
Tết rừng - Ngày hội của sự đoàn kết
Vào ngày cuối cùng của tháng Giêng âm lịch hằng năm, bà con dân tộc Mông ở Nà Hẩu lại tề tựu về khu "rừng cấm, rừng thiêng” để tổ chức "Tết rừng”. Lễ vật dâng cúng gồm lợn đen, gà trống trắng, gà mái lông đen, rượu, bