SƠNONG KĂL JANG KIƠ| BƠNGAI RONG KON TƠRONG LƠ|M TANG GĂN

PƠRANG J& ĂN KON TƠRONG, KON KƠLAP

Rong kon tơrong, kon kơlap ‘no\h m^nh hơyak tơgu\m ăn kon pơle\i ato\k tơ iung mu\k drăm, sut sa pơngot rơve\t tơ jur dơnu\h. Lơ\m dôm sơnăm au ki, đơ\ng rim tơdrong jang, tơdrong vă jang tơgu\m djru ato\k tơ iung rong kon tơrong hlôi tơgu\m ăn lơ u\nh hnam kon pơle\i pơm pơdro\ng păng yak hlo\h dơnu\h hin kơ jăp ‘lơ\ng. Mă le\i, lơ\m chă rong, m^nh tơdrong pơm ăn kon pơle\i tơtăm ‘no\h tơdrong đe\i [o#h kơ pơrang j^, nhen j^ tơ [ong tơ plo\k kơchôp, j^ toi tơ\ kon kơlap. Păng yan au hlôi đe\i u\nh hnam pơlôch pơ đ^ kon tơrong po vă tang găn pơrang j^ lang să. Kơ yuơ đe\i nơ\r chă ap^nh jet kon pơle\i rong kon tơrong, kon kơlap ‘no\h mư\h kon tơrong, kon kơlap bơ\n chă j^ mă pơlôch hu\t le\i kon pơle\i hăm đe\i sơnong jang păng đe\i io\k yua yă kiơ? Vă kon pơle\i bơ\n băt hơdăh hlo\h dơ\ng găh tơdrong ‘nau, bơngai chă ch^h tơdrong tơroi au đe\i pơma dơnu\h hăm Kih sư rong kon tơrong Nguyễn Ngọc Tuyên, bơ\ jang tơ\ Dơno\ an^h ve\i lăng cho\h jang sa păng ato\k tơ iung tơring tơrang Kon Tum.

- Kih sư ăi, kon pơlei athei đei xơnong jang kiơ [ơ\t [ôh băt kon tơrong, ier bip kơ po [ơm pơrang? 

Kih sư ve\i lăng rong kon tơrong Nguyễn Ngọc Tuyên: Sơnong jang păng tơdrong jang kiơ\ kơ bơnbai rong kon tơrong mư\h [o#h kon tơrong, kon kơlap po đe\i j^ ‘no\h pơm kiơ\ hloi dôm tơdrong tơ\ ala au: Mă m^nh ‘no\h bơngai rong chă kron hơdro# kon tơrong, kon kơlap j^, ư\h kơ kron hơdoi hăm kon tơrong, kon kơlap ư\h kơ j^. Mă [ar năm tơroi hloi ăn kơdră tơring, ăn an^h jang pơgang ve\i lăng kon tơrong păng thôn trơng. Mă pêng ‘no\h pơm kiơ\ rim trong jang tang găn pơrang j^ ‘moi kiơ\ tơdrong tơchơ\t păng nơ\r pơtho khan đơ\ng an^h bơ\ jang pơgang ve\i lăng kon tơrong”.

- {ơ\t kon tơrong, ier bip kơ unh hnam [ơm pơrang, noh anih jang kpal athei xkơ\t xoh le#, bngai rong kon tơrong đei tơdrong pơyua kiơ păng athei jang thoi yơ lơ\m tơdrong xoh hu\t le# noh? 

            Kih sư ve\i lăng rong kon tơrong Nguyễn Ngọc Tuyên:  Mư\h pơlôch hu\t kon tơrong, kon kơlap j^ dôm tơdrong io\k đe\i kơ bơngai rong pơ đ^ u\nh hnam, rim bơngai, an^h rong să, hơp tak sah păng rim an^h kơđông [o# đo#i đe\i Te\h đak tơgu\m djru kon jên mư\h dôm kon tơrong kon kơlap dde\i pơlôch hu\t ‘no\h. Kon jên tơgu\mn ăn pơlôch kon tơrong j^ ‘moi kiơ\ tơdrong tơchơ\t đơ\ng kơdră kơpal tưochơ\t ăn, nhen Khu\l kơdră Te\h đak, Dơno\ an^h ve\i lăng kon pơle\i dêh char vă hơmet pơ ‘lơ\ng jang sa păng tơgu\m ăn rong kon tơrong đơ\ng ro\ng pơrang pơra\m. Bơbgai rong kon tơrong đe\i kon tơrong j^ pơlôch hu\t kăl jang hơdoi kơ jăp hăm rim an^h bơ\ jang, kơdră tơring vang năm lăng hơlen tưodrong pơlôch hu\t. Găh kon tơrong dôm yơ, trăp dang yơ, khe\i năr pơlôch hu\t, trong pơlôch hu\t păng khu\l jang pơlôch hu\t. Mă [ar ‘no\h k^ anăn pơm kơnăl đe\i tơpă lơ\m hla bơar ch^h tơbăt tơdrong pơlôch hu\t kon tơrong kon kơlap vă pơm kơnăl ăn chă tơgu\m djru kon jên. 

