Dôm năr ou, tơ̆ pơlei pơm tơmam teh lân Chăm Bình Đức, tơring Phan Hiệp, apŭng Bắc Bình, dêh char Bình Thuận, tơdrong jang man tơmam drăm hăm teh lân kơ rim ŭnh hnam mơdŭk mơdăk, đơ̆ng ‘măn hơmet ăn teh tơnglan, chă man truh tơ̆ chă ƀuh.

Yă Lương Thị Hòa oei tơ̆ pơlei Bình Tiến, tơring Phan Hiệp, apŭng Bắc Bình chơt hơ iă tơbăt, đơ̆ng mă tơplih jang pơm tơmam teh lân, tơmam drăm teh lân kơ ŭnh hnam yă đei lơ bơngai băt truh, răt iŏk, mă kăl hăm tơmoi. Yă Hòa tơbăt dơ̆ng, gŏ ge pơrŏ tơ̆ ou đei lơ kơ loăi nhen: kop lân, linga yoni, kơthôt đak Bình Thuận, kơthôt Chăm, gŏl pơkao, thŏng nan kơthŭng, ka ... Rim tơmam drăm mă ŭnh hnam chă pơm tơlĕch tih iĕ păh ai, gơ̆h tăh lơ̆m kơdŭng bĕng, dăh mă ƀalô, tôch kơ hiôk hăm tơmoi.“Mĭnh sơnăm chă pơdă 4 ‘măng tơ̆ hơnih kơthôt Pô Sah Inư, pơlei tơm Phan Thiết lơ̆m dôm năr: Têt Nguyên đán, Têt Dương lịch, 30/4 păng năr 2/9. Găh dôm tơmam drăm ou ‘noh hơnih resort tơ̆ Mũi Né apĭnh răt iŏk vă jê̆ 200 tŏ. Lơ̆m khei năr Têt Nguyên đán kơnh, ba năm pơdăh chă pơm tơmam drăm hăm teh lân dang 4,5 năr tơ̆ Mũi Né. Đe sư apĭnh răt iŏk lơ̆m 1 ‘măng dang 3-4 triu hlak jên kơ loăi iĕ (100.000-150.000 hlak jên lơ̆m 1 tŏ), găh păh lăp ou dang 350.000 hlak jên lơ̆m 1 tŏ, rim ‘măng năm tĕch vă jê̆ 30 tŏ, iŏk đei dang jĭt dôm triu hlak jên mơ̆n”. 

Tơklăh ti hăm pơlei pơm tơmam drăm hăm teh lân Cham, tơring Phan Hiệp, nhôn năm truh tơ̆ hơnih pơm tơlĕch ‘nhĕm rơmo sơ̆k tơ̆ tŏ mĭnh năr tơ̆ tơring Phan Hoà, mĭnh tơring ngăl bơngai Chăm oei kơ apŭng Bắc Bình. ‘Nhŏng Bá Hữu Nhi, tơngla hơnih pơm tơlĕch tŏk bŏk pơjoăl hăm jang kăt ‘nhĕm vă sơ̆k. ‘Nhŏng Nhi tơbăt, sơ̆ ŭnh hnam iŏk ‘nhĕm đơ̆ng hơnih ƀuh kăt kon tơrong đơ̆ng noh chơ chă tĕch, lăng mơmat tat dêh kơna tơchăr pơm tơdrong pha ƀiơ̆.

‘Măng mă blŭng lăp chă sơ̆k mĭnh ƀar kĭ tĕch ăn kon pơlei lơ̆m pơlei, mă lei lăng ƀôh tĕch hlot kơna chă sơ̆k lơ dơ̆ng đơ̆ng 10-20 kĭ lơ̆m 1 năr păng oei tĕch hlot pơđĭ. Hơnơ̆ng lơ loh, roi đunh chă sơ̆k roi lơ. ‘Nhŏng Nhi tơbăt, ‘meh vă ‘nhĕm rơmo sơ̆k tơ̆ tŏ mĭnh năr hăp ‘lơ̆ng lei kăl đei ‘nhĕm rơmo ‘lơ̆ng, đơ̆ng rŏng ‘noh găh tơdrong chă lŭk lăk hăm ƀoh ngok ou to păng tơdrong chă sơ̆k. Mă kăl hloh ‘noh kăl rơgoh ‘lơ̆ng, sơđơ̆ng. Gô mơ̆ng kiơ̆ kơ ‘nhĕm kơna tơdrong chă tĕch phara dih băl, re hloh ‘noh 400.000 hlak jên lơ̆m 1 kĭ păng măt loh ‘noh 650.000 hlak jên lơ̆m 1 kĭ. Dang ei ŭnh hnam hlôi sơng iŏk đei lơ nơ̆r apĭnh răt iŏk lơ̆m khei ‘năr Têt Nguyên đán 2025. ‘Nhŏng Nhi tơbăt:“Truh khei dŏng kap ou, dang lơ̆m năr 10 năm tơ̆ hơnăp lơ̆m mĭnh năr kăl chă kăt ‘nhĕm đei 1 tă, vă jê̆ têt đe apĭnh răt lơ kơna bơ̆n chă kăt sơ̆k truh 2 tă. Bơngai bu apĭnh răt pơjao ăn năr ayơ ‘noh ba năm pơjao ăn ƀlep năr ‘noh hloi. Dang ei đei đe apĭnh răt iŏk 90kĭ, pơjao ăn lơ̆m 22/1, ba jei gơh chă pơm hơdrol kơ năr pơjao 1-2 năr jei hoei mơ̆n. 90 kĭ ‘nhĕm rơmo sơ̆k mĭnh năr ‘noh kăl đei vă jê̆ 2 tă ‘nhĕm hơdrih”.

