Đe thây kô "ưh đei ƀiên chê̆” đĭ jơhngâm yoa đe hơiŏh kơmlo jo jăn
Thứ tư, 10:48, 20/11/2024 H'Xíu H'Mốc/Dơ̆ng tơblơ̆ H'Xíu H'Mốc/Dơ̆ng tơblơ̆
VOV4.Bahnar - Dôm sơnăm âu ki, dôm bơngai bơ̆ jang vei rong, pơtho pơhrăm tơ̆ Anih vei lăng năng tông đe hơioh kơmlo jo jăn Vi Nhân, tơ̆ plt Buôn Ma Thuột, dêh char Đắk Lắk hơnơ̆ng prăt măng, prăt năr bơ̆ jang, vang tơgŭm ăn lơ bơngai kơmlo, jo jăn dar dêh tih vơ̆, mât hơdai hăm tơpôl.

Lăm hŏk nơ̆r Anh, găh Anih vei lăng năng tông đe hơiŏh kơmlo jo jăn Vi Nhân, oei krao ‘nŏh “Hnam hŏk pha ra kơ đe Vi Nhân”, tơ̆ plt Buôn Ma Thuột, dêh char Đắk Lắk, 6 ‘nu hŏk tro oei ngôi jŭm dăr kô pơtho. Hăm kơmăy điên thoăi rơgei păng aloa iĕ, kô hăm đe hŏk tro vang hŏk nơ̆r Anh kiơ̆ đơ̆ng dôm ƀai hơri.

Oei tơ̆ lăm hŏk nhak păih to, ƀok thây oei pơtho ăn 2 ‘nu hŏk tro hŏk reh đơn. Tơ̆ lăm tơtil, 4 ‘nu hŏk tro oei hŏk chư đông (Braille). Kô Lê Thị Kim Cúc tơroi: lăm đei lơ hŏk tro đei sơnăm pha ra băl, đon hlôh vao, hŏk ƀai kŭm ưh kơ đei lei lăi băl. Rim thây kô lăp chă pơtho tơƀôh kiơ̆ grŭp đĕch, gô mơ̆ng đơ̆ng đon hlôh vao, đơ̆ng rim đe oh: “’Nao mât ‘nŏh đe oh ưh kơ băt yă kiơ, mă mônh ‘nŏh măt tol ưh ƀôh yă kiơ, đei oh bơngai kon kông ưh kơ băt nơ̆r yoăn dơ̆ng. Đe oh măt hơdăh đĭ pơmat tat bơih, hăm đe oh măt tol roi pơmat hlŏh dơ̆ng. Đĭ đăng rim tơdrong bơ̆n athei pơtho ăn ngăl, đang kơ ‘nŏh jĭ pơtho chư đông. Bơ̆n pơtho ‘mơ̆i đe oh gơ̆h băt, đe oh hŏk roi kơjung, hŏk đang păng đei tơdrong jang. Inh ƀôh đe oh kŭm nhen đe hơioh hmă nai đĕch, ưh kơ đei pha kiơ. Inh tơchĕng pơtho tơ̆ yơ kŭm bưh kơna pơtho tơ̆ âu klĕp truh dang ei hloi”.

Jĭ Anih vei lăng năng tông đe hơ iŏh kơmlo, jo jăn, hnam trưng Vi Nhân dang ei đei hlŏh 200 ‘nu bơngai hŏk đơ̆ng 2 sơnăm truh 20 sơnăm, đei hloi bơngai măt tol, kơmlo, klĭk, sem brem,… Đe oh truh đơ̆ng lơ dêh char, plt mă lơ ‘nŏh jĭ bơngai kon kông, đei tơdrong arih xa tôch pơmat tat. Hăm hlŏh 1 puăt kơsô̆ bơngai hŏk oei kơtă tơ̆ hnam hŏk, rim tơdrong arih xa, hŏk pơhrăm đơ̆ng đe oh đei đe yă giĕng dòng Phaolo (lui Kŏng yăo, Tơring khop Ban Mê Thuột) pơvih ăn ngăl.

Kiơ̆ sơ Nguyễn Thị Nhiệm, vei lăng anih oei xa, đe oh đei pơtgho dar dĕh, đơ̆ng tơdrong pơma xa, hmach kơ kuh, apinh, pơtruh nơ̆r nê̆ jô̆, nơ̆r bơnê păng băt vei lanwg kơdih kâu, đơ̆ng rŏng kơ ‘nŏh truh tơdrong đei hŏk lơ̆m hla ar: “Ba pơma đe oh ưh kơ băt mă lei Sơ athei roi tơƀôh dơ̆ng vă đe oh pơm kiơ̆ đĭ đăng. Đei 1 tơdrong tôch hơiă ‘nŏh, mưh bơ̆n hơpăh tơmam, pôk pơ ư đe oh tơ̆ hơnăp lơ bơngai ‘nŏh đe oh đei đon roi adrin ƀiơ̆. Ƀât lăp Sơ ưh tam mă hlôh tôm đe oh ‘năi, Sơ athei hŏk đơ̆ng đe oh hai, gơnơm kơ đe oh roi tơƀôh ăn kơ bơ̆n dôm nơ̆r pơtao hăm ti. Sơ ƀôh pơmat tat tŏ sĕt đĕch, kŭm đei mơ̆n mă Sơ ƀôh hơiă lơ ƀiơ̆”

