K^h thuơ\t pơtăm păng ve\i lăng ‘long kơsa

‘Long kơsa jing ‘long t^h, đe\i hơlie\ng găm, hơra\ng, kơmot ư\h kơsa kơna đe\i io\k yua pơ\ng pơm tơmam drăm lơ\m hnam tôch kơ jăp păng ‘lơ\ng, dăh mă pơm dôm tơmam drăm pơro\ au to tôch kơ ‘lơ\ng lie\ng. ‘Ngoăih kơ ‘no\h oe\i đe\i io\k yua vă pơtăm pơm ‘long bri, pơ jing đe\i bri ‘long; ke\ pơm ăn te\h rơhu\ jing ‘lơ\ng păng tôch hơ iă pơm yơ\p ăn m^nh [ar ‘long t^h păng ‘long chehphe kơsu au to. Tơ\ ala au k^h thuơ\t pơtăm păng ve\i lăng ‘long kơsa.

Rup 'Long kơsa

            Mă blu\ng k^h thuơ\t pơ jing đe\i dơđăh ‘long:

            - Kon pơle\i bơ\n rơ\ih io\k dôm dơnơm ‘long đơ\ng 8 – 10 sơnăm năm tơ\ đunh. Hmă hmă ‘long ple\i lơ\m 2 sơnăm; khe\i ‘năr phe\ io\k lơ\m vă đ^ khe\i 2-4, mư\h ple\i đ^ đum, kơ đo\h găm, găr găm le\nh, hơra\ng. Mư\h phe\ đang bơ\n pôi m^nh [ôt đunh đơ\ng 2-3 năr vă hăp đum hơnơ\ng, lơ\m m^nh năr chă lu\k lơ\k m^nh ‘măng. Mư\h đ^ đum ngăl bơih ‘no\h bơ\n hơnhăk ple\i kơsa sơ\k tơ\ to păh ai đơ\ng 3-4 năr vă ple\i đăh lang kơd^h, đơ\ng no\h bơ\n dônh io\k găr rim năr, đơ\ng no\h chă sơ\k hre\ng tơ\ an^h rơngơp đơ\ng 3-4 năr; mư\h găr đ^ kro ‘no\h tăh mong răk lơ\m bo#i lum, kre\k au to.

            Găr ‘long kơsa lơ, chă phe\ [ônh păng chăt đăh [ônh. Đe\i [ar trong hơmet pơ ‘lơ\ng găr: Io\k găr tăh lơ\m đak to\ le# tru\h đak ngach ‘no\h bơ\n io\k ôp hăm đak [la\ng păng pơ ‘ngơ\m lơ\m 2 năr ‘no\h găr đăh, io\k chă pơtăm tơ\ kơdu\ng ơng. Dăh mă tong găr lơ\m đak tơno\ đơ\ng 2 -3 năr, đơ\ng no\h io\k u\h, đơ\ng ro\ng 2-3 năr găr đăh.

Rup 'long kơsa pơm yơ\p

            - Lăp đơ\ng ro\ng đăh, kon pơle\i bơ\n pơtăm lơ\m kơdu\ng ơng, m^nh kơdu\ng pơtăm m^nh dơđăh.            

            - Kon pơle\i bơ\n chă tơruih đak mă iôm. Lăp đơ\ng ro\ng 3 khe\i, dơđăh kơ jung đơ\ng 25-30cm ‘no\h hơnhăk pơtăm.

            - Kơdu\ng t^h 9 x 15 cm, lơ\m kơdu\ng bơ\n tăh 80% te\h hrau hăm 20% mơ\r, mă le\i dôm an^h te\h pơtăm đe\i 99% te\h tơ\ yơ\p ‘long atu\m hăm 1% supe lân.

            - Lơ\m khe\i năr ơng dơđăh kon pơle\i bơ\n ve\i lăng kơ jăp. Lơ\m 3 khe\i blu\ng kăl chă tơruih đak ăn dơđăh mă tôm, 15 năr cho#h pơ ‘ngoăih ngie\t păng tơ ruih đak mơ\r dăh mă pho\ng NPK tu\h lơ\m đak 0,1 - 0,2% (tơruih 2 kơlich 1 poăt lơ\m 1m2), 2 năr tơruih 1 ‘măng. Lơ\m khe\i năr blu\ng kăl krum yơ\p ăn dơđăh đe\i yơ\p 25%.

            - Khe\i năr pơtăm lơ\m năr blu\ng pơyan ‘mi, khe\i năr ve\i lăng dơđăh ‘long lơ\m pơgar đơ\ng 2-3 khe\i. Dơđăh ‘long kơ jung đơ\ng 20-25cm ‘no\h bơ\n hơnhăk pơtăm, đơ\ng ro\ng dơđăh ‘long kơ jung 2m mă hơnhăk năm pơtăm.

            Mă [ar ‘no\h k^h thuơ\t pơtăm păng ve\i lăng:

            - Lơ\m khe\i năr au, m^h ma duch nă kon pơle\i kăl kơ chăng tru\h lơ\m chă pơtăm, hmă hmă dơđăh kơ jung 3m, kơdu\ng ơng t^h kơ jung 30-40cm, găh hơla 20-30 păng kơ jung 40-50. Vă dơđăh ‘long hơr^h đ^ đăng, kơdu\ng ơng t^h hlo\h dơ\ng. Tơdăh io\k kơdu\ng ơng ie\ hlo\h vă hoe\i gle\h hrat le\i kon pơle\i bơ\n dăh kơchăng lơ\m chă pơdu\ kơnh hơmơt kơdu\ng pơchăh rơ\h kơte\ch. Lăp đơ\ng ro\ng sir sơlu\ng, bơ\n io\k săng kăt hu\t dôm rơ\ng kơ brơ\p. Hơdrol dăh mă đơ\ng ro\ng pơdu\ dơđăh kon pơle\i bơ\n kăt [iơ\ 50-70% hla tơ\ dơđăh ‘long vă pơm ăn dơđăh ‘lơ\ng. Chă che\p pơdu\ dơđăh ayơ ‘no\h pơtăm dơđăh ‘no\h hloi, ‘ne\ le# năr đơ\ng ro\ng chă pơtăm, kơ yuơ le# đunh pơm ăn dơđăh ‘long [ônh lôch dăh mă ư\h kơ gan jing ‘lơ\ng.

            Lơ\m trong gơlong ve\i lăng, năng tông dơnơm ‘long, kon pơle\i bơ\n kăl ve\i lăng kơ jăp lơ\m 3 sơnăm hơnơ\ng, lơ\m m^nh sơnăm 2 ‘măng. Trong gơlong ve\i lăng 2 sơnăm blu\ng ‘no\h chă chong cho\h ngie\t tăp dăr dơnơm să 1met, sơnăm mă 3 lăp chă chong choh pơ ‘ngoăih ư\h kơ kăl chă cho\h te\h ôh.

            Đơ\ng ro\ng 7-10 sơnăm kon pơle\i bơ\n gơ\h chă ko\h dre sơdrai vă pơm ‘long u\nh. Đơ\ng ro\ng 20-25 sơnăm kon pơle\i bơ\n gơ\h chă ko\h te\ch, kơ yuơ lăp hơ lie\ng ‘long ‘no\h mă te\ch măt.