Tơdrong kăl vă chă pơma truh tơ̆ ou ‘noh ‘nhĕm rơmo sơ̆k mĭnh năr kơ ŭnh hnam Bá Hữu Nhi oei tơ̆ pơlei Bình Minh, tơring Phan Hòa păng tơmam man teh lân Chăm kơ ŭnh hnam Lương Thị Hòa oei tơ̆ pơlei Bình Tiến, tơring Phan Hiệp ‘nao iŏk đei jing tơmam drăm OCOP 3 sao.

Kiơ̆ đơ̆ng Hơnih vei lăng kon pơlei apŭng Bắc Bình, ‘moi kiơ̆ hơlen hơdăh dôm tơdrong pơkăp ‘lơ̆ng, Khul hơlen tơmam drăm OCOP kơ apŭng hlôi drơ̆ng nơ̆r 4 tơmam drăm iŏk đei jing tơmam drăm OCOP 3 sao kơ apŭng sơnăm 2024, lơ̆m ou đei ‘Nhĕm rơmo sơ̆k mĭnh năr Hữu Nhi (ŭnh hnam Bá Hữu Nhi) păng tơmam man hăm teh lân bơngai Chăm Sơn Hòa (ŭnh hnam Lương Thị Hoà). ‘Nou jing tơmam drăm gĭt kăl hloh kơ tơring, đei tơ-‘ngla hnam pơm tơlĕch ‘lơ̆ng liĕm, sơđơ̆ng ‘lơ̆ng hơ iă. 

Lơ̆m sơnăm 2024, rim tơring hlôi pơgơ̆r hơlen 48 tơmam drăm OCOP hơlen dơ̆ng păng hloh 100 tơmam drăm ‘nao ăn hơlen. Truh vă đĭ sơnăm 2024, akŏp tơmam drăm OCOP lơ̆m dêh char Bình Thuận ‘noh 242 tơmam drăm, lơ̆m ou đei 16 tơmam drăm OCOP 4 sao, 224 tơmam drăm OCOP 3 sao păng 2 tơmam drăm ‘lơ̆ng liĕm hloh 5 sao.

Ƀok Nguyễn Hữu Phước, Kơ iĕng Kơdră chĕp pơgơ̆r Hơnih vei lăng Choh jang sa păng Atŏk tơ iung tơring tơrang dêh char Bình Thuận tơbăt, ‘moi kiơ̆ tơdrong jang OCOP, rim tơmam drăm hlôi đei tơplih ‘nao găh tơdrong kơjăp ‘lơ̆ng, ‘lơ̆ng găh kơđoh tơpu, hơnăn tơmam drăm hơnih pơm tơlĕch.“Tơdrong jang OCOP - mĭnh tơring mĭnh tơmam drăm ‘noh dôm tơmam drăm ‘lơ̆ng hơ iă hloh kơ tơring păng tơmơ̆t hơdoi hloi dôm tơdrong oei sa joăt joe kơ tơring, kơna atŭm hăm tơmam drăm OCOP ‘noh tơdrong tơroi găh tơm a la chă kơ tơmam drăm ‘noh. ‘Ngoăih chă iŏk yua tơmam drăm jei băt dơ̆ng tơdrong joăt joe kơ tơring. Bơ̆n tơgŭm kon pơlei pơm hơdăh hloh dơ̆ng găh tơmam drăm ou, mă lei kăl hloh ‘noh kăl đei rơgoh 'lơ̆ng, kơjăp ‘lơ̆ng ƀlep tơdrong pơkăp”.

Tơdăh sơ̆, tơmam drăm man hăm teh lân kơ pơlei Chăm oei tơ̆ tơring Phan Hiệp dăh mă ‘nhĕm rơmo sơ̆k mĭnh năr tơ̆ tơring Phan Hoà, apŭng Bắc Bình, dêh char Bình Thuận lăp chă tĕch mơdro lơ̆m rim pơlei bơngai Chăm păng tĕch mơdro ăn dôm bơngai mơdro, mă lei dang ei dôm tơmam drăm ou hlôi pơklep "sao” OCOP lĕch veh đơ̆ng pơlei, hơmet ăn mơ̆t lơ̆m rim hơnih tech mơdro tơ̆ jơ̆p jang lơ̆m dêh char păng dêh char anai.

Dôm năr ou ki, hơnih ƀuh gŏ ge man kơ pơlei Chăm Bình Đức oei hơnơ̆ng ngar ŭnh khưi khai; dôm chơng rơng sơ̆k kơ ŭnh hnam Bá Hữu Nhi tơƀit tơƀat ‘nhĕm rơmo, pơkă ăn jơ ‘năr Têt phĭ tơtŏ dơnŏ ‘lơ̆ng truh hăm rim pơlei bơngai Chăm tơ̆ Bình Thuận.