VOV4.Sêdang - Krí xo, têng, kơ-ốu, rak vế kơphế cho mâu túa pêi ki hmâ dêi kuăn pơlê ki pêi chiâk pêi deăng xuân môi tiah ki hmâ pêi tung pơla hdrối kố nah. Laga, vâ tơdroăng ki krí xo châ dâi le#m, kơdroh tung tơdroăng ki krí xo [ă uâ pơliê ki apoăng, mê vâi krâ nho\ng o kal pêi pro tiô kih thua#t tung tơdroăng ki krí xo, têng, kơ-ốu, rak vế. Hâi kố, Kih sư Võ Văn Thắng, ngế ki cheăng a [ơrô séa ngăn Sinh Ho\a [ă Ko\ng nghe# sinh hok, ối tung Vie#n Khoa hok, Kih thua#t Pêi chiâk pêi deăng Tây Nguyên hnê tối ăm vâi krâ nho\ng o mâu kih thuât krí xo, rak vế kơphế klêi kơ’nâi krí xo. Pó vâi krâ nho\ng o kô tơmâng.

Êng: Pâ kih sư ăm ‘nâi tơdroăng krí xo kơphế tro tơdroăng kô pro tơdjâk tiah lâi troh xiâm loăng kơphế xuân môi tiah kloăng kơphế?

Kih sư Võ Văn Thắng: Tơdroăng ki krí xo kơphế ôh tá tro kih thuât ki hdrối tâ kô pro ăm mâu ngế ki krí kô ‘no tâi dêi ivá, tơdjâk troh ki dâi le#m tung krí xo. Má péa, kô tơdjâk troh deăng kơphế pro ăm pin pá vâ ‘mâi mơnhông ăm kơdrum klêi kơ’nâi krí xo, kơdroh ki dâi le#m ăm rơnó kơ’nâi. Drêng krí xo ôh tá tro kih thua#t, ki dâi le#m dêi kơphế xuân tro tơdjâk xua vâi krâ nho\ng o kô krí mâu plâi kơphế ki ối drêh, plâi kơphế ki kơbâng [ă krí hlối môi tơkâng, drêng mê kô pá vâ têng, têng tơpá vâ xăm tơ’mô.

Êng:  Ô kih sư, tiah mê, krí kơphế môi tiah lâi ga tro [ă pin thế tơtro\ng mâu tơdroăng ki lâi drêng krí kơphế?

Kih sư Võ Văn Thắng: Vâ krí kơphế dâi le\m, ki apoăng thế krí 15 hâi [ă pó vâi krâ nho\ng o thế kơdê hmui vâ tơ’lêi hlâu tung tơdroăng krí. Klêi kơdê hmui pin thế lăm ngăn kơdrum, tâng hlo kơdrum ai plâi ki tum sap 30 troh 40% mê thế krí rôh má môi 1. Hdrối vâ krí, pó vâi krâ nho\ng o thế hbrâ mâu tơmeăm, môi tiah: kơnêp ki vâ pôe tơkâng, kông ki vâ hếo krí a tơkâng ki pin tá plah hơbuăn vâ krí, kế truâ ko\ng, kơxâk, [aih vâ lêk. Thế tơtro\ng: kế truâ ko\ng, thế rah kế truâ ki hbo krâ kơvâ, vâ pin tâ dêi kơpeăng ko\ng tơná krí, ví tơdroăng ki lơ truâ ko\ng ki lối hbo ah ôh tá ‘nâi tâ dêi kơpeăng ko\ng tơná dế krí plâi, pro pá tơdroăng krí chiâng pá. Kơxâk, pin thế tâ plâi tung kơxâk ki krúa. Tâng tâ tung kơxâk ki tâ phon [ă kơxâk pơkeăng thế roh hrâ krúa le\m, têng x^ng, la ki tro tâ thế rôe kơxâk ki nếo vâ pôi tá tơdjâk ‘mêi troh plâi.

Êng:Ki khât gá, xua tô tuăn xâu vâi lơ tong, kuăn pơlê thế krí tâi dêi plâi tung kơdrum môi hdroh. Tơdroăng kố tơdjâk troh klâi ki le\m lơ ôh dêi plâi há ?

Kih sư Võ Văn Thắng: Vâi krâ nho\ng o thế klâ 3 rôh krí. Má môi pôi tá krí mâu plâi ki ối ‘miê xua drêng kố mâu plâi ki ối ‘miê pá vâ re\ng khăng drêng têng, xua mê tâng pin krí mâu plâi ki ối ‘miê kô kơdroh ki hngăm [ă ki le\m dêi plâi. Rôh má 3 kô chiâng krí tâi mâu plâi ki ối ‘miê ki u ối mê xua drêng plâi ối ‘miê mê hiăng kêi la gá hâi teăm tu\m păng ‘nâng.  Drêng krí vâi krâ nho\ng o thế lêk [aih troh a xiâm vâ mâu plâi pôi tá kơte\ng lo pá gong. Tung pơla krí pó vâi krâ nho\ng o thế hruâ toi chôa ‘lâng sap ing xiâm kơpâu trôh kối kơpâu plâi.  Ai péa túa krí. Ki môi, pin thế hruâ toi tâi plâi ing xiâm kơpâu [ă mâu tơkâng ki ai plâi tum hiăng vâ tâi [ă tum tơ’mô. ‘Na mâu tơkâng plâi ki ối drêh hên, thê tiê xo ing kơpâu vâ krí mâu plâi ki tum, plâi ki ối ‘miê lôi [ă krí môi rôh tơdrêng tá mâu hlá a kối tơkâng.

Tối tơ’nôm nếo, hdrối [ă klêi rơnó krí pó vâi krâ nho\ng o thế hnê ăm mâu ngế cheăng mâu túa krí, klêi mê vâ vâi pôi tá krí ôh tá tro kih thuât ah lơ pro tơlêa tơkâng, tơđôu tơkâng, tơruih hlá.

Êng: Ô kih sư, klêi krí plâi, pin kal rak ngăn kơphế môi tiah lâi vâ kơdroh mâu tơdroăng ki tơdjâk troh plâi kơphê?

Kih sư Võ Văn Thắng: Klêi vâi krâ nho\ng o krí, tâng ai kế tơmeăm thế uâ têng hlối mê gá le\m. Tâng ôh tá têng hlối [ă kơphế vo#i pin pôi tá lôi ton hluâ 48 chôu. Ki má péa nếo, tung pơla têng tung tô, pó vâi krâ nho\ng o pôi tá têng go#m hơ‘gok a‘ngêi hluâ 40 cm xua drêng mê kô pro chiâng pơ-oh. Tung pơla gá tô pơ-oh môi tiah mê kô pro chiâng phôk, xuân môi tiah chiâng ai mâu kuăn kiâ ki ‘mêi kô pro mâu kế ki tơdjâk ‘mêi troh plâi kơphế, chiâng pro ‘mêi troh ivá mơngế. Tâng trâm kong prâi ôh tá tơniăn, ôh tá chiâng têng hlối thế tăng tíu ki rơngiâp bâ phuâng vâ ok kơphế, klêi mê, xo ki krêo vâ  khuih klêng tê vâ kơphế pôi tá tô pơ-oh ah lơ chiâng phôk. Tâng mâu nho\ng o ki ối tâ tá pin ai kơmăi têng pin mung ăm vâi uâ têng tung pơla kong mêi rơdâm ton hâi.

Tung pơla tâ tung kơxâk vâ ‘măn tung hnôu, pin thế tơtro\ng ngăn pá kơdâm hnôu thế xúa pallet. Tâng pó vâi krâ nho\ng o ôh tá ai pallet mê pin xuân chiâng ro mâu loăng ăm gá tơdrăng, a‘ngêi vâ têk ‘măn kôxâk a’ngêi pôi tá ‘măn kơxâk a trêi, tơnêi. Xua tâng ‘măn hlối a trêi tơnêi, lơ loăng kô pro pơ-oh ah kơphế hrik kơphế pro kơphế chiâng hngiâm kơchoh [ă drêng trâm kong tô, ôh tá ai hyôh vâ châ hrik hyôh ki le\m pá gong ‘mot tung hnốu. Ki má péa nếo, drêng ‘măn mâu kơxâk tung hnôu dâng 30cm vâ ăm gá châ phuâng [ă vâ ví pôi tá châ hngiâm ing hnôu [ă kơphế [ă hnôu ‘măn kơphế thế pro ăm bâ phuâng pôi tá xi vâ ăm hyôh pá gong châ mot tung hnôu.

Êng: Hôm mơnê kơ kih sư!

Pó vâi krâ nho\ng o [ă pú hmâ nếo klêi tâng kih sư Võ Văn Thắng, ngế cheăng tung {ôrô hriăn cheăng Sinh Hoă [ă kơmăi kơmok sinh hok, Ối tung khu xiâm khoa hok kih thuât ngăn ‘na chiâk deăng pêt kong Tây Nguyên hnê ‘na kih thuât krí, rak ngăn plâi kơphế klêi krí. Púi tơngah [ă mâu tơdroăng hnê tối mê kô kum vâi krâ nho\ng o [ă pú hmâ krí, rak ngăn dêi kơphế krâu le\m tâ, ai pơxúa tung la ngiâ. Rơkâu pó vâi krâ nho\ng o môi rơnó krí châ hên dêi kơphế.

Gương prế Katarina Nga tơplôu [ă tơbleăng