Kơpong troăng kân Yên Ninh xŏn dâng lối 100 met, ối tung mâu tôh kuăn pơlê kơxô̆ 8, 9, 10 dêi bêng Yên Ninh, pơlê kong kơdrâm Yên Bái ai troh chât kơ koan, tíu pêi cheăng ƀă hngêi trung hriâm. Kơpong kố a chôu kơxo má, mơ’nui chôu kơhâi dế, kơxê đi đo chôm drô troăng kân, xôi ‘na prôk drô troăng ‘na rak tơniăn troăng ƀă hiăng ai tơklâm rơxế a kố.

Ing séa ngăn, mơnhên tơdroăng nôkố a bêng, kŏng an bêng Yên Ninh, pơlê kong kơdrâm Yên Bái hiăng tơbleăng ƀă khu râ kăn pơkuâ hnê ngăn cheăng Đảng, khu râ kăn pơkuâ mơjiâng troăng pêi “Tôh pơkuâ xêh ‘na rak tơniăn troăng klong a bo hngêi trung râ má môi ƀă râ má péa Yên Ninh”, ƀă khu ki veăng mê cho: lêng kuăn pơlê, khu gâk kring kơphô̆, mâu ngế gâk kring hngêi trung ƀă tung mê khu kŏng an cho khu ki xiâm. Trung tă Phạm Việt Đức, Kăn phŏ pơkuâ Kŏng an bêng Yên Ninh, pơlê kong kơdrâm Yên Bái tối ăm ‘nâi:

“Tôh pơkuâ ai 8 ngế. Rêm hâi kô pơxiâm pêi cheăng a kơpong bo hngêi trung hdrối mâu vâi muăn mot hriâm dâng 1 chôu ƀă hdrối mâu muăn lo hngêi trung 1 chôu, xua kố cho chôu nôu pâ chiân tơdah kơdrâm, ƀă xuân cho drêng mâu muăn lo hngêi trung rơtế môi xôh ing hngêi trung lo – cho drêng chôm drô troăng, tơ’lêi ôh tá tơniăn má môi’’.

Hngêi trung râ má péa Quang Trung ối a troăng Quang Trung, pơlê kong kơdrâm Yên Bái ai lối 1.400 ngế hok tro. Mơhé bo hngêi trung a kĭng troăng kân, laga mâu lâm hriâm ối a tíu rơnâk 10% xŏn dâng 70 met. Rêm hâi troh chôu pơtê hriâm, rơpâu ngế hok tro lo ing rơnâk chu ƀă pá xôp cho rơpâu nôu pâ tơkôm tơdah, ƀă hlối hên rơxế nhăng prôk lăm hluâ a troăng kân kố xua mê ai tơdroăng chôm ó ‘nâng.

Vâ rak tơniăn drô troăng klông, pakĭng pơtâng tối troh mâu nôu pâ, hok tro ƀă ăm hok tro, thái cô kĭ tơkêa rak tơniăn troăng klông sap ing apoăng hơnăm hriâm, rêm hâi hngêi trung ối xing xoăng Khu pơkuâ hngêi trung tơrŭm rơtế mâu ngế pêi cheăng gâk 2 roh tơniăn troăng klông a bo hngêi trung. Cô yăo Nguyễn Thị Thúy Nga, kăn phŏ pơkuâ hngêi trung tối ăm ‘nâi:

“Hngêi trung hiăng ai hnê prôk troăng ăm hok tro prôk tâk, prôk chu a bo hngêi trung tiô 2 troăng, môi cho ăm hok tro prôk chêng, péa cho ‘măn ăm hok tro chông rơxế ƀă pơkâ nôu pâ, hok tro chiân, tơdah kuăn ‘nĕng mê tâng ối kơtăn bo cheăng 20 met. Pêi pro tơniăn troăng klông a bo troăng kân, peăng kơxo ai Khu pơkuâ hngêi trung, thái cô, ngế gak hngêi trung ƀă hok tro lâm ki pêi cheăng tung măng tĭng; peăng kơhâi dế ai Khu pơkuâ hngêi trung, thái cô, ngế gâk hngêi trung vâ djâ hok tro tơkâ troăng peăng hơ’vá, ƀă drêng klêi hriâm a hngêi trung mê hok tro vêh tâi tâng mê mâu thái cô nếo chiâng vêh’’.

