Tong anê̆ pơgar pro preng ƀenh kơ 'nhĕt hon gam jơk ƀlĭk mă lei đei lơ plei, pơmai Nguyễn Thị Loan, tơ̆ xah Đăk Ha, apŭng Đăk Glong, tŏk bŏk oei hăt hot chă phĕ pro preng đum brê.

Pơmai chơt hơ-iă, đơ̆ng mă tơguăt pơtăm ƀum 'nhot plei 'long sa hưuh kơ atŭm hăm hơp tak xah, unh hnam pơmai hlôi đei iŏk yua sơđơ̆ng: “Khei năr adrol ki noh tơnap tap kơlih 'nhăk tĕch tơ̆ kơchơ 'nhot tôch reh. Dang ei hlôi đei hơp tak xah tĕch ăn kơ po bơih, inh adrô̆ 'nhăk dôm tơmam drăm 'lơ̆ng hloh 'noh inh gô đei yua păng hơnơ̆ng kơ thoi noh mă hơtŏk”

Ƀok Đặng Ngọc Hương, Kơdră hơp tak xah choh jang xa Đăk Ha, apŭng Đăk Glong ăn tơbăt, anih jang tŏk bŏk oei tơguăt hăm vă jê̆ 100 kon pơlei jang mir  pơm jang lơ̆m tơring pơtăm tơmam drăm să hloh 300ha. Ƀum 'nhot plei 'long xa hưuh kơ pơm tơlĕch đei dôm yơ 'noh adoi đei bơngai đơ̆ng pơlei tơm Hồ Chí Minh răt iŏk đĭ hloi. Tơdrong đei jơnei adrol hloh noh truh đơ̆ng tơdrong jang hadoi kơjăp hăm kon pơlei jang mir vă pơm tơlĕch dôm tơmam drăm ‘lơ̆ng: “Tơdrong kăp gĭt hloh ‘noh athei tơguăt hăm dih băl, đơ̆ng chă tơroi hơvơn vă pơjing tơdrong tơguăt jang hadoi, pơjing đei jơnŭm jang tơguăt tơguăl noh pơtơm gơh hơtŏk tơ-iung pran”.

Adoi kiơ̆ hơyak tơguăt kơjăp choh pơtăm pơm tơlĕch tơmam drăm, Hơp tak xah Thịnh Phát, tơ̆ xah Quảng Sơn, apŭng Đăk Glong, hlôi đei dôm hla bar chih măt tơmam drăm sơđơ̆ng nhen ƀum ‘nhot, mă kăl noh ‘nhot hla sơƀei. Yă Nguyễn Thị Toản, Kơdră hơp tak xah ăn tơbăt: “Dang ei, nhôn tŏk bŏk oei tơguăt hăm kŏng ti tơmam drăm xa kơ Việt Nam, ‘noh pơtăm ‘nhot hla sơƀei vă bơ̆ kim-chi Hàn Quốc tơ̆ hnam kơmăi tơ̆ Long An păng tơ̆ Đức Trọng (Lâm Đồng). ‘Nao âu nhôn adoi kĭ pơm jang hăm minh kŏng ti tơ̆ Nam Nung dơ̆ng. ‘Noh rim năr kon pơlei pơjao hla sơƀei mă mônh ‘noh brŏk truh Long An, mă 2 ‘noh vih truh Đức Trọng păng mă 3 ‘noh chă răt kơtă hloh”.

Dang ei jâ̆p dêh char Đăk Nông hlôi đei 65 anih tơguăt jang, tĕch răt tơmam drăm hăm pơhlom 10.000 unh hnam vang jang. ‘Nâu jing kơsô̆ tŏ sĕt sot hăm tơdrong đei ƀôh gah choh jang xa kơ dêh char âu. Ƀok Phạm Tuấn Anh, Kơdră Anih Choh jang xa păng Hơtŏk tơring pơsĕl Đăk Nông tơroi, dêh char đei 4 tơmam drăm dơnơm gah ‘long kŏng ngĭp, lơ̆m noh đei kaphê păng tiu đei hơgăt pơtăm să hloh kơ tơring Tây Nguyên. Atŭm hăm noh jing dôm tơmam drăm kăp gĭt gah ‘long xa plei lơ kơluăi (pơhlom 15000ha đei sâu riêng, ƀơr, chăn hroi, pơ-ŏ, mắc ca...), dôm hơdrĕch ‘nhot, ƀum… (hloh 15000ha).

Tơchă tơring tĕch răt tơmam drăm po, dôm anih jang, rim tơring tơ̆ Đăk Nông hlôi lơ ‘măng chă hơlen trong tĕch răt tơ̆ dôm kơchơ tơm, dôm siu thĭ tih să tơ̆ pơlei tơm Hồ Chí Minh; pơgơ̆r hop akŏm vă dôm anih jang mŭk drăm atŭm hăm kon pơlei, hơp tak xah tơroi tơbăt, chă nơ̆r pơma atŭm; hơvơn anih jang mŭk drăm asong jang păng pơm tơlĕch tơmam drăm. Ƀok Phạm Tuấn Anh ăn tơbăt, tŏk bŏk oei hơtŏk mŭk drăm atŭm vă tơroh kon pơlei tơlĕch pơjing dôm tơring pơtăm tơmam drăm ‘lơ̆ng, brư̆ brư̆ pơjing đei tơmam choh pơtăm ‘lơ̆ng hloh: “Anih choh jang xa nhôn gô pơtoi pơjing dôm tơring pơtăm tơmam drăm, lơ̆m sơnăm âu noh akŏm ăn jang kaphê kơlih âu jing ‘long pơtăm dơnơm, đơ̆ng rŏng kơ noh gô tơlĕch jang hăm dôm ‘long pơtăm nai. Păng rim tơring gô pơjing dôm hơp tak xah vă pơm anih tơm tơroh hăm dôm anih jang mŭk drăm tơ̆ ‘nguaih. Păng đe sư jing anih tơgŭm ăn kon pơlei pơm jang, tĕch tơlĕch tơmam drăm, jô̆ hloi gah pơm jang jên hu su kăk”.

Dêh char Đăk Nông dang ei đei 3 jơnŭm jang hơp tak xah, 193 hơp tak xah choh jang xa păng kơ hrĕng khul jang hadoi gah tơdrong jang âu. Atŭm hăm tơdrong brư̆ brư̆ pơm kiơ̆ dôm tơchơ̆t vă tơroh pơm jang, Đăk Nông adoi tŏk bŏk hơyak truh choh jang sa đei kơjă kơjung hloh, hăm dôm trong jang kaphê, ‘long xa plei tơguăt hăm tơmang pơhiơ̆, hŏk hơlen...’Nâu jing dôm hơyak nơnăm trŏ ƀlep vă hơtŏk choh jang xa tơpă jing minh lơ̆m 3 tơdrong jang mŭk drăm dơnơm kơ dêh char Đăk Nông kiơ̆ Tơchơ̆t Hop akŏm Đảng ƀô̆ dêh char hlôi tơlĕch ăn jăl jang truh.