Iŏk đei 2 yaih Chih hla ar tơroi dêh char Đắk Lắk păng 1 yaih Chih hla ar tơroi Tây Nguyên lơ̆m khei 6, adrol kơ ‘nŏh jĭ 4 yaih găh tơiung pơjing Đảng păng hŏk păng jang kiơ̆ jơhngâm đon ‘lơ̆ng đơ̆ng Ƀok Hô đei hơpăh ƀât blŭng sơnăm, mŏ H’Kim Phúc Êban, drŏ kăn chih tơdrong kơtơ̆ng ang oei mơlôh bơngai Rađe, oei bơ̆jang tơ̆ Ƀăo Đắk Lắk hơnơ̆ng jang đei lơ tơdrong hơiă lơ̆m Khul chih hla ar tơroi hăm lơ ƀai chih găh tơdrong juăt, jŏh ayŏ kơ dŏ xoang.

H’Kim Phúc tơroi, chih găh tơdrong juăt, jŏh ayŏ kơ dŏ xoang, tơpôl păng dôm tơdrong juăt kơ kon pơlei kon kông hơnơ̆ng pơm ăn sư tôch lăp đon iŏk đơ̆ng ‘nao pơhrăm jang hloi. Hloh 12 sơnăm chih hla ar tơroi, tơdrong gơ̆h pơma nơ̆r kon kông tơgŭm ăn mŏ chih nhen ƀônh ƀiơ̆, đơ̆ng noh đei lơ ƀai chih pha ƀiơ̆, tơgŭm ăn kon pơlei roi tơƀôh “nơ̆r đơ̆ng jơhngâm” lơ̆m tơdrong chĕp vei tơdrong juăt, jŏh ayŏ kơ dŏ xoang.

“Jĭ 1 ‘nu bơngai chih tơdrong kơtơ̆ng ang bơngai kon kông inh hơnơ̆ng jur tơ̆ pơlei pơla. Hlôh vao tơdrong juăt đơ̆ng đe sư inh chă pơma nuh kŭm hiôk hian ƀiơ̆, kiơ̆ đơ̆ng noh kon pơlei chă roi tơbăt kŭm rơhău ƀiơ̆, pơma tơlĕch hloi dôm tơdrong ‘mĕh vă kŭm nhen tơdrong juăt đơ̆ng đe sư. Kiơ̆ đơ̆ng dôm ƀai chih inh hơpơi ‘mĕh pơm hơtŏk hlŏh dơ̆ng đon hlôh vao đơ̆ng kon pơlei lơ̆m tơdrong chĕp vei tơdrong juăt ‘lơ̆ng đơ̆ng hơdrĕch kơdih, jang kiơ̆ dôm bơngai jang xa rơgei, jang tơdrong ‘lơ̆ng lơ̆m tơpôl, vang pơjing tơdrong arih xa tơ̆ pơlei pơla roi đunh roi tŏk pơdrŏng”.

Kŭm hăm H Kim Phúc, tơ̆ ƀăo Đắk Lắk, mŏ Nguyễn Hương Quỳnh kŭm jing bơngai tôch juăt chih dôm ƀai găh tơdrong joh ayŏ kơ dŏ xoang. Hlŏh 8 sơnăm âu ki, mŏ vang chih hơmet, pơih pơre lơ tơdrong tơroi găh jŏh ayŏ kơ dŏ xoang kơ dôm hơdrĕch kon kông păng iŏk đei lơ tơmam hơpăh. Dang ei mŏ oei vei lăng tơdỏng chih tơlĕch 2 tơdrong tơroi găh joh ayŏ kơ dŏ xoang ‘nŏh jĭ Um ai tơdrong arih păng Tơdrong arih Tây Nguyên, pơih kiơ̆ khei, 1 khei 1 vât. Tơdrong ‘lơ̆ng yoa đơ̆ng chă chih hơmet kơdih păng kuay tơƀôh ƀai chih kơdih lơ̆m tivi, dôm ƀai đơ̆ng mŏ chih kuay hơnơ̆ng đei tơdrong tơplih ‘nao tôch hơiă.

