VOV4.Bahnar - Di Linh jing apu\ng đei hơgăt cà phê xă hloh kơ dêh char Lâm Đồng, hăm hơgăt teh xă je# 42.000ha. Xơnăm âu ki, Di Linh pơtoi che\p kơ\l lơ\m tơdrong pơtăm tơ ‘măl cà phê đơ\ng jơnu\m pơgơ\r teh đak, hơto\k hơgăt cà phê đei pơtăm tơ ‘măl je# 40% hơgăt cà phê lơ\m ja#p apu\ng. Mă lei, yuơ tơdrong pơtăm tơ ‘măl cà phê kơ kon pơlei tơ\ âu mă kăl noh jang kơdih, rim unh hnam jang kiơ\ minh trong, hơdre\ch pơtăm ưh kơ băt hơdăh tơm a hla chă, đe te\ch lang xă lơ\m tơring, hlôi pơrăm truh tơdrong ‘lơ\ng lơ\m pơtăm tơ ‘măl cà phê pơma adro# păng đei đei lơ plei pơma atu\m đơ\ng kon pơlei jang chu\n.  

Xơnăm 2013, đơ\ng ro\ng kơ đei tơdrong pơkăp pơtăm tơ ‘măl cà phê đơ\ng jơnu\m pơgơ\r teh đak, [ok Ninh Khắc Phương, oei tơ\ thôn 10, xăh Hòa Ninh, apu\ng Di Linh, dêh char Lâm Đồng hlôi to\k io\k 180 triu hlak jên đơ\ng anih mong jên choh jang xa păng hơto\k tơring pơxe\l lơ\m tơring vă tơle\ch pơgep tơđăh pơtăm tơ ‘măl 2ha cà phê kơ unh hnam po. Đơ\ng noh, pơgar cà phê unh hnam [ok hlôi to\k hloh 5 tấn/ha, plei đei yua lơ hloh pơtêng hăm adrol. Kiơ\ kơ [ok Phương, vă tơdrong pơtăm hơmet cà phê gơh đei yua lơ hloh, ‘ngoaih kơ tơdrong hlôh vao găh kih thuơ\t đo\ng rim unh hnam kon pơlei jang mir kăl đei tơdrong hơlen, tơbang đơ\ng anih choh jang xa tơ\ tơring: “Nhôn tam mă đei anih jang kơpal yơ chă pơtho găh kih thuơ\t pơtăm hơmet, lơ kon pơlei chă hơlen băt kơdih đe\ch. Pơgar cà phê nhôn noh đunh xơnăm bơih, dang ei ưh kơ băt teh lơ\m pơgar thoi kơ[ah yă kiơ, rơkăh yă kiơ, đo# pH thoi yơ, kăl tuh yă kiơ dơ\ng... Athei đei kang [o# pơtho, đang ko ưnoh pơtho kon pơlei tuh pho\ng mă tro\ [lep”

Yuơ lơ tơdrong pơtăm hơmet cà phê tơ\ Di Linh noh kon pơlei chăpơtăm kơdih, ưh kơ đei hrơ\p minh ‘măng găh tơchơ\t kăl kih thuơ\t păng tơđăh tơm pơtăm noh plei cà phê lơ\m tơring kơ apu\ng tam mă đei yua lơ. Tơre\k hloh noh, lơ\m kơxo# je# 17.000ha cà phê hlôi đei potăm hơmet tơ\ Di Linh, dang ei đei lơ pơgar cà phê hlôi đei hơdrông pơrăm. Kiơ\ kơ [ok Hoàng Minh Cương, tơ\ thôn 5, xăh Đinh Lạc, apu\ng Di Linh, noh ‘nguaih kơ hlak jên đei to\k io\k đơ\ng anih mong jên teh đak, dôm tơdong pơtăm hơmet cà phê, pơkăp vei lăng păng rơih hơdre\ch pơtăm adoi yuơ kơdih po kon pơlei chă hơlen păng io\k yua, yuơ noh plei ưh kơ đei lơ jing tơdrong hiôk kơ băt. {ok Hoàng Minh Cương, ăn tơbăt: “Tơdrong pơtăm hơmet cà phê noh kơdih chă hơlen băt. Dang ei kon pơlei ‘meh vă hloh noh pơm thoi yơ vă jơnu\m kon pơlei jang mir, anih choh jang xa kơ apu\ng athei tơgu\m kon pơlei jang tơnăp hloh, kio\ đơ\ng noh ho\k hơlen găh tơdrong hlôh vao lơ\m pơtăm”

Kiơ\ tơdrong hơlen đơ\ng Anih tơm choh pơtăm  – Anih tơm choh jang xa păng Hơto\k tơring pơxe\l, tơ\ dôm tơring tơm pơtăm cà phê nhen xăh Hòa Bắc, Đinh Lạc păng Hòa Ninh kơ apu\ng Di Linh, hơgăt cà phê pơgep hơmet păng pơtăm tơ ‘măl đơ\ng ro\ng kơ 2 truh 3 xơnăm [ơm pơrang, mă lơ noh pơrang dreng hla, răm rơh, tơm ưh kơ ggiư\ng. Tơdrong tơm pơm đei tơdrong âu noh yuơ kon pơlei ưh kơ măh jên axong jang, hơdre\ch ưh kơ ‘lơ\ng păng [ơm pơrang, kih thuơ\t pơm jang đơ\ng kon pơlei tam mă hlôh vao lơ...

{ok Nguyễn Thế Tiền, Kơdră anih choh jang xa păng Hơto\k tơring pơxe\l apu\ng Di Linh ăn tơbăt, kiơ\ tơle\ch jang đơ\ng dang ei truh xơnăm 2020, apu\ng Di Linh gô pơtoi jang pơtăm hơmet hloh 12.000ha cà phê ưh kơ đei lơ plei, lơ\m noh hloh tong ane# hơgăt athei koh hu\t le# păng pơtăm ‘nao hloi. Vă tơdrong pơkăp pơtăm hơmet cà phê kơ apu\ng đei yua lơ păng kơjăp xơđơ\ng, kăl tơdrong vang jang đơ\ng lơ anih jang păng khul kơdră kơpal: “Hăm tơdrong pơtăm hơmet cà phê noh kăl tôm anih jang ch^nh tr^ vang jang, kơlih mưh ưh noh gô tơnap kơ jang đei jơnei. Kơlih hăp tơre\k truh lơ tơdrong, nhen jên jang, pơkăp kih thuơ\t, oei athei đei tơdrong drơ\ng nơ\r đơ\ng kon pơlei dơ\ng”

‘Nguaih kơ apu\ng Di Linh, dôm tơring cà phê tơm nai kơ dêh char Lâm Đồng nhen Bảo Lâm, Lâm Hà, Đức Trọng duh hăt hot jang kiơ\ tơdrong pơtăm hơmet cà phê đơ\ng jơnu\m pơgơ\r teh đak, hơto\k hơgăt teh jang cà phê đei pơtăm hơmet kơ deh char Lâm Đồng to\k hloh 35.000ha. Kiơ\ anih choh jang xa dêh char Lâm Đồng, dôm hơgăt jang kiơ\ pơkăp, cà phê đơ\ng ro\ng kơ đei pơtăm hơmet adoi to\k giơ\ng ‘lơ\ng, pơrang adoi tơjur, đei yua truh 2 tấn/ha. Lâm Đồng oei xơkơ\t truh xơnăm 2020, ja#p dêh char gô pơtoi jang kiơ\ pơkăp pơtăm tơ ‘măl, hơmet je# 60.000ha cà phê oei lăi.

Vă keh đang tơchơ\t âu, duh nhen vei xơđơ\ng hơto\k pơ ‘lơ\ng plei păng đei yua lơ cà phê kơ tơring kiơ\ pơkăp kơjăp xơđơ\ng, ‘ngoaih kơ axong jên jang, kơche\ng lăng anih choh jang xa kơ dêh char Lâm Đồng kăl hơto\k hloh dơ\ng tơdrong pơih lăm pơhrăm, pơma đam găh choh jang xa pơtăm hơmet cà phê duh nhen vei lăng tơnăp hloh tơdrong te\ch tơđăh cà phê ‘lơ\ng xơđơ\ng ưh kơ đei pơrang pơrăm.

Lan chih păng rapor