Khe\i năr tơ je# au, rong sem bri brăh jing m^nh tơdrong jang đe\i kon pơle\i lăp tru\h. Hre\i au m^nh [ar sem bri brăh hlôi đe\i jing kon tơrong chă rong lơ nhen sơke, [ư pơya, jơma, klăn, ie\r bri, joe\i ... hơnhak ba đe\i io\k yua kơ jăp. Hơnơ\ng chă pơma dơnu\h hăm kih sư rong kon tơrong Nguyễn Ngọc Tuyên, bơngai chă ch^h tơdrong tơroi au gô pơm hơdăh hlo\h dơ\ng dôm tơdrong kăl vă kon pơle\i bơ\n iung jang rong sem bri brăh tro\ [lep hlo\h.

- Ih hăm gơh ăn tơbăt dang ei hdre\ch kon bri brăh yơ gơh chă rong vă ‘măn te\ch tơle\ch [uh xa?

Kih sư ve\i lăng rong kon tơrong Nguyễn Ngọc Tuyên:  Hre\i au Te\h đak pơ tru\t păng pơ jing rơvơn vă rong sem bri brăh hmă. Mă le\i, bơngai rong xem bri brăh kăl băt dôm tơdrong tơchơ\t tơ\ ala au: Mă m^nh ‘no\h rim sem bri brăh hmă kăl lơ\m anăn sem bri brăh hmă ‘moi kiơ\ tơchơ\t. Mă [ar an^h chă rong tro\ [lep hăm t^h vơ\ djơ\ ‘lơ\ng kơ sem bri vă rong. Mă pêng sơđơ\ng ‘lơ\ng hơ iă ăn bơngai rong păng sem bri rong, sơđơ\ng găh rơgo\h ‘lơ\ng cham char, tang găn hơlau pơrang j^. Găh tơm a la chă sem bri tơdăh chă hơngoang rôp đơ\ng rbi lơ\m te\h đak le\i kăl đe\i hla bơar tơbăt hơdăh đơ\ng an^h ve\i lăng bri. Tơdăh răt đơ\ng te\h đak đe le\i kăl đe\i hla bơar ch^h tơbăt răt đơ\ng te\h đak đe. Tơdăh chă răt đơ\ng bơngai anai ‘no\h kăl đe\i ch^h hla bơar te\ch răt d^h băl”.

- Ih ăn tơbăt hơdăh hloh dôm hdre\ch kon bri brăh yơ mă kon pơlei đei axong rong? 

Kih sư ve\i lăng rong kon tơrong Nguyễn Ngọc Tuyên:  “Kiơ\ tơcho\t đơ\ng Dơno\ an^h tơm ve\i lăng cho\h jang sa păng ato\k tơ iung tơring tơrang tơ\ hla bơar tơchơ\t 47 sơnăm 2012. Rim sem bri brăh hmă ‘moi kiơ\ tơdrong tơchơ\t nhen tơ\ ala au: Mă m^nh ‘no\h sơke, jơma, j^l, joe\i, pơja, pơdu\ng, pơ jo\, ie\r bri jing dôm sem bri brăh hmă đe\i ăn asong chă rong. ‘Ngoăih kơ ‘no\h oe\i đe\i sem bri brăh anai ‘moi kiơ\ tơdrong tơchơ\t lơ\m hla bơar tơchơ\t”. 

- Anih jang, tơ ‘ngla bngai rong kon bri brăh hmă noh đei xơnong jang thoi yơ hăm kơluơ\t t/đ păng athei keh đang hla bar yă kiơ kih sư ăi? 

            Kih sư ve\i lăng rong kon tơrong Nguyễn Ngọc Tuyên:  Khu\l jang, rim bơngai rong sem bri brăh hmă ch^u pu\ tơ\ anăp khôi luơ\t găh tơm a la chă sem bri rong. Hla bơar ap^nh [ơk ăn hla bơar drơ\ng nơ\r an^h rong nhen: Hla bơar tơm athe\i [ơk ăn Hla bơar drơ\ng nơ\r ăn rong kăl ch^h mă hơdăh tôm: Anăn, an^h chă rong, kơ so# hla bơar asong chă rong mơdro sa dăh mă tơdrong tơchơ\t pơ jing an^h jang; anăn sem bri rong, găh lơ, găh tơm a la chă sem bri rong; an^h tơbăt hơdăh an^h rong, đe\i kơdră tơring k^ tơchơ\t ăn. Hla bơar kơpi kiơ\ đe\i đo\ng yâu tơroi tơbăt hơdăh dôm tơdrong đe\i [ơm tru\h cham char dăh mă hla bơar pơkăp rim tơdrong sơđơ\ng rơgo\h cham char ‘moi kiơ\ tơdrong tơchơ\t đơ\ng Khôi luơ\t. An^h bơ\ jang ve\i lăng bri tơring jing an^h đe\i Te\h đak pơ jao ăn chă [ơk ăn Hla bơar drơ\ng nơ\r ăn asong rong sem bri brăh hmă, Hla bơar drơ\ng nơ\r đunh hlo\h lơ\m 3 sơnăm”.    

- Bơnê kơ kih sư vei rong kon tơrong Nguyễn Ngọc Tuyên, kơ anih choh jang xa păng ato\k tơring pơxe\l d/c Kon Tum hlôi axong jơ pơma dơnuh âu.