thu, nâ H’An Niên a ƀuôn T’Leh tối:

“Hngêi á ai 4 pŭn ngế kuăn, xua tơdroăng rêh ối pá puât mê tá hâi la lâi ‘nâi troh roê tơmeăm lơ djâ dêi kuăn lăm hêi rôh Trung thu. Hâi kố ai khu lo ing khu ki tŏng gum tơmeăm chu troh a pơlê vâ tơkŭm po Trung thu ăm mâu vâi muăn, á ro ƀă hiâm mơno ƀriê khât”.

Ƀuôn T’Leh ai 177 rơpŏng, ƀă vâ chê 300 ngế vâi hdrêng. Lối 90% tung kơxô̆ ki mê cho mơngế Rơđế. Pôa Y Nghê Mlô, ngế ki pơkuâ pơlê T’Leh ăm ‘nâi, rêm hơnăm, rôh Têt Lo hơnăm nếo, Têt Trung thu khu kăn pơkuâ cheăm ƀă hên khu ki tŏng gum kế tơmeăm hiăng chu troh akố, pôu hbru tơmeăm ăm vâi krâ nhŏng o ƀă mâu vâi muăn. Hơnăm kố tơdroăng kố tơkŭm krip tâ mê vâi krâ nhŏng o, malối cho mâu vâi muăn vâi ro khât:

“Tơdroăng rêh ối dêi vâi krâ nhŏng o akố pá puât khât mê nôu pâ ôh tá ai liăn rak ngăn tŭm ăm dêi kuăn. Mơhúa ai khu ki tŏng kum tơmeăm troh vâ diâp tơmeăm ƀă tơkŭm po tơdroăng ki xah hêi ăm mâu vâi muăn. Tơdroăng kố gá ro khât ƀă mâu khu ki pơkuâ thôn ƀă malối ƀă mâu vâi muăn ki ối tơxĭn”.

Tơdroăng “Trung thu ăm o” xua Kâu lak ƀô̆ “Theo Chiều Thiện Tâm” a pơlê kong kơdrâm Ƀuôn Ma Thuột, kong pơlê Dak Lak tơkŭm po. Akố, pakĭng mâu tơdroăng ki xah ro Trung thu, Kâu lak ƀô̆ hiăng poê xâk ăm mâu vâi o kŭn, hbru vâ chê 300 kơxuô tơmeăm cho xup kơxŏng khăng, kơƀăn kĕo, kơƀăn trung thu, kế xúa tung hriâm tâp ƀă hlá mơ-éa chêh ăm hok tro. Rơtế amê, Kâu lak ƀô̆ ối diâp 6 toăng rơxế mái ăm mâu vâi o hok tro ki ai tơdroăng rêh ối pá puât, hriâm rơkê. Kơnâ kơxuô tơmeăm kố cho lối 60 rơtuh liăn. Jâ Nguyễn Thị Nga, Kăn hnê ngăn Kâu lak ƀô̆ ăm ‘nâi:

“Hmâ rêm hơnăm rơnó Trung thu troh mê ngin tung Kâu lak ƀô̆ Theo Chiều Thiện Tâm djâ mâu kơxuô tơmeăm ki ai pơxúa kố troh ăm vâi o kơpong hngế hngo ki pá puât. Tung rơnó trung thu hơnăm kố, ngin kô pro tơ’nôm a 3 tíu nếo a kơpong hngế hngo, troh ƀă mâu vâi o kơtiê”.

Rơtế ƀă Tết Trung thu rĕng a ƀuôn T’leh, mâu vâi o phô̆m vâ xông kân a mâu pơlê cheăm kơpong hngế hngo ƀă vâi hdrêng ki pá puât a kong pơlê, xuân ai mâu hâi ki hơniâp ro, xua Khu râng liăn tŏng gum vâi hdrêng, Khu tŏng gum mâu ngế chó chêng, tơvê kŏng ƀă vâi hdrêng kuăn tê, khu pơkuâ ngăn Đoân Droh rơtăm Dak Lak, tíu xiâm pleăng dêi hnoăng cheăng Tơnêi têa tơkŭm po. Mâu tơmeăm hiăng châ diâp tung tơdroăng ki hơniâp ro dêi mâu vâi o, djâ troh môi rơnó Trung thu ki ai hên to rơkong ki hơniâp tó.

Nam Trang/Tơplôu: Katarina Nga/VOV Tây Nguyên

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC