Đắk Lắk tĕch tơ̆ teh đak đe... tơpu tơyĕn!
Thứ năm, 16:06, 24/10/2024 H’Xíu/Thuem tơblơ̆ H’Xíu/Thuem tơblơ̆
VOV4.Bahnar - Ưh pă đei hŭt kư̆ kă đơ̆ng rŏng phĕ, tơpu tơyĕn dang ei jing tơmam pơm đei dôm tơmam yua ƀônh, ‘lơ̆ng hăm cham char, jĭ tơmam tĕch tơlĕch tơ̆ teh đak đe. Trong jang đơ̆ng 1 ‘nu bơngai mơdro mơ lôh tơ̆ Đắk Lắk hlôi tơgop pơm đei kơjă kăp gĭt ‘nao ăn tơpu tơyĕn.

 

 

Lơ̆m ‘măng hơlen lăng tơgoăt hơdai anih tĕch mơdro tơ̆ Đắk Lắk lơ̆m khei 8 sơnăm ‘nâu, ƀok Niick Ruzzo, kơdră chĕp kơl Kŏng ti VOS Advisory, tơ̆ Mi tôch kơ hơiă hăm dôm tơmam pơ ngă păng tơmam yua đơ̆ng tơpu tơyĕn. Ƀok Niick Ruzzo tơroi, dôm tơmam đơ̆ng tơpu tơyĕn ‘nao hlĭch, hơiă păng ‘lơ̆ng hăm cham char hlôi pơih să dơ̆ng trong jang vă sư tơgoăt tơmơ̆t jên jang, jang hơdai tĕch mơdro.

“Ĭnh hlôi năm lăng 1 lơ̆m dôm pơgar kơ ‘nhŏng Nguyễn Phú Tùng vă tom măt lăng tơdrong pơtăm păng tơ pă đei tôch kơ hơiă yua kơ hơ iơch păng đei yua lơ đơ̆ng tơmam . Ĭnh tôch kơ chhôk gô đei tơdrong hiôk pơih să anih tĕch mơdro păng roi tơƀôh tơmam pơcheh hơgei đơ̆ng sư hăm lơ bơngai hloh”.

Bơngai mă ƀok Niick Ruzzo tơroi truh ‘noh jĭ Nguyễn Phú Tùng, bơngai pơjing pơm hloi kơdră dơnơm vei lăng kŏng ti Loofaa, tơ̆ pơlei tơm Buôn Ma Thuột, dêh char Đắk Lắk. Kiơ̆ kơ Nguyễn Phú Tùng, Loofaa vă khan “tơpu tơyĕn”. Kiơ̆ đơ̆ng tơdrong chă hơlen lăng anih tĕch mơdro, Tùng lăng ƀôh tơpu tơyĕn ‘noh jĭ tơmam đei iŏk yua sư lơ, ƀônh kơ yua păng ‘lơ̆ng hăm cham char. Sư păng dôm bơngai jang hơdai sư hlôi tơchĕng hơlen pơm tơmam, pơjing kŏng ti vă tơgoăt chă tĕch. Đơ̆ng dôm tơmam blŭng a yua lơ̆m hnam pai gŏ nhen dan gŏ, dan kơchŏk, chĕp gŏ, ôp pơnhan, ôp kơ chŏk... dăh mă yua lơ̆m hnam hum nhen ‘ngo ‘ngot kơ dŭ, ‘ngơ ‘ngot hơ kâu, kơdŭng mong sơ ƀŏng, tơpu hum... lơ̆m kơplăh pơm tơlĕch, dôm bơngai oei pơcheh đei dôm tơmam hơiă nhen kơdŭng chĕp, môk, kơ dŭng tăh bơ̆n jên, chơ khŏ.... Kŏng ti oei pơgơ̆r dôm ‘măng pơlong chă pơm vă tơchă đei dôm tơmam ‘nao đei lăng ‘lơ̆ng lơ. Nguyễn Phú Tùng tơbăt:

“Dang ei ĭnh đei dang vă jê̆ 50 tơmam. Anih răt iŏk dang ei ‘noh Phalăng, Hồng Kông. Dôm bơngai jang hơdai Mi, Canada, Nhật Bản, Hàn Quốc kŭm hlôi năm lăng tơring pơtăm tơmam, lăng kŏng ti vă vang hơdai băl jang hơdai. Tơmam đơ̆ng nhôn akŏm lơ̆m tơmam yua ăn hnam hum kŭm nhen hnam pai gŏ păng dôm tơmam yua pơngă nhen môk, kơdŭng, lơ̆k chơ khŏ,... đei bơngai lăng truh”.

Kŭm kiơ̆ kơ Tùng, dang ei, rim khei kŏng ti pơm tơlĕch kơhrĕng rơbâu tơmam yua ăn hnam hum, hnam pai gŏ, hơdrô̆ hăm dôm tơmam pơngă ‘noh tŏ sĕt ƀiơ̆, pơmơ̆ng lơ̆m kơ sô̆ bơngai pơkă răt kŭm nhen tơmam đei. Yua kơ hrei ‘nâu tơmam oei ưh kơ măh, tam mă pơm lăp ‘meh pơm tơlĕch.

Vă pơjing tơring tơmam, vă jê̆ 2 sơnăm âu ki, kŏng ti  Loofaa hlôi jang hơdai hăm 8 ŭnh hnam kon pơlei tơ̆ pơlei tơm Buôn Ma Thuột păng apŭng Krông Buk, pơtăm hloh 20hek tar tơ yĕn iŏk pơtu, kĭ hla ar răt pơgoh hăm kơjă pơkăp 5.000 hlak jên 1 pôm plei. Mŏ H Wên Êban, tơ̆ phường Khánh Xuân, pơlei tơm Buôn Ma Thuột, dêh char Đắk Lắk tơroi, pơting hăm tĕch tơyĕn ‘lơ̆p ‘noh tơdrong kĭ hla ar jang hơdai hăm kŏng ti hơnhăk ăn iŏk yua mŭk drăm ‘lơ̆ng hloh.

“Hơdrol sơ̆ tơ̆ hnam kŭm pơtăm ‘nhot bơih, ƀơ̆t kĭ hla ar hăm kŏng ti Loofaa 1 sơnăm pơtăm đei 2 pơyan tơ yĕn, 1 pơyan iŏk đei 30.000 tŏ plei, iŏk yua ‘noh dang 300 triệu 1 sơnăm”.

Hăm tơdrong jang pơm tơlĕch dang ei, kŏng ti tŏk bŏk pơm tơdrong jang sơđơ̆ng ăn kơ 15 ‘nu bơngai jang, hăm jên khei đơ̆ng 3-6 triệu hlak jên 1 khei. Mŏ Nguyễn Thị Nguyệt Hồng, oei tơ̆ phường Khánh Xuân, pơlei tơm Buôn Ma Thuột, bơ̆jang tơ̆ âu roi tơbăt:

“Ĭnh jang tơ̆ âu đei dang hloh 1 sơnăm bơih. Tơdrong jang rim năr ‘noh chơ choh, kăt, pơm kơdŭng, môk. Tơdrong jang tơ̆ âu tôch kơ hiôk, hơnih bơ̆jang rơhâu, rim ‘nu ngôi hơdai băl, jên khei dang 5-6 triệu ‘noh kŭm sơđơ̆ng”.

Hăm tơdrong pơcheh pơm đei lơ tơmam ‘nao đơ̆ng tơmam tơpu tơyĕn, Nguyễn Phú Tùng păng dôm bơngai jang hơdai hơmĕng tơgop pơtrŭt yua rơgoh păng vei lăng cham char, hơdai hăm pơm dơ̆ng tơdrong jang, hơtŏk iŏk yua ăn kon pơlei. Kŭm hăm dôm tơmam dang ei đei, anih jang kŭm tŏk bŏk tơchă pơcheh đei dôm tơmam ‘nao vă hơtŏk dơ̆ng kơjă iŏk yua đơ̆ng tơpu tơyĕn.

H’Xíu/Thuem tơblơ̆

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC