VOV4.Bahnar - Thôn Kon Kơlok, xăh Đak Mar (Đak Hà, Kon Tum) dôm xơnăm tơje# âu oei ato\k tơiung pran găh pơtăm lơ hơdre\ch ‘long, kon yo\ng kiơ\ trong jang xơđơ\ng kơjăp, hơto\k kơjă tơmam pơtăm lơ\m minh hơgăt teh. Gơnơm băt yua tơdrong rơgei găh khoa ho\k kih thuơ\t, ho\k hơlen păng pơlong atu\m pơm jang, thôn Kon Kơlok hlôi đei lơ bơngai kon kông jang rơgei, đei io\k yua kơ hre\ng triu hlak jên rim xơnăm. {ok A Hler jing minh lơ\m kơxo# noh.  

{ok A Hler, bơngai Sedang oei tơ\ thôn Kon Kơlok, xăh Đak Mar, apu\ng Đak Hà, Kon Tum xơng puih mak âu noh to\k 66 xơnăm. {ok tơroi, xơnăm 1995 vih tơ\ ro\ng, unh hnam tơjra#m lơ tơnap tap, lơ\mx ơnăm adro# băt jang [a minh pơyan đe\ch. Xơnăm mă yơ ‘mi kial xơđơ\ng noh ado# măh xo\ng xa đe\ch. Xơnăm mă yơ to# pơđang, đak hơbông noh ưh kơ măh phe xa [a xo\ng jing tơdrong hơnơ\ng kơ [ôh đe\ch. Ưh kơ chiu hăm tơdrong pơngot hin dơnuh, [ok năm tơchă ho\k [oi dôm unh hnam jang rơgei tơ\ tơring nai nhen Dak Lak, Gia Lai … Truh xơnăm 1996, jang mir răh, [ok xơkơ\t pơtăm răh cà phê, kơxu, tơ[ăr...

Truh dang ei, unh hnam [ok A Hler đei hloh 2 ha cà phê, 1 ha kơxu, 5 sào [a na păng kon tơrong, ier bip truh dôm j^t to\... Ưh kơ jo# jên hoach jang, rim xơnăm, unh hnam [ok oei đei yua hloh 250 triu hlak jên. Tơroi găh tơdrong hlôh vao po găh jang mu\k drăm, [ok A Hler xơkơ\t, ho\k hơlen kih thuơ\t, pơ ‘nam pơm jang jing trong vă đei jơnei: Athei hơnơ\ng ho\k hơlen vă hlôh vao, băt trong jo# hơlen, io\k yua dôm trong jang khoa ho\k kih thuơ\t noh tơdrong jang đei yua lơ. Tơje# hăm noh athei ako\m jơhngơ\m, tơguăt tơgu\m băl lơ\m tơdrong erih duh nhen lơ\m tơdrong pơm jang. Adrol ki pơm jang hrat, yua jơhngơ\m noh mă lơ. Dang ei ưh kơ đei hrat nhen xơ\, rim tơdrong adoi đei kơmăi kơmo\k, jang lơ\m to\ xe\t năr. Unh hnam inh dang ei jang cà phê, kơxu, tơ[ăr păng pơtăm [a na.

{ok A Hler dang ei hlôi đei hnam oei kơjăp, hnam tih xă man nhen hnam teh đak đe, man đơ\ng xơnăm 2015. Lơ\m hnam đei tôm tơmam yua lơ\m unh hnam. Pơgar tăp dăr hnam xă 3.700 mét vuông păng minh păh găh ro\ng hnam noh anih ‘măn gre thu\t păng dôm kơloăi kơmăi kmo\k ‘măn choh jang xa.

Ako\m đei tơdrong hlôh vao đơ\ng pơtăm ‘long đunh năr păng chă rong kon tơrong, [ok A Hler ưh kơ pơngơ\t, mă kơchăng tơgu\m rim unh hnam lơ\m thôn băt găh kih thuơ\t vei jang, tuh pho\ng ăn tơm cà phê, kơxu, tơ[ăr. Lơ unh hnam ho\k [oi [ok A Hler tơplih pơtăm ‘long đunh xơnăm, tơguăt hăm chă rong kon tơrong, hơto\k klaih đơ\ng hin dơnuh. {ok A Bôm, kră pơlei Kon Kơlok xơkơ\t “{ok A Hler jing minh ‘nu bơngai dăp đon dăp bơnôh chă tơgu\m kon pơlei lơ\m thôn, [ok hlôi ‘măn khei năr vă pơtho kon pơlei băt trong pơm jang. Ưh kơ adro# tơroi ăn kon pơlei lơ\m tơdrong ho\k hôp, mă oei pơtho ăn kon pơlei jang tơ\ mir na hloi vă kơ băt găh kih thuơ\t hơdre\ch ‘long pơtăm, dang ei lơ unh hnam hlôi đei mu\k tơmam răk ‘măn’.

