VOV4.Bahnar - Dak Lak jing dêh char đei hơgăt păng lơ cà phê hloh lơ\m ja#p teh đak. Hăm hloh 200.000 ha cà phê pe\ plei, rim xơnăm đei yua hloh 450 rơbâu tân cà phê găr. Mă lơ noh rim pơgar cà phê kơ Dak Lak đei pơtăm đunh kơ âu đơ\ng  25 truh 30 xơnăm, hlôi to\k truh xơnăm kră bơih. Noh dôm pơgar ‘long âu plei ưh đei lơ, găr ie\, plei ưh lơ.

Tơdrong tơle\ch hăm tơdrong jang cà phê kơ Dak Lak dang ei noh phă le# pơgar ‘long kră kru\t, pơtăm ‘nao dơ\ng. Vă tơle\ch pơtăm tơ ‘măl cà phê, kon pơlei duh nhen anih jang mu\k drăm kăl lơ jên jang, lơ\m đunh khei năr. ‘Nâu jing tơdrong hloh kơ ke\ đei. Khei năr âu ki, Anih mong jên Choh jang xa păng Hơto\k tơring pơxe\l (Agribank) Dak Lak  hlôi axong to\k io\k “Tơgu\m jơhngơ\m ăn tơdrong pơtăm tơ ‘măl cà phê”.

Đunh kơ âu 5 xơnăm, anih choh jang xa Dak Lak tơle\ch rim xơnăm ja#p dêh char tơle\ch pơtăm tơ ‘măl 4.000 ha cà phê. Jang jơnei tơdrong mă âu noh anih pơm jang cà phê Dak Lak pơtơm hơto\k tơ iung kơjăp xơđơ\ng.

Vă pơtăm tơ ‘măl minh ha cà phê, kiơ\ tơchơ\t đơ\ng Anih tơm Choh jang xa păng Hơto\k tơring pơxe\l noh kơxo# jên axong jang kăl hloh 200 triu hlak jên. ‘Nâu jing kơxo# jên lơ, hloh kơ tơdrong ke\ đei đơ\ng tơ ‘ngla pơgar cà phê kră. ‘NGuaih kơ noh, kiơ\ tơchơ\t pơm jang, đơ\ng ro\ng kơ koh phă pơgar ‘long cà phê , teh athei đei choh hơmet đơ\ng 2 truh 3 xơnăm, pơtơm hơ ‘nhăk đei tơm cà phê hơdre\ch vă pơtăm tơ ‘măl. Thoi noh, đơ\ng 7 truh 8 xơnăm jo# đơ\ng phă le# pơgar ‘long kră, pơgar cà phê pơtăm tơ ‘măl pơtơm đei yua pơyan mă blu\ng.  

Pơtăm tơ ‘măl cà phê ưh adro# pơtăm ‘nao. Kơlih pơgar ‘long pơtăm tơ ‘măl mưh ưh đei hơmet nhen [lep pơkăp, tơm cà phê pơtăm noh tơnap kơ to\k giơ\ng, đunh kơnh tơm lôch đe\ch. Pho\ đei tơm hlôi to\k 3 xơnăm bơih, hơmet đei plei duh lôch. Jên axong lơ, đunh xơnăm dơ\ng păng pơgar ‘long to\k giơ\ng ưh đei xơđơ\ng pơm ăn tơdrong ưh kơ pơ\n axong jên vă pơtăm tơ ‘măl cà phê. Yuơ noh, hăm hơgăt cà phê pơtăm tơ ‘măl tơ\ Dak Lak 5 xơnăm kơ âu pơtơm jang đei tam mă truh  2.000 ha, dang pơtơm đei 1/10 pơkăp jang đe\ch.  

Anih jang Cà phê 720 tơ\ apu\ng Ea Kar  jing anih jang đei xơkơ\t jơnei keh kong hloh lơ\m tơdrong pơtăm tơ ‘măl cà phê lơ\m tơring kơ dêh char Đak Lăk. {ok Hà Văn Lạc, pho\ kơdră Anih jang Cà phê 720 ăn tơbăt: Anih jang đei 320 ha cà phê. Tôm hơgăt âu cà phê adoi kră, plei ưh đei lơ păng ưh kơ ‘lơ\ng. Anih jang tơle\ch tơchơ\t truh xơnăm 2024 tôm hơgăt cà phê kơ anih jang adoi đei pơtăm tơ ‘măl. Truh dang ei, Anih jang hlôi pơtăm tơ ‘măl đei 78 ha cà phê. Dôm pơgar tơm pơtăm tơ ‘măl mă blu\ng âu hlôi đei plei pơyua lơ hloh: “Cà phê  pơkăp pơtăm tơ ‘măl noh xơnăm âu nhôn đei yua xơnăm mă mônh mă plei hăp đei truh 14 tân hơdrih. Mă kăl noh nhôn pơtăm hơdre\ch ‘nao, đum klui, noh [lep hăm hơyuh to# ‘mi tơ\ tơring Tây Nguyên. Nhôn lui ngeh hăm tơdrong drơ\ng nơ\r lơ\m tơdrong tơmơ\t jang đơ\ng Agribank. Âu ki lơ\m hop ako\m đơ\ng jơnu\m pơgơ\r anih jang hăm rim [ok kơdră anih mong jên Agribank hlôi pơkăp ăn to\k io\k ăh jăl mă 2 noh 30 tih hlak jên vă keh đang ăn tơdrong jang pơtăm tơ ‘măl cà phê. Nhôn tơchơ\t noh pơtăm tơ ‘măl tôm hơgăt 320 ha cà phê kơ anih jang. Tơdrong hơlen đơ\ng anih jang tơm duh nhen đơ\ng anih mong jên noh jăh vă akhan, pơgar cà phê giơ\ng ‘lơ\ng. Tơm pran jăl A đei hloh 90%, kơloăi C ưh đei, oei kơloăi B noh to\ xe\t đe\ch. Nhôn akhan, tơdrong pơkăp pơtăm tơ ‘măl cà phê đơ\ng nhôn pơyua hơ iă. Đei anih jang tơm pơkăp jing minh lơ\m dôm anih jang đei jơnei keh kong hloh lơ\m tơdrogn pơkăp pơtăm tơ ‘măl cà phê.”

            {ok Hà Anh Tuấn, Kơdră Anih pơkăp jang kơ Anih mong jên Agribank Dak Lak pơm jang tơ\ Ea Kar ăn tơbăt: Dang ei Agribank Ea Kar hlôi axong to\k io\k pơtăm tơ ‘măl cà phê ăn anih jang mu\k drăm păng kon pơlei lơ\m tơring, kơxo# jên ăh khei năr âu noh 31 tih 114 triu hlak jên, hăm 39 ‘nu to\k io\k. Lơ\m noh đei 2 anih jang mu\k drăm hăm hre rơkăh noh 28 tih hlak jên: “Lơ\m tơdrong pơtăm tơ ‘măl cà phê noh anih mong jên pơm trong hiôk tôch dêh, pơklaih dôm tơdrong tơhlăk tơhl^n vă axong to\k io\k jên jang ăn kon pơlei pơtăm tơ ‘măl tenh hloh. Đei tơdrong tơnap hăm anih jang mu\k drăm teh đak, mu\k drăm anih jang noh hơgăt teh pơm jang, pơgar cà phê mă lei duh tam mă đei xơkơ\t yua teh noh lơ\m tơdrong chih măt dơ\ng tang oei đei tơhlăk tơhl^n”

            Jo# truh dang ei, hre rơkăh ăn to\k io\k vă pơtăm tơ ‘măl cà phê kơ Agribank Đak Lăk tam mă truh 120 tih hlak jên, hăm 221 ‘nu to\k io\k. Lơ\m noh, đei 25 ‘nu noh anih jang mu\k drăm, oei dôm to noh tơ ‘ngla bơngai jang. Kiơ\ xơkơ\t đơ\ng rim bơngai juăt jang, tơdrong đei jơnei âu adar pơtêng hăm tơdrong pơkăp. Mă thoi noh, jên cheh axong ăn tơdrong pơtăm tơ ‘măl cà phê hlôi đei  Agribank tơjur đơ\ng 1 truh 2% pơtêng hăm jên mong to\k io\k nai. Mă lei jên cheh 7% minh xơnăm ‘măn ăn tơdrong pơtăm tơ ‘măl cà phê duh oei lơ. Vă jang đei jơnei tơdrong pơkăp pơtăm tơ ‘măl cà phê lơ\m tơring kơ dêh char Dak Lak pơma adro# păng Tây Nguyên pơma atu\m, hadoi hăm kơxo# jên axong jang đơ\ng anih mong jên kăl minh tơdrong jang atu\m noh: Tơm hơdre\ch, kih thuơ\t, kơmăi kơmo\k păng tơdrong kơ ‘nôh đơ\ng unh hnam choh jang, anih jang mu\k drăm.

Lan chih păng rapor