Kiơ̆ mŏ Quỳnh, đơ̆ng tơdrong ‘lơ̆ng đei lơ tơdrong juăt, jŏh ayŏ kơ dŏ xoang kơ 49 hơdrĕch hơdrung arih xa hơdai tơ̆ Đắk Lắk pơm ăn mŏ tôch lăp đon, roi chih hơlen roi ƀôh tơdỏng ‘nâu roi hơiă: “Mưh jur tơ̆ tơring, truh hăm tơdrong arih xa yăn âu kơ kon pơlei dôm hơdrĕch kon kông, inh hlôh vao lơ tơdrong tôch hơiă, păng bơnê kơ dih kâu hlôi chă tơdrong jang tôch lăp. Mưh chih tơroi găh dôm tơdrong ‘nâu nhen pơlung inh jăh chih păng ƀôh roi hơiă hlŏh dơ̆ng hăm dôm tơdrong juăt tôch ‘lơ̆ng ‘nŏh vă chă roi tơbăt vă dôm bơngai ‘lŏ kră chă pơtho tơƀôh dơ̆ng ăn jơhnơr đơ̆ng rŏng chep vei păng tưk tơiung sư. Oei đei tơdrong juăt, jŏh ayŏ kơ dŏ xoang ‘noh đei teh đak, oei đei hơdrĕch hơdrung”.

Truh lăng tơ̆ yăn âu kŭm jing trong mă mŏ Nguyễn Thảo, bơngai chih tơdrong kơtơ̆ng ang ăn Ƀăo Tiền phong, Anih jang tơ̆ Tây Nguyên, vei rong tơdrong hưch hanh ăn rim ƀai chih găh jŏh ayŏ kơ dŏ xoang. Mŏ tơroi, vă jê̆ 10 sơnăm bơ̆ jang, mŏ ưh kĕ ƀlŏk đĭ dôm ‘măng hao gre honđa, kơ dâu dôm jĭt, ƀât lăp kơhrĕng kây sô̆ vă jur truh tơ̆ dôm pơlei pơla hơtăih yaih lơ̆m dêh char Đắk Lắk păng Đắk Nông chă tơƀâp kon pơlei, tơƀâp đe ngê̆ nhơ̆n. Rim ‘măng năm thoi noh tơgŭm ăn mŏ nhen truh hăm bri kông, truh hăm tơring teh păng jơhngâm đon tơpăt ‘lơ̆ng, chơt rơhău đơ̆ng kon bơngai tơ̆ âu. Đe sư hơnơ̆ng chĕp vei kơjăp dôm tơdrong juăt ‘lơ̆ng lơ̆m chăl arih ‘nao oei tơplih tôch dêh hrei ‘nâu, vă pơjing đei 1 tơpôl hăm lơ tơdrong juăt ‘lơ̆ng hơiă.

Mŏ Nguyễn Thảo tơroi: “Chih tơdrong kiơ bơ̆n athei jur tơ̆ tơring ngăl, thoi noh mă gơ̆h trŏ hăm tơdrong arih xa yăn âu. Mă lei hăm tơdrong juăt, jŏh ayŏ kơ dŏ xoang – ‘nŏh pha ƀiơ̆, lăp hơdrô̆ bơngai hưch ‘mêm sư đĕch gơ̆h đei đon druh kiơ̆ vă chă hơlen năng, hlôh vao kiơ̆ đơ̆ng nơ̆r tơroi, kiơ̆ đơ̆ng muh măt hơiă dăh mă ƀôh lơ̆m jơhngâm đon đơ̆ng rim bơngai tơroi. Athei hưch ‘mêm ‘lơ ‘lŏ ‘mơ̆i mă đe sư oei gơ̆h chĕp vei đang kơ ‘nŏh tơroi dơ̆ng ăn dôm bơngai nai”.

Ưh lăp chă chih roi tơbăt đĕch, dôm bơngai chih tơdrong kơtơ̆ng ang mưh chih găh tơdrong juăt, jŏh ayŏ kơ dŏ xoang oei tơgop pơjing păng tưk tơiung dôm tơdrong juăt ‘lơ̆ng lơ̆m tơpôl hia. Tơ̆ Đắk Lắk, tơring akŏm đei 49 hơdrĕch hơdrung arih xa hơdai, dôm bơngai chih hla ar tơroi oei mơlôh nhen chih tơƀôh, hơmet pơ ‘lơ̆ng hlŏh dơ̆ng um rup jŏh ayŏ kơ dŏ xoang Tây Nguyên. Hăm jơhngâm hưch hanh, ‘mêm tơdrong jang păng hlôh vao hơdăh tơdrong jang kơdih, lơ drŏ kăn chih tơdrong kơtơ̆ng ang oei tơƀôh hơdăh kơjă kăp gĭt, ‘lơ̆ng hơiă, vang tơgop chĕp vei kơjăp tơdrong juăt jŏh ayŏ kơ dŏ xoang đơ̆ng hơdrĕch kon kông, dôm kơjă kăp gĭt đunh đai đơ̆ng tơpôl.