VOV4.Bahnar - Hrei ‘nâu, bơ ngai pơ tăm che\h phe oei mât lơ\m khei ‘năr vei rong che\h phe đơ\ng ro\ng kơ phe\. Mă lei, tơ drong to\ ‘mi kial tơ plih ưh sơ đơ\ng to\k bo\k pơm ăn lơ kon pơ lei ưh kơ băt vă jang thoi yơ. Tơ\ hơ la âu, Tiên si Trương Hồng, kăn [o# jang tơ\ An^h jang Khoa ho\k ki thuơ\t cho\h jang xa Tây Nguyên tơ roi ăn mih ma duch nă ki thuơ\t vei rong che\h phe đơ\ng ro\ng kơ phe\ lơ\m khei ‘năr to\ ‘mi kial ưh kơ sơ đơ\ng.
-Tiên si ăi, kon pơ lei Tây Nguyên pơ ma atu\m păng Dak Lak pơ ma adro# oei tôch pơ ngơ\t yoa hrei ‘nâu đ^ mât lơ\m pơ yan phang bơih, mă lei ‘mi oei jur tơ\ lơ tơ ring pơm ăn tơ drong vei rong che\h phe đơ\ng ro\ng kơ phe\ tôch mơ mat. Lei, vei rong che\h phe đơ\ng ro\ng kơ phe\, bơ\n athei tơ re\k truh tơ drong kiơ hă?
-Tiên si Trương Hồng: Hrei ‘nâu yoa đơ\ng hơ yuh plenh te\h tơ plih kơ na to\ ‘mi kial ku\m ưh đei sơ đơ\ng nhen sơ\ bơih, pơ tih gia nhen dang ei oei đei ‘mi mă đơ\ng đ^ mât lơ\m pơ yan phang bơih ră. Yoa thoi no\h, lơ\m tơ drong jang che\h phe đơ\ng ro\ng kơ phe\ mih ma duch nă athei tơ re\k truh 1, 2 tơ drong ‘nâu: hơ met rơ go\h pơ gar, kăt hơ leh dơng mă hre\nh vă tơ gu\m ăn ‘long mong mơ\r rong dơng păng pơm ăn ‘long le\ch pơ kao ‘lơ\ng [iơ\ vă ning mônh kơnh plei gơ\h gei ‘lơ\ng. ‘Ngoăih kơ ‘no\h lơ\m pơ yan âu athei kơ chăng, tơ dăh đei ‘mi jur ưh ê sư pơm ăn pơ kao che\h phe le\ch. Tơ dăh pơ kao le\ch hơ la kơ 5% ‘no\h bơ\n ưh kăl pruih đak druh kiơ\ ôh. Lăp pruih mưh pơ gar che\h phe le\ch pơ kao ‘lơ\ng, pơ kao le\ch hlo\h 20%, oei to\ se\t ‘no\h ưh kăl pruih kiơ\, kơ lih yoa sư ưh đei [ơm kơ ne# truh tơ\ plei đơ\ng ro\ng kơnh.
-Nhen ih ‘nao tơ roi, đơ\ng ro\ng kơ phe\, khei ‘năr pruih đak tôch g^t kăl. Lei, pơm thoi yơ vă kon pơ lei băt jơ năr yơ bơ\n pruih đak lăp hlo\h, [ât mă to\ ‘mi kial ưh sơ đơ\ng nhen hrei ‘nâu?
-Tiên si Trương Hồng: Mưh pruih đak mih ma duch nă athei chih hơ dăh năr vă pruih đak blu\ng a. Kơ lih yoa tơ dăh bơ\n rơih năr pruih đak ưh kơ tro\ ‘no\h pơ kao le\ch ưh lơ dang 50-60% yoa thoi no\h bơ\n athei pruih đak lơ ‘măng păng đơ\ng ro\ng kơnh bơ\n athei phe\ plei lơ vât ‘năi. Vă rơih tro\ năr pruih đak ăn che\h phe ‘măng mă blu\ng ‘no\h, mih ma duch nă athei gô: tơm che\h phe vă le\ch pơ kao ngăl ‘mơ\i, rơ nôp pơ kao le\ch đơ\ng 1,2 - 1,5 cm đei kơ mâu lơk [iơ\ mă ưh ‘no\h kơ kok [iơ\ kiơ\ đơ\ng hơ dre\ch che\h phe păng tơm che\h phe pơ tơm vă jô ho\nh. Kơ plăh âu j^ khei ‘năr pruih đak ‘lơ\ng hlo\h păng mưh pruih ‘măng mă 1 đang, athei lăng năng pơ gar ‘long, tơ dăh pơ gar ‘long đei ‘long pe\ng yơ\p ‘no\h ‘măng pruih đơ\ng ro\ng đơ\ng 35 - 40 năr, oei tơ dăh ưh đei ‘long pe\ng pơm yơ\p ‘no\h bơ\n pruih đunh băl đơ\ng 30 truh 35 năr.
-B^ găh tuh mơ\r kơ plăh khei ‘năr âu ‘no\h thoi yơ? ‘Long hăm kăl tuh thim bơ\n pho\ng, mơ\r ưh păng tuh thoi yơ vă sư ‘lơ\ng?
-Tiên si Trương Hồng: Đơ\ng ro\ng 1 ‘măng pruih đak tơm che\h phe le\ch pơ kao păng lơ\m pơ yan phang, tơ drong blu\h vơ\ đơ\ng che\h phe ưh gan pran. Gơ\h pơ ma, đơ\ng ro\ng kơ le\ch pơ kao ‘long che\h phe nhen thoi mât lơ\m khei ‘năr pơ dơ\h ngôi kơ na ưh gan kăl đei mơ\r lơ yoa thoi no\h bơ\n lăp xăy pho\ng 1 ‘măng, săy lăp ai đe\ch, ưh kăl săy lơ. Săy lơ kơnh huach jên jang lơ, ưh gan đei yoa ăn mih ma duch nă đơ\ng ro\ng kơnh. Nhôn tơ tă lơ\m pơ yan phang tơ dăh mih ma duch nă săy pho\ng SA ‘no\h săy đơ\ng 1 tă 1 puăt truh 2 tă ăn 1 ha, ure dang 1 tă truh 1 tă 1 puăt 1ha, oei tơ dăh săy pho\ng NPK pơ yan phang gơ\h săy đơ\ng 2 tă truh 2 tă 1 puăt 1ha. Khei ‘năr săy ‘lơ\ng hlo\h ‘no\h [ât bơ\n pruih đak ‘măng mă 2. ‘Nâu j^ dôm ki thuơ\t kăl kơ băt vă kon pơ lei bơ\n vei rong ‘lơ\ng ‘long che\h phe đơ\ng ro\ng kơ phe\, mă loi j^ lơ\m pơ yan phang truh âu kơnh.
-& ah, bơ nê kơ ih hơ.
Dơ\ng: Tơ blơ\
Viết bình luận