VOV4.Bahnar – Băt hơdăh găh sơnong jang păng tơdrong jang lơ\m cho\h jang sa, pơm tơle\ch, te\ch mơdro tơmam sa rơgo\h ‘lơ\ng, khu\l dro\ kăn oe\i tơ\ Dak Lăk hlôi đe\i lơ trong jang jơne\i lơ\m tơdrong “pơma ư\h hăm tơmam sa ‘me# ‘mach”. Đơ\ng no\h tơgop tơpl^h jơhngơ\m đon kơ kon pơlei lơ\m pơm tơle\ch păng te\ch mơdro tơmam sa.

Khu\l dro\ kăn hơnơ\ng pơgơ\r rim tơdrong jang, chă pơdă tơmam drăm vă tơbăt dôm tơmam sa rơgo\h ‘lơ\ng.

Đơ\ng ro\ng hlo\h 1 sơnăm [ơk ăn hla bơar drơ\ng nơ\r VietGAP păng hlôi jing an^h te\ch mơdro tơm ‘nhot ple\i ‘long hơdr^h, rơgo\h ‘lơ\ng ăn rim siêu th^ Thành Phát tơ\ pơlei tơm  Buôn Ma Thuột, mo\ Nguyễn Thị Lý, oe\i tơ\ thôn 2, tơring Ea Kao, pơlei tơm Buôn Ma Thuột, dêh char Dak Lăk hlôi đei an^h răt io\k sơđơ\ng ăn chu\n ‘nhot u\nh hnam.

Mo\ Lý tơbăt, sơ\, ‘nhot chă pơtăm tôch kơ lơ mă le\i chă te\ch mơdro ư\h kơ hlot. Hlo\h đơ\ng chă dăr lăng hơlen, ho\k pơ hrăm đơ\ng rim an^h đe jang sa ‘lơ\ng, mo\ Lý hlôi chă hơvơn pơmai o\h pơjing Khu\l jang hơdoi ‘Nhot rơgo\h ‘lơ\ng Thuận An hăm 8 ‘nu bơngai vang jang, chă jang 2 ha ‘nhot sa rim kơ loăi.

Vang jang lơ\m Khu\l jang hơdoi, rim bơngai lơ\m khu\l hlôi đei ho\k pơ hrăm trong cho\h jang sa păng ve\i lăng ‘nhot khoa ho\k, chă pơtăm lơ\m hnam hơdrau, ư\h kơ io\k yua pơgang pơlôch sơdrông, pơgang vơ\ ăn ‘long pơtăm. Kiơ\ đơ\ng mo\ Lý, lơ\m 1 sao ‘nhot rơgo\h te\ch mơdro đe\i 30 tr^u hlak jên, lơ hlo\h pơtêng hăm ‘long pơtăm anai, tơdrong chă te\ch tơmam drăm j^ tôch rơvơn. “Ho\k pơhra\m ‘no\h bơ\n năm ho\k pơ hrăm lơ ‘măng bơih kơ yuơ ‘nhot au mư\h bơ\n chă pơtăm ve\i lăng ‘no\h bơ\n chă tu\h prôi pho\ng vi sinh păng rim pho\ng g^t kăl anai. Găh pơgang ve\i lăng ‘long pơtăm ba ư\h kơ io\k yua, găh dang e\i bơ\n lăp hơdro# chă pruih đak pơgang pơm đơ\ng plăng vă ‘nhot rơgo\h ‘lơ\ng. Nhen dang e\i ‘no\h m^nh năr bơ\n te\ch đei 80 k^ ‘nhot, hăm dôm au bơ\n chă te\ch ư\h kơ măh, ba ư\h kơ măh ‘nhot vă te\ch. Tru\h au kơnh je\i vă tơmơ\t m^nh [ar u\nh hnam dơ\ng vă jang ‘nhot mă măh mai”.

Pơgơ\r lơ tơdrong jang năm tơmang lăng tơ\ rim an^h cho\h jang sa kiơ\ kmăi kmo\k hơge\i, pơtăm ‘nhot hăm đak ăn pơmai o\h

Tơ\ apu\ng Cư\ Mgar, dêh char Dak Lăk, jang kiơ\ ‘măng hơvơn “Dro\ kăn yak hơdoi hăm tơmam sa rơgo\h ‘lơ\ng” lơ\m sơnăm 2018, Khu\l dro\ kăn apu\ng hlôi pơro# athe\i rim khu\l tơring jang kiơ\ pơtho tơbăt găh rơgo\h ‘lơ\ng tơmam sa păng ăn pơmai o\h năm ho\k pơ hrăm m^nh [ar an^h jang ‘nhot, rong kon tơrong io\k yua kơ jăp. Đơ\ng no\h, hlôi tơgu\m djru pơjing đei 53 an^h jang “jang ‘nhot sa rơgo\h ‘lơ\ng” hăm 22 trong jang hlôi vang jang hơdoi pơjing đe\i an^h te\ch răt tơmam drăm.

