VOV4.Bahnar - Dôm sơ năm tơ je# âu gơ nang pơ\n tơ mơ\t yua khoa ho\k ki thuơ\t lơ\m jang sa. Lơ\m no\h đei tơ drong chă pơm kơ d^h pho\ng hữu cơ vi sinh đơ\ưng tơ drong kru\h men vi sinh hăm dôm tơ mam ư\h kơ vă lơ\m cho\h jang sa, lơ hơ găt ‘long pơ tăm kơ kon pơ lei tơ\ xăh Ea Kpam, apu\ng Cư Mgar, de#h char Dak Lak hlôi hơ to\k đei io\k yua mu\k drăm lơ\m vei lăng ‘long pơ tăm.   

Jing 1 lơ\m dôm u\nh hnam pơ tăm che\h phe đunh sơ năm tơ\ xăh Ea Kpam, apu\ng Cư Mgar, ‘nho\ng Hồ Sĩ Hưng tơ roi tơ băt, sơ\ đơ\ng ro\ng 1 pơ yan phe\ io\k, tơ mam ư\h kơ vă đơ\ng cho\h jang sa nhen: kơ đo\h che\h phe, dơng hơ [, đoa đei đei u\nh hnam ‘nho\ng le# kro đang kơ ‘no\h hơ nhăk so\h. Mă lei đơ\ng sơ năm 2010 kơ âu, [ơ\t an^h jang tơ mơ\t yua khoa ho\k kơ măy kơ mo\k de#h char Dak Lak jang hơ dai hăm an^h vei lăng găh cho\h jang sa păng hơ to\k tơ iung tơ ring tơ rang apu\ng Cư Mgar tơ le\ch jang kiơ\ pơ long dôm tơ drong jang pơm pho\ng hữu cơ vi sinh đơ\ng kơ đo\h che\h phe păng dôm tơ mam ư\h kơ vă đơ\ng cho\h jang sa jơ nei, ‘nho\ng Hưng ku\m hăm lơ kon pơ lei lơ\m tơ ring hlôi chă hơ len lăng, tơ mơ\t yua păng hơ nhăk ăn io\k yua mu\k drăm lơ. Tơ dăh sơ\ rim sơ năm u\nh hnam  ‘nho\ng Hưng athei hoach hlo\h 30 triệu hlak jên vă răt dôm kơ loăi pho\ng hóa học ăn kơ 2 hec tar che\h phe ‘no\h io\k đơ\ng tơ mơ\t yua tơ drong jang io\k tơ mam đ^ ư\h pă vă đơ\ng cho\h jang sa pơm pho\ng vi sinh u\nh hnam ‘nho\ng ‘mơ ‘met đei vă je# 15 triệu hlak jên răt pho\ng. Ư|h khan lăp thoi no\h săy pho\ng hữu cơ vi sinh tơ gu\m tang găn [iơ\ tơ drong te\h kơ dăng, tơ gu\m hơ met ming pơm hơ to\k kơ chơ\t ‘lơ\ng lơ\m te\h, tơ gu\m te\h vei đak ‘lơ\ng. ‘Nho\ng Hồ Sĩ Hưng tơ roi tơ băt: “{ơ\t tơ mơ\t yua khoa ho\k ki thuơ\t kon pơ lei jang chu\n mir tơ mơ\t yua hrâu kơ đo\h hăm ^ch rơ mo ‘no\h io\k yua tôch kơ lơ, ‘long blu\h jing ‘lơ\ng, dă [iơ\ hơ drông sa”.