Kŭm hăm pơtho chư, pơtho nhak, čhơ̆ rup, Anih Vi Nhân oei pơtho dôm tơdrong jang hai nhen: chơchoh hơbăn ao, pơm kơƀang tang dŏ, tanh che, in luơ̆, massage vă chă tơdrong jang ăn bơngai hŏk. Vă jê̆ 30 sơnăm âu ki, đơ̆ng "hnam trưng âu" đĭ đei lơ jơhnơr bơngai hŏk gơ̆h jang xa, arih xa hơdoi ‘lơ̆ng hăm tơpôl.

‘Nhŏng Lê Hoàng Gia Hưng tơ̆ thĭ xăh Buôn Hồ, dêh char Đắk Lắk, jĭ bơngai măt tol sơ̆ đei vei rong, hŏk pơhrăm tơ̆ anih âu ‘năi. ‘Nhŏng tơroi, đơ̆ng anih âu mă ‘nhŏng iŏk đei dơ̆ng jơhngâm pran, adrin hŏk đang lăm hŏk cao đẳng găh âm nhak, păng vih dơ̆ng tơ̆ anih âu chă pơtho ăn jơhnơr đơ̆ng rŏng: “Hăm dôm bơngai kơmlo jo jăn, mă loi jĭ măt tol, tôch pơmat tat lơ̆m tơdrong hŏk pơhrăm kŭm nhen arih xa, yak vih vât. Mă lei gơnơm đei đon pơlung đơ̆ng unh hnam, mă loi jĭ đe Sơ hơnơ̆ng năm hơdoi. Đe Sơ nhen thoi bơngai mĕ, bơngai pơtho đĭ jơhngâm tơgŭm ăn kơ inh tŏk klăih đơ̆ng dôm tơdrong pơmat tat, tơgŭm ăn inh jang đei tơdrong ‘mĕh vă ‘nŏh đơ̆ng rŏng kơ hŏk đang vih dơ̆ng tơ̆ âu păng dang ei inh tôch hơiă mưh đei yak hơdoi hăm đe oh găh môn âm nhak”.

Sơ Bùi Thị Ngọc Liên – Vei lăng Anih vei rong hơiŏh kơmlo jo jăn Vi Nhân tơroi, vang truh pơtho păng vei rong tơ̆ hnam trưng kŭm hăm đe yă giĕng oei đei vă jê̆ 30 ‘nu thây kô păng bơngai jang tơgŭm. Vă jê̆ 30 sơnăm âu ki, đe sư hơnơ̆ng đĭ jơhngâm tơgŭm ăn đe hơioh yak hlŏh pơmat tat yoa đơ̆ng măt tol, kơmlo, jo jăn: “Đe Sơ tôch hơiă mưh ƀôh đe oh tĭh vơ̆ djơ̆ ‘lơ̆ng, mă loi ‘nŏh đe oh đei iŏk unh om, đei kon hơ ‘lơ̆p păng arih xa hiôk chơt. Đunh đunh đei jơ rơhơi đe oh vih dơ̆ng tơ̆ âu, ưh lăp năm hơdrô̆ đĕch mă oei chông ba hnam tơnŏ hai. Đe oh hơnơ̆ng năng đe Sơ nhen kơtum kơtŏng kơdih, đe Sơ tôch hơiă hăm tơdrong ‘nŏh. Pơtho pơhrăm ưh kơsĭ vă bơ̆n jô̆ bơngai kiơ̆ hŏk dăh mă vă pôk pơ ang kiơ ôh, mă vă ƀôh đe oh ning mônh kơnh đei tơdrong arih xa hiôk chơt, hlôh vao, gơ̆h arih kơdih păng jing 1 ‘nu bơngai ‘lơ̆ng ăn tơpôl”.

Mă đơ̆ng oei đei lơ tơdrong pơmat tat, gleh hrat, jơhngâm pran vă đe thây kô tơ̆ hnam trưng Vi Nhân hưch hanh, hơnơ̆ng bơ̆ jang tơdrong jang “pơtho tơƀôh ăn kon bơngai” ‘nŏh jĭ rim năr ƀôh bơngai hŏk tih vơ̆ đjơ̆ ‘lơ̆ng, hŏk đei lơ tơdrong, yak hlŏh pơmat tat păng mât oei xa hơdai ‘lơ̆ng hăm tơpôl. Anih ưh lăp pơjing tơdrong ‘lơ̆ng, hiôk hian ăn hơioh kơmlo, jo jăn yak tŏk đĕch mă oei tơgop tưk tơing, tơpăr ang dôm kơjă ‘lơ̆ng hơiă lơ̆m tơdrong arih dơ̆ng.

H'Xíu H'Mốc/Dơ̆ng tơblơ̆

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC