VOV4.Bahnar - Bơ\ jang kiơ\ tơ drong tơm hơ to\k tơ iung che\h phe kơ jăp, đơ\ng ro\ng hlo\h 1 sơ năm yak lơ\m tơ drong jang tơ pl^h cho\h jang sa kơ jăo (krao kơ đe\h ‘no\h VNSat) tơ\ Dak Lak yak blu\ng hlôi tơ gu\m kon pơ lei hơ to\k đon hlo#h vao lơ\m jang che\h phe, tơ jur jên tơ mơ\t jang, hơ to\k ‘lơ\ng tơ mam đơ\ng cho\h jang sa, sơ đơ\ng mu\k drăm u\nh hnam.

Tơ klep hăm ‘long che\h phe đ^ đunh sơ năm kơ na ‘nho\ng Nguyễn Đình Thắng, oei tơ\ plei Tiến Đạt, xăh Quảng Tiến, apu\ng Cư Mgar, de#h char Dak Lak, băt hơ dăh dôm tơ drong mơ mat tat lơ\m jang che\h phe hrei ‘nâu. Che\h phe roi kră, te\h roi ‘năr roi kơ ne#, hơ yu\h to\ ‘mi ư\h kơ sơ đơ\ng..., pơ long nol roi ‘năr roi lơ kơ na ‘nho\ng Thắng ku\m hăm kon pơ lei roi băt kơ d^h tơ mơ\t yua ‘lơ\ng khoa ho\k ki thuơ\t lơ\m jang sa păng hơ dai băl hơ to\k tơ iung che\h phe kiơ\ trong kơ jăp. Đunh kơ âu 1 sơ năm [ơ\t đei ho\k trong jang pơm tơ le\ch che\h phe đơ\ng dôm bơ ngai joăt jang đơ\ng tơ drong jang tơ pl^h cho\h jang sa kơ jăp, ‘nho\ng  Thắng pơ\n ku\m hăm 150 u\nh hnam nai pơ jing đei hơp tak xăh pơ v^h pơ văn cho\h jang sa Quảng Tiến vang pơ kăp pơm tơ le\ch che\h phe kiơ\  hơ găt 4C. ‘Nho\ng Thắng tơ roi tơ băt:

“ Đơ\ng ro\ng kơ vang jang tơ drong jang tơ pl^h cho\h jang sa kơ jăp ^nh [o#h đei lơ tơ drong, đơ\ng trong cho\h pơ tăm tru\h vei lăng ‘lơ\ng tơ mam, chă te\ch tơ mam tơ\ an^h te\ch mơ dro... tơ drong jang tơ gu\m tơ jur [iơ\ jên lơ\m jang sa nhen đak tơ ru\ih, pho\ng, năr jang mă lei hơ nhăk ăn io\k yua mu\k drăm lơ hlo\h pơ têng hăm trong cho\h pơ tăm hmă”.

Tơ drong jang VNSat yua đơ\ng An^h mong jên apu\ng ple\nh te\h tơ gu\m, An^h tơm vei lăng găh cho\h jang sa păng hơ to\k tơ iung tơ ring tơ rang tơ le\ch jang hăm ako\p kơ so# jên dang 301 triệu Đô-lar Mi. Tơ drong jang đei bơ\ jang kiơ\ đơ\ng sơ năm 2015 tru\h 2020, đei 13 de#h char. Lơ\m no\h, 5 de#h char Tây Nguyên bơ\ jang kiơ\ găh tơ drong tơ mam che\h phe păng 8 de#h char Tơ măn đak krong Cửu Long tơ mơ\t jên jang găh phe [a.

Hăm tơ drong jang tơ mam che\h phe, tơ drong jang đei tơ drong tơm tơ pl^h ‘nao trong jang cho\h pơ tăm kơ jăp păng hơ to\k kơ jă tơ mam drăm. Tơ mơ\t jên jang ako\m lơ\m dôm tơ drong jang tơm nhen: Pơ hrăm ăn kon pơ lei cho\h jang sa găh pơ tăm che\h phe kơ jăp, pơ jing tơ drong jang pơ tăm ming che\h phe, pơ jing tơ drong jang tơ ru\ih đak ‘mơ ‘met. Ming man trong nơ năm lơ\m chu\n na pơ yua ăn jang sa. Tơ gu\m pơ jing rim hơp tak xăh păng gru\p jang hơ dai, tơ gu\m pơm hơ met pơ gar ơng hơ dre\ch che\h phe, tơ gu\m tơ mam hnam jang pơ yua ăn pơm tơ le\ch vei lăng che\h phe...  

Tơ drong jang VNSat tơ\ Dak Lak đei tơ le\ch jang tơ\ 7 apu\ng, thị xăh, kơ tơ ring tơm găh che\h phe kơ de#h char ‘no\h đei dôm apu\ng Cư Kuin, Krông Pach, Krông Năng, Ea Hleo, Krông Buk, Cư Mgar păng thị xăh Buôn Hồ. Tơ drong đei tơ gu\m ăn kơ rim hơp tak xăh jang che\h phe. Hơ dai hăm ‘no\h tơ drong jang ku\m lăng kăl tơ gu\m kon pơ lei vă pơ jing đei rim hơp tak xăh jang che\h phe. Hơ len lăng găh pơ tôch hlo\h 1 sơ năm bơ\ jang kiơ\ tơ drong jang, [ok Lê Văn Hiến, Kơ dră an^h vei lăng rim tơ drong jang cho\h jang sa, An^h tơm vei lăng găh cho\h jang sa păng hơ to\k tơ iung tơ ring tơ rang tơ roi tơ băt:

“ Jo# tru\h dang ei, rim tơ drong jang tơm hlôi đei jang kiơ\ ‘no\h j^ pơ tho pơ hrăm ki thuơ\t ăn kơ kon pơ lei cho\h jang sa hơ to\k tơ iung che\h phe kơ jăp ku\m nhen che\h phe pơ tăm ming, mă 2 ‘no\h hlôi rơ\ih io\k hơ len đei 6 pơ gar ơng kơ d^h vă tơ mơ\t jên jang pơ jing pơ tru\h che\h phe pơ tăm ming kiơ\ tơ drong jang. Mă 3 hlôi dăr hơ len hăm rim gru\p jang kon pơ lei jang hơp tak xăh vă ap^nh hăm an^h mong jên apu\ng ple\nh te\h ku\m nhen An^h tơm vei lăng găh cho\h jang sa păng hơ to\k tơ iung tơ ring tơ rang asong jên tơ gu\m găh tơ mam drăm ku\m nhen an^h jang kăl vă pơ yua ăn tơ gu\m pơ tăm ming dơ\ng. Dăr hơ len hơ to\k ‘lơ\ng tơ drong ke\ jang đơ\ng rim gru\p jang kon pơ lei jang hơp tak xăh pơm lăp hăm tơ drong ‘me\h vă đơ\ng an^h jang tơ gu\m ‘no\h j^ An^h mong jên apu\ng ple\nh te\h vă pơ yua ăn jang che\h phe kơ jăp.

De#h char Dak Lak dang ei đei hlo\h 200.000 hec tar che\h phe, 50% lơ\m kơ so# ‘no\h hlôi tơ mơ\t yua rim trong jang kiơ\ hơ găt che\h phe kơ jăp. Hơ dai hăm ‘no\h hơ găt che\h phe đơ\ng rim ko\ng ti đei dang 15%, kơ so# hơ găt che\h phe kơ jăp uơ oei dơ\ng jei găh rim hơp tak xăh păng gru\p jang hơ dai.   

Sơ năm ‘nâu, tơ drong jang hơ nơ\ng jang hơ dai ku\m hăm rim an^h jang ki thuơ\t vă pơ tho pơ jing hla ar ch^h ti kiơ\ hơ len lăng tơ drong jang pơm tơ le\ch che\h phe kơ jăp, pơ jing ch^h hơ năn rim gru\p kon pơ lei jang chu\n mir đei hơ mo\ kơ rim tơ ring tơ drong jang. Hơ dai hăm ‘no\h tơ drong jang hơ nơ\ng tơ gu\m pơm hơ met ming rim pơ gar pơm tơ le\ch hơ dre\ch tơm, rim pơ gar ơng pơ yua ăn pơ tăm ming che\h phe, tơ le\ch jang tơ drong jang pơ tho jang che\h phe kơ jăp, păng pơ tăm ming che\h phe tơ klep hăm rim an^h tơ [o#h tơ băt. Kăl kơ lăng tru\h sơ năm năm 2017 âu, rim tơ drong jang tơ gu\m an^h jang kăl, tơ mam drăm gô đei hơ to\k pran. {ok Lê Văn Hiến tơ roi tơ băt: Tơ drong tơm đơ\ng tơ drong jang âu ‘no\h j^ hơ to\k tơ iung 1 trong kơ jăp ư\h khan lăp tơ\ trong nơ năm mă sư oei pơ đ^ hloi an^h jang kăl. ‘No\h j^ kơ măy kơ mo\k, cham sơ\k, tơ ru\ih ‘mơ ‘met păng rim tơ drong jang nai tơ klep hăm gru\p kon pơ lei jang chu\n mir ‘no\h gô đei 1 tơ drong jang kơ jăp.

VNSat ‘no\h j^ 1 lơ\m dôm tơ drong jang đei jên jang lơ, tơ mơ\t jên jang tôch kơ ‘lơ\ng lơ\m an^h jang che\h phe. Đơ\ng ro\ng hlo\h 1 sơ năm jang kiơ\, gơ\h akhan tơ drong jang VNSat tơ\ Dak Lak hlôi io\k đei lơ jơ nei kăl kơ ch^h răk. Mă lei rim tơ ring păng bơ ngai pơ tăm che\h phe kăl kơ tơ ge\ch io\k dôm tơ drong tơ gu\m đơ\ng tơ drong jang vă hơ met pơ ‘lơ\ng dôm tơ drong mơ mat tat pơ long nol lơ\m jang che\h phe kơ jăp.

Thuem tơ blơ\