Oei kiơ\ kơ ‘nho\ng Trần Văn Toàn, 1 ‘nu kon pơ lei jang chu\n mir đei lơ tơ drong hlo#h vao lơ\m pơm pho\ng hữu cơ vi sinh ‘no\h tơ drong pơm pho\ng hữu cơ vi sinh đơ\ng tơ mam ư\h kơ vă lơ\m cho\h jang sa tôch kơ [ônh. Vă pơm 1 tấn pho\ng vi sinh đơ\ng kơ đo\h che\h phe dăh mă dơng hơ [o, [um [lang ‘no\h kăl 1 tân tơ mam ư\h kơ vă ako\m hăm 200k^ ^ch rơ mo, 10k^ pho\ng ure păng 2k^ tơ mam pho\ng vi sinh, hrâu lu\k lăk hơ dai đ^ đăng, tơ ru\ih đak lăp hơ yu\ih, pơ pôi hơ lôk kơ jung, đơ\ng 1,3 tru\h 1,5m. Kơ nong să đơ\ng 2- 3, đơ\ng ro\ng kơ ‘no\h yua [ao kak klơ\p hlom vă vei hơ yu\ih, vei hơ yu\h, dang 2 khei đơ\ng ro\ng ‘no\h dôm tơ mam ư\h kơ vă đơ\ng cho\h jang sa hlôi blêk he\ch gơ\h hơ nhăk pho\ng săy ăn kơ dôm kơ loăi ‘long. Găh io\k yua mu\k drăm yua đơ\ng pho\ng hữu cơ vi sinh hơ nhăk ăn ‘nho\ng Trần Văn Toàn tơ roi tơ băt: “Hơ drol sơ\ ^nh săy tă kơ vô cơ hăm 1 puăt ‘no\h j^ vi sinh mă lei kơ jă răt măk, mă lei io\k đơ\ng u\nh hnam chă kru\h kơ d^h đei kio\ nơ\r pơ tho đơ\ng khu\l vei lăng kon pơ lei jang chu\n mir mă loi ‘no\h io\k đơ\ng tơ mơ\t yua tơ drong jang pơm pho\ng ‘no\h io\k yua pho\ng roi to\k, đơ\ng no\h u\nh hnam ‘mơ ‘met đei lơ pho\ng”.   

Tơ drong kon pơ lei lăng [o#h tơ\ tơ drong đei io\k yua đơ\ng tơ drong chă pơm kơ d^h pho\ng vi sinh ‘no\h j^ vă pơm 1 tấn pho\ng vi sinh đơ\ng dôm tơ mam ư\h kơ vă đơ\ng cho\h jang sa jên hoach lăp dang 400 rơ bâu tru\h 500 rơ bâu hlak jên păng ‘mơ ‘met đơ\ng 30 tru\h 50% pho\ng hóa học athei răt săy ăn kơ ‘long pơ tăm. Lơ\m kơ plăh ‘no\h tơ drong rơ bưi đơ\ng te\h pơ tăm ku\m đei tơ pl^h hơ dăh, hơ dai hăm ‘no\h, ‘long pơ tăm blu\h jing ‘lơ\ng, ke\ tơ jră hơ drông sa gơ nang đơ\ng tơ mơ\t tôm kơ chơ\t ‘lơ\ng đơ\ng te\h. Kơ na đơ\ng 2,3 j^t u\nh hnam tơ mơ\t yua blu\ng a, tru\h dang ei kon pơ lei lơ\m xăh Ea Kpam, apu\ng Cư Mgar hlôi tơ mơ\t yua tơ drong jang pơm pho\ng hữu cơ vi sinh. {ok Nguyễn Văn Thanh, Kơ dră Khu\l vei lăng kon pơ lei jang chu\n mir xăh Ea Kpam tơ roi tơ băt: “ Hrei ‘nâu lơ\m xăh kơ so# io\k đei 90% tơ\ kơ pal adoi pơm kơ đo\h che\h phe jing pho\ng hơ drol tơ mơ\t săy ăn kơ che\h phe, đơ\ng no\h hơ met đei dôm kơ loăi pơ rang, hơ to\k kơ so# tơ mơ\t kơ chơ\t ‘lơ\ng, tơ jur jên răt pho\ng, mă loi ‘no\h j^ pho\ng hóa học đơ\ng 35-40%.”

Hăm tơ drong io\k yua dôm tơ mam ư\h kơ vă đơ\ng cho\h jang sa vă pơm pho\ng hữu cơ vi sinh đơ\ng kon pơ lei jang chu\n mir apu\ng Cư Mgar, de#h char Dak Lak hlôi vang tơ gop vei lăng cham char păng ‘nâu ku\m jing 1 lơ\m dôm trong jang tơ gu\m tơ drong jang cho\h jang sa hơ to\k tơ iung kơ jăp, tơ gu\m kon pơ lei jang chu\n mir io\k đei tơ mam sơ đơ\ng hơ nhăk ăn io\k yua mu\k drăm lơ.   

Thuem tơ blơ\