Kơxêi hiăng vâ măng, jâ Y Heh (hdroâng Rơteăng) ối a ƀuôn Ea Mao, cheăm Ea Yiêng, tơring Krông Pač, kong pơlê Dak Lak hâk phiu dêi mâu vâi cháu hbrâ vâ kâ hmê a kơxê măng. Jâ sôk suâ xua hiăng troh tơbâ hâi Mố đô̆i rong châ mê kô châ tơdah mâu khu kăn kăn ƀô̆, rêm râ kăn pơkuâ troh pôu, hbru kế tơmeăm. Tơdroăng ki tơplâ roh mê nah jâ ối chôu vế tung hiâm mơno, jâ tối rôh ki tơplâ rơ-iêo nah drêng jâ ôí droh, pro yu kit bu nếo lối 20 hơnăm, tro mot tung tíu ƀom mìn dêi khu xâ ƀă châ hlo mâu vâi pú tơná hlâ rong a tíu mê:

“Pơla mê nah cho ing mâu hơnăm 1968 – 1972 á tro châi môi tiah kố, ôh tá ai klâi xếo. Rôh ki mê nah á pêi dêi hnoăng cheăng drêng tơkâ luâ troăng á tro min vâi tâp, tung pơla mê ai péa ngế hlâ tơdrêng amê hlối, á tro rong ó ƀă mơhúa ối rêh, tro a péa pâ chêng, môi pâ chêng gá tơđôu ôh tá ai kơxêng xếo. Drêng mê nah ai lêng Mih, á tro vâi rup”.

Mê cho hơnăm 1972, châ pơtih cho “Rơnó tôu ki ó dêi rôh tơplâ” a tíu tơplâ Đăk Tô – Tân Cảnh. Ôh ti xê to jâ Y Heh cho mố đô̆i tro rong tro khu xâ rup mê ối ai hên mơngế Rơteăng a kong pơlê Kon Tum tro xâ “rup” djâ troh a kong pơlê Dak Lak.

Pơtối rơkong jâ Y Heh, cho jâ Tô Phui - Kăn hnê ngăn Vi ƀan cheăm Ea Yiêng, tơring Krông Pač hneăng hdrối ăm ‘nâi, hơnăm mê nah jâ bu nếo xiâm 15 hơnăm, châ hlo kuăn pơlê tung pơlê tro xâ rup ing Kon Tum, djâ ‘mot tung rơxế kân chơ troh a môi kơpong kong ngo dêi kong pơlê Dak Lak. To lâi hơnăm kơ’nâi mê, jâ veăng tung khu droh rơtăm djâ troăng ahdrối pêi pro hên mâu hnoăng cheăng troh a hâi tơnêi têa châ tơleăng lĕm nah, jâ xuân veăng tung roh tơplâ khu Fulro xuân ó môi tiah tơplâ xâ roh hdrối nah há.

“Khế 4 hơnăm 1976 á cheăng tung khu veăng tăng rup khu Fulro. Á rơtế ƀă mâu vâi pú hiăng mot tung kong châ rup môi ngế kơdrâi ki ối tung khu Fulro tơtrâ kăch măng. Ngin rup môi ngế kơdrâi ki mê djâ vêh a tíu cheăng êng ƀă ‘nâi tơdroăng ki vâi hmuâ ối dêi khu Fulro. Ngin hiăng tăng rup ƀă hiăng châ rup hên ngế ƀă hnê tối ăm vâi ‘nâi tơdroăng ki vâi bro ôh tá tro mê. Ai mâu ngế ki ‘nâ veăng tung khu Fulro tro ngin rup hiăng hlê tơdroăng mê cho ôh tá tro mê hiăng vêh lĕm ƀă tơnêi têa, ôh tá tiô khu Fulro pro tơdroăng ‘mêi xếo”.

Lăm mot tung tíu ki vâi rêh ối, veăng tung tíu tăng rup Fulro jâ Tô Phui đi đo châ kuăn pơlê hâk mơnê. A kơpong tơnêi ki nếo dêi kong pơlê Dak Lak, klêi kơ’nâi hâi châ tơleăng lĕm ối hên tơdroăng ki pá puât, jâ kơhnâ rơtế ƀă khu kăn pơkuâ veăng pêi hnoăng cheăng hnê tối kuăn pơlê tơ’noăng pêi cheăng kâ, mơjiâng tơdroăng rêh kâ ối nếo. Drêng mơjiâng cheăm Ea Yiêng, jâ Tô Phui châ pôk pro kăn hnê ngăn Vi ƀan cheăm ki apoăng. Tối ‘na tơdroăng ki pêi pro tung pơla pêi cheăng, jâ ôh tá kâi pâ vế tŭm tâi tâng, la mâu tơdroăng ki ôh tá kâi piu má môi cho a hơnăm 1984, jâ hâk tơngăm châ veăng tung Festival a Rusi (Liên xô ton nah) ƀă kơnôm châ gum ing troăng hơlâ dêi Đảng ƀă Tơnêi têa ăm mơgế ki ai hnoăng.