Mâu tôh pơkuâ xêh ‘na rak tơniăn troăng klông pêi cheăng tâi ivá hiăng kum mơdêk hlê plĕng dêi nôu pâ, hok tro tung tơdroăng pêi tiô Luât rak tơniăn troăng klông, kum mâu vâi o triê̆n tâ rêm roh troh lâm hriâm, kơdroh tơdroăng chôm drô troăng kân a mâu chôu mot hriâm lơ klêi hriâm vêh a hngêi. O Bùi Lương Nguyên, hok tro Hngêi trung râ má péa phôh thong Yên Ninh, pơlê kong kơdrâm Yên Bái tối:

‘’A hngêi trung ngin o xuân châ hnê ‘na rak tơniăn troăng klông môi tiah kơto rơxế thế truâ muâk rak vế ko, rơtế hên pơkâ ki ê ƀă ngin o xuân kơtăng pêi tiô. Drêng troh hngêi trung, á hlo mâu thái cô, mâu meh ƀă mâu tăm kŏng an hnê mơhno mê á o xuân hlo bo hngêi trung phuâng lĕm tâ, ngin o xuân hmiân tuăn tâ’’.

Tung pơlê kong kơdrâm Yên Bái nôkố ai 35 hngêi trung hriâm, ƀă lối 22 rơpâu ngế hok tro, tung mê ai hên hngêi trung troăng mot lo hâ, troăng kŭn, rơnâk ó... Xua mê, kơvâ Hnê hriâm pơlê kong kơdrâm Yên Bái nhăng ai mơ-éa hnê mơhno, mơhnhôk mâu hngêi trung thăm rak gâk kring vâ troăng klông ăm hok tro châ tơniăn. Pôa Hà Yên Thái, Kăn phŏ pơkuâ Hnê hriâm – Hnê mơjiâng tuăn ngôa rơkê pơlê kong kơdrâm Yên Bái, kong pơlê Yên Bái tối ăm ‘nâi:

“Ƀơrô Hnê hriâm – Hnê mơjiâng tuăn ngôa rơkê nhăng tơrŭm krá tơniăn ƀă Khu rak tơniăn troăng klông ƀă rơxế kơtâu kong pơlê vâ pơtâng tối Luât rak tơniăn troăng klông ăm hok tro; Hnê mơhno mâu hngêi trung a chôu ki mot lo hngêi trung ai thái cô, hok tro tung khu hlá cơ khêi tâng ối a mâu bo hngêi trung tơniăn hnê prôk troăng, pơchân tối hok tro mot lo bo hngêi trung, ki má lối cho a mâu bo hngêi trung ai rơnâk ó pơklât thế hok tro thế chông rơxế to chu, hmâ vâ rơxế chuâ ƀă chêng lơ rơxế kơtâu ƀă on tơhrik’’.

Tiô riân ngăn, sap apoăng hơnăm 2023 – 2024 troh nôkố tá hâi ai roh tơklâm rơxế ki lâi râ ó a kơpong bo hngêi trung a pơlê kong kơdrâm Yên Bái. Laga drêng ai tơdroăng rơxế krê ai hên môi tiah kố, ki má lối cho ô tô, drêng troăng klông a hên kơpong bo hngêi trung tá hâi tơxâng tơdroăng ki kal vâ nôkố, xuân ai tơdroăng hok tro pro xôi luât rak tơniăn troăng klông, xua mê, pakĭng tơdroăng ki mơ-eăm dêi hngêi trung, mâu mâu khu cheăng, rêm ngế nôu pâ hok tro xuân kal mơdêk hlê plĕng rak tiô luât rak tơniăn troăng klông; đi đo tơmâng, pơchân tối kuăn ‘nĕng dêi tơná pêi tiô tro mâu pơkâ ‘na rak tơniăn troăng klông ƀă rơxế kơtâu, vâ kơdroh iâ má môi tơdroăng ôh tá tơniăn kô ai.