VOV4.Bahnar - Năr blu\ng khe\i 11, kơ jă chehphe tơ\ rim dêh char Tây Nguyên hlôi to\k tru\h 45 tr^u hlak jên lơ\m 1 tân, măt hlo\h lơ\m 5 sơnăm tơ je# au. Mă le\i, kơ jă au je\i ư\h pơm ăn lơ kon pơle\i cho\h jang sa chơt hơ iă, kơ yuơ ple\i chehphe kơ đe sư ư\h kơ ple\i kơtang. Bơngai chă ch^h kơtơ\ng ang Nguyễn Thảo ch^h tơbăt tơdrong au tơ\ dêh char Gia Lai.

{ok Dương Quang Thạo, tô 14, phương Thống Nhất, pơle\i tơm Plei Ku dêh char Gia Lai đe\i hlo\h 3ha chehphe. Rim pơyan hơdrol, lơ\m 1 pơgar phe\ đe\i 70 tân ple\i hưodr^h, mă le\i sơnăm au ple\i tơ jur tôch kơtang; u\nh hnam lăp io\k đe\i 20 tân. {ok Thạo akhan, mă đơ\ng kơ jă chehphe măt păng ro\ năng măt hlo\h lơ\m hơtuch pơyan, mă le\i je\i ư\h kơ pơlăp ăn lơ\m tơdrong tơ jur hlo\h 50 tân ple\i. Adoi, kon jên tơmơ\t jang lơ\m khe\i năr au ki lơ, kơna pơyan au u\nh hnam [ok je\i tơnap mă io\k đe\i kơ jăp.

{ok Dương Quang Thạo tơbăt: “Sơnăm au ki, ư\h kơ măh đak tơruih, tơdrong ge\i kơtăn ư\h kơ lơ, cho#h pơkao đang ‘no\h ôm pơkao, ôm kơtăn tơ\ sơdrai. Tơdăh đe\i đak ‘no\h je\i hiong răm dang 1/3 ple\i, tơdăh ư\h kơ đe\i đak ‘no\h hiong răm tru\h 1 poăt hloi. Đe\i pơgar ư\h kơmăh đak lăp do\ng er^h dơnơm, ư\h kơ đe\i ple\i. ‘Mi jrăh, sơdrông pơrang tôch kơtang, pơmau go#h chăt kơtang. Bơ\n ‘me\h vă pruih pơgang ră mă le\i tă ‘mi he# kơna hlo\h khe\i ‘năr kơna sơdrông pơrang chek lar kơtang. Lơ\m mă no\h bơ\n chă pơlôch je\i ư\h kơ gan ke\ bơih.”

Je\i nhen tơdrong đe\i kơ jă mă le\i ple\i ư\h ‘no\h adoi nhen [ok Đỗ Đình Xiêm, oe\i tơ\ thôn Thắng Trạch 2, th^ trân Ia Kha, apu\ng Ia Grai. Phang pơđang dôm khe\i blu\ng lơ\m sơnăm ư\h khan lăp hơdro# pơm ăn chehphe u\nh hnam [ok ư\h kơ gan ple\i, mă le\i tơdrong ‘lơ\ng kơ ple\i je\i tơ jur mơ\n. Mă đơ\ng kơ jă măt, mă le\i ư\h kơ tôm vă pơlăp ăn tơdrong ple\i ư\h kơ lơ.

{ok Đỗ Đình Xiêm pơma:“M^nh sơnăm io\k đe\i 20 tân lơ\m 1ha, mă le\i sơnăm au ư\h kơ đe\i, lăp hlo\h 10 tân đe\ch. Găh ple\i je\i ư\h kơ gan ‘lơ\ng nhen rim sơnăm. Phe\ te\ch oe\i hơdr^h ‘no\h 7500 hlak jên lơ\m 1 k^ bơih, tru\h pơyan hăp tru\h 9.000 tru\h 9500 hlak jên. Kơ jă măt, mă le\i hăp ư\h kơ ple\i păng ư\h gan hơkau. Tơdrong jang sa io\k đe\i kơ sơnăm au to\ se\t hlo\h rim sơnăm.”

Khe\i pơyan sơnăm au, lơ\m dêh char Gia Lai đe\i vă je# 72.000ha chehphe ple\i. Lơ\m 1ha io\k đe\i 24 tă, tơ jur 10% pơtêng hăm pơyan hơdrol. M^nh [ar apu\ng nhen Chư Sê, Ia Grai… tơdrong ple\i kơ chehphe tơ jur kơtang pơtêng hăm tơring anai.

Dơno\ an^h ve\i lăng Cho\h jang sa păng Ve\i lăng ‘long pơtăm dêh char Gia Lai pơkă, tơdrong hiong răm kơ yuơ phang pơđang tơ\ lơ tơring jang chehphe kơ dêh char lơ\m khe\i năr kơnh đơ\ng ro\ng pơyan phe\ au ro\ năng oe\i kơtang đe\ch.

{ok Hà Văn Uyển, Kơdră che\p pơgơ\r An^h au pơma:“ Lăp đơ\ng ro\ng phe\, pơkă ăn kon pơle\i dăh krum tơm hloi vă đak hoe\i kơ yu\h le\ch, tang găn phang pơđang đunh [iơ\. Mă [ar, đơ\ng dang e\i hloi, mă đơ\ng tim mă pơtôch pơyan ‘mi, mă le\i bơ\n je\i pơ pro\ trong ve\i lăng năng tông rim ‘long nhen ‘long bing kial, ‘long j^h pơgar. Hăp đe\i sơdrai hla vă pơm yơ\p ăn chehphe, pơ jing ăn pơgar chehphe đe\i yơ\p ‘lơ\ng [iơ\.

Bơngai ch^h: Nguyễn Thảo

Tơblơ\ nơ\r: Amazư\t