“Á châ Đảng ƀă tơnêi têa tŏng gum ‘na liăn khế tiô Pơkâ kơxô̆ 62 (tŏng kum hnoăng ăm mâu ngế ki veăng tơplâ rak vế Tơnêi têa). Á hiăng châ kâ môi xôh. Nôkố, rêm hơnăm á xuân châ xúa ing troăng tŏng gum ăm mâu ngế ki ai hnoăng ƀă kăch măng. Môi tiah nôkố maluâ á hiăng krâ la cho môi ngế ai hnoăng ƀă kăch măng, châ tơnêi têa tơmâng ngăn tŏng kum bro tơ’lêi hlâu tung rêm tơdroăng”.

Pơtối rơkong jâ Tô Phui, jâ Y Heh mố đô̆i tro rong xuân tối ‘na tơdroăng ki tơmâng ngăn tŏng gum dêi Đảng ƀă Tơnêi têa ƀă mâu ngế ki ai hnoăng; thăm nếo jâ ối tối châ kâ liăn khế tiô pơkâ ki nếo, tro tiô hneăng hôp má 7, Kuô̆k hô̆i hiăng tơbleăng.

“Á rêm khế á châ kâ liăn tŏng gum mố đô̆i tro rong ai 1 rơtuh 800 rơpâu liăn môi khế; ing khế la ngiâ châ to troh lối 2 rơtuh liăn. Tung mâu rôh leh châ khu kăn pơlê cheăm tơmâng ngăn, tŏng gum, pôu kơ-êng hbru tơmeăm ƀă 500 rơpâu liăn mâ. Tối tơdjuôm, tung mâu rôh leh têt, kăn pơkuâ tơmâng ngăn khât, troh pôu rơkâu ivá mo lĕm ƀă hbru tơmeăm ăm á cho ngế ki tro rong ai hnoăng ƀă mâu vâi krâ ki ê tung pơlê cheăm”.

Mơdêk hnoăng cheăng kăch măngdêi mâu rơxông pâ pôa, ngoh nâ, hơnăm ối nếo Rơteăng a cheăm Ea Yiêng, tơring Krông Pač, kong pơlê Dak Lak pơtối kơdo mơ-eăm hriâm tâp, pêi hnoăng cheăng, veăng gum ăm hnoăng cheăng mơjiâng pơlê cheăm, tơnêi têa. Tung mê ai ngoh Plun:

“Á rơhêng vâ lăm bro mố đô̆i nah cho xua á hlo tơdroăng ki hlâ rêh dêi hên mâu rơxông pâ pôa, ngoh nâ  ki prôk hdrối, ƀă mâu rơxông ối nếo nôkố môi tiah á hiăng lăm pro mô đô̆i vâ ‘no dêi hnoăng, ivá dêi tơná tŏng veăng rak vế tơnêi têa, pơlê pơla, vâ tơxâng ƀă mâu rơxông pâ pôa, ngoh nâ ki prôk hdrối hiăng hlâ pleăng dêi mơheăm chhá tơná vâ rak vế tơnêi têa”.

Klêi kơ’nâi lăm pro mố đô̆i, vêh dêi a pơlê, ngoh Plun châ pơtroh lăm hriâm ing trung kâ̆p quân sự troh Đại học Lục quân. Vêh dêi a pơlê pêi cheăng, ngoh hâk tơngăm châ mot Đảng ƀă pro Phŏ chih huy trưởng, Khu pơkuâ ngăn tơdroăng cheăng lêng dêi cheăm Ea Yiêng, tơring Krông Pač. Ƀă nôkố, cho kăn hnê ngăn Khu mố đô̆i tơplâ dêi cheăm, ngoh đi đo tơmâng ngăn, tŏng gum troh tơdroăng rêh ối dêi mâu ngế ối tung khu.

“Vâ chôu vế hnoăng dêi mố đô̆i ki hiăng veăng tung tơplâ rak vế tơnêi têa, rêm hơnăm tung mâu rôh leh ƀă Hâi tơbâ hnoăng Mố đô̆i rong râ, hlâ hía lơ 27/7 a cheăm đi đo tơkŭm lăm pôu ngăn, rơkâu ivá ƀă diâp mâu tơmeăm ăm mâu ngế ai hnoăng ƀă kăch măng tung cheăm. Tơná á nôkố cho kăn hnê ngăn Khu mố đô̆i tơplâ hneăng hdrối nah, a cheăm ngin ai 75 ngế, á đi đo tơmâng ngăn, pôu ngăn, tơpui tơno ƀă tŏng gum mâu ngế tung khu. Tung mâu rôh leh rêm hơnăm ngin pơrá tơkŭm lăm pôu ngăn, tơpui tơno, kơ-êng ƀă hbru tơmeăm ăm mâu vâi krâ-nhŏng o, ngế ki lâi châi tamo athế gum hnê tối, djâ lăm hngêi pơkeăng, pơrá troh pôu ngăn,  tơpui tơno, hơlêm tuăn kơ vâi krâ-nhŏng o”.

Hâk tơngăm ƀă hnoăng cheăng kăch măng, maluâ a tíu tơplâ Đăk Tô – Tân Cảnh (Kon Tum) lơ a pơlê ki nếo Dak Lak, mơngế Rơteăng xuân ối kơdo mơ-eăm pleăng dêi hnoăng ăm tơnêi têa, rơtế ƀă kuăn pơlê mâu hdroâng kuăn ngo ki ê pơtối rak vế ƀă mơnhông pơlê pơla, tơnêi têa rế hiá rế xông tơtêk, krá tơniăn ƀă kro mơdrŏng.