 Ưh kơ adro# jang mu\k drăm rơgei, klo hơkăn [ok A Hler oei tơre\k pơtho kon hơ ioh ho\k pơhrăm truh tôch. {ok đei 4 ‘nu hơ ioh, 2 ‘nu dro\ nglo, 2 ‘nu drăkăn, truh dang ei tih vơ\, đei tơdrong jang xơđơ\ng. Kon dro\ nglo jang kang [o# hơlen ako\m kơ Anih jang Cà phê 704; Kon drăkăn [ok noh bơ\ Pho\ kơdră Jơnu\m jang găh drăkăn xăh Đak Mar, kon dro\ nglo noh jang ko\ng nhơ\n tơ\ Anih jang cà phê păng kon drăkăn hơdruch noh ‘nao ho\k đang hnam trưng Trung học Y tế dêh char Kon Tum. {ok A Hler tơroi: “ Inh [ôh hlôh vao noh kăp g^t tơpă, noh pơm kiơ duh hơlêm kon hơ ioh năm ho\k pơhrăm. Năm ho\k vă hơto\k hlôh vao, đei tơdrong jang xa, băt trong chă jo# hơlen lơ\m tơdrong pơm jang”.

{ok Đinh Thư - Pho\ Bí thư anih jang Đảng xăh Đak Mar, apu\ng Đak Hà, dêh char Kon Tum noh ăn tơbăt: “{ok A Hler hơnơ\ng adrin tơroi ăn kon pơlei ho\k pơhrăm hlôh vao trong pơm jang, erih xa. {ok pơ ‘nam lơ\m tơdrong pơtho jang kiơ\ kho ho\k lơ\m choh jang xa, mă kăl noh tơdrong ho\k hơlen đơ\ng dôm unh hnam jang rơgei đơ\ng ‘nho\ng oh bơngai Yuăn lơ\m thôn, lơ\m xăh. {ok pơtho ăn kon pơlei băt găh trong chă rong kon tơrong, vei jang hơdre\ch ‘long pơtăm. Tơmơ\t hơdre\ch ‘nao lơ\m pơtăm cà phê, kơxu, dôm hơdre\ch ‘long pơtăm kăp g^t. Xơnăm 2016,  [ok A Hler đei kon pơlei pôk jing bơngai đei kon pơlei lui yom, păng duh jing minh lơ\m 4 ‘nu bơngai mă đei kon pơlei lơ\m xăh lui yom hloh’’.

Truh dang ei, tôm unh hnam lơ\m thôn Kon Kơlok adoi tơguăt hăm ‘long ko\ng nghie#p, ưh kơ adro# gơnơm hăm jang [a nhen adrol ki. Unh hnam to\ xe\t noh duh đei 400 tơm cà phê (hơto\ hăm 4 sào). Thôn pă đei unh hnam pơngot hin dơnuh bơih. Xơnăm ‘nao truh, [ok A Hler hơpơi đei lơ tơdrong jang ‘nao:‘Kon pơlei tơ\ âu pơma atu\m hlôi ato\k tơ iung tơnăp. Lơ\m xơnăm 2017 âu athei adrin ako\m jơhngơ\m păng kơ\l ‘ngok po lơ hloh. Xơnăm âu ki, inh pe\ cà phê đei dôm ăi, mă lei lơ\m xơnăm ‘nao âu inh gô đei yua hloh 20 tấn to\k tơ\ kơpal. Inh kơche\ng, kon pơlei bơ\n dăh adrin tơguăt băl pơm jang vă hơto\k tơ iung lơ hloh dơ\ng”.

Pui mak Đinh Dậu 2017 je# truh. Kon Kơlok pă đei oei unh hnam pơngot, unh hnam pơdro\ng [ôh lơ hloh. Tơdrong xơkơ\t pơlong pơm jang hlôi truh hăm dôm unh hnam mơlôh. Nhen A Hler hơpơi, kon pơlei bu bu duh adrin kơ ‘nôh hăm jơhngơ\m, kơ\l ‘ngok po, pơlei pơla gô ph^ tơto\ dơno\ ‘lơ\ng.

Lan chih păng rapor