Khu\l je\i pơjing an^h jang hơdrol “Gru\p jang hơdoi cho\h jang pơm ‘nhot rơgo\h ‘lơ\ng tơ\ th^ trân Ea Pôc”hăm 11 ‘nu bơngai vang jang. Yă Hà Thị Hương, Kơdră che\p pơgơ\r Khu\l dro\ kăn apu\ng Cư\ Mgar tơbăt, ‘moi kiơ\ rim tơdrong jang, lơ bơngai lơ\m khu\l hlôi đei ho\k pơhra\m tơdrong jang, băt jang kiơ\ khoa ho\k kih thuơ\t lơ\m cho\h jang sa, pơ\n jang kiơ\ trong po tơchăr kơ d^h. Đơ\ng no\h, lơ bơngai lơ\m khu\l hlôi tơ pl^h đon tơche\ng, tơgop pơm tơpl^h trong cho\h jang sa păng io\k yua tơmam sa rơgo\h ‘lơ\ng, sơđơ\ng ăn jơhngơ\m jăn. “Hrei au kon pơlei hlôi băt hlo#h [o#h vao kơtang kơ yuơ đe sư je\i ‘me\h chă io\k yua dôm tơmam sa rơgo\h ‘lơ\ng. An^h ayơ jang đe\i ‘nhot sa rơgo\h ‘lơ\ng ‘no\h đe sư ư\h gan lăng pơngơt tru\h găh kơ jă mă le\i lăng tru\h tơdrong ‘lơ\ng kơna m^nh tơdrong tôch hơ iă ăn tơdrong jang kiơ yak hơdoi kơ đe dro\ kăn hăm tơmam sa rơgo\h ‘lơ\ng”.

Kiơ\ đơ\ng Khu\l dro\ kăn dêh char Dak Lăk, lơ\m sơnăm au ki, rim Khu\l dro\ kăn lơ\m dêh char Dak Lăk hlôi pơjing 23 hơp tak xah, khu\l jang hơdoi, khu\l tơgoăt d^h băl jang hơdoi pơm ‘nhot sa rơgo\h ‘lơ\ng; le\ch mu\h măt 234 an^h jang “Khu\l dro\ kăn jang kiơ\ rơgo\h ‘lơ\ng tơmam sa”. Hơvơn đei hlo\h 98.700 an^h pơm tơle\ch, te\ch mơdro k^ pơkăp jang kiơ\ rơgo\h ‘lơ\ng tơmam sa; hơvơn hlo\h 289.000 ‘nu bơngai lơm khu\l k^ pơkăp jang kiơ\ 10 nơ\r pơkăp găh iok yua tơmam sa rơgo\h ‘lơ\ng; tơguưm djru 805 ‘nu bơngai dro kăn lơ\m khu\l tơ iung pơjing rim trong jang pơjing tơdrong jang sa, pơjing trong jang mơdro sa găh tơmam sa rơgo\h ‘lơ\ng hăm ako\p kon jên tơmơ\t jang hlo\h 12 ti hlak jên. Yă Trần Thị Phong, Kơ ie\ng Kơdră che\p pơgơ\r Khu\l dro\ kăn dêh char Dak Lăk sơkơ\t hơdăh, tơdrong io\k đei au hlôi tơ [o#h hơdăh ăn lơ\m jơhngơ\m đon tơche\ng păng iung jang đơ\ng kon pơlei tôch hơ iă hăm tơdrong sơđơ\ng rơgo\h tơmam sa. “Hăm lơ trong jang tôch hơgei đơ\ng pơmai o\h đơ\ng tơring truh dêh char ‘no\h jei hlôi hơnhăk ăn jơne\i tôch hơ iă. Đe\i lơ trong jang cho\h pơtăm, te\ch mơdro,  pơm tơle\ch đe\i tơ iung pơjing păng tơdrong pơmai o\h răt yua tơmam sa rơgo\h jei tôch kơtang bơih. Hlo\h đơng yan au pơmai o\h tơring đei [o#h lơ lau, tơdăh bơ\n jang pơtăm jang đe\i tơmam sa rơgo\h ‘lơ\ng lei tơmam drăm ‘no\h ư\h kơ jor đe răt io\k lơ păng pă đei tơtăm lơ\m tơdrong chă te\ch mơdro bơih. Đơ\ng trong jang tơpă yan au ‘nau hlôi lang să an^h jang sa, tơ [o#h hơdăh tơdrong tơpl^h ‘nao lơ\m jang sa, tru\h hloi tơdrong chă te\ch mơdro, răt yua tơmam sa rơgo\h je\i hlôi đei tơpl^h hơdăh”.

Đơ\ng ro\ng m^nh sơnăm jang kiơ\, tơdrong jang “Dro\ kăn yak hơdoi vang jang pơm tơle\ch đei tơmam sa rơgo\h” tơ\ Dak Lăk hlôi io\k đei jơne\i kơ jăp. Rim an^h jang găh ‘nhot sa rơgo\h ‘lơ\ng đơ\ng pơmai o\h hlôi hơnhăk ba đe\i io\k yua kơ jăp, pơjing đei tơmam sa rơgo\h ‘lơ\ng [lep hăm tơdrong ‘me\h vă răt yua đơ\ng kon pơlei. Đơ\ng no\h, jơhngơ\m hlo#h vao păng trong chă rơ\ịh răt tơmam sa rơgo\h ‘lơ\ng sơđơ\ng ăn jơhngơ\m jăn kơ kon pơlei [rư\ [rư\ tơpl^h hơ iă, tơgop lơ\m tơdrong ve\i lăng năng tông jơhngơ\m jăn ăn tơpôl kon pơlei pơla.

Bơngai ch^h: H’Xíu H’mốc

Tơblơ\ nơ\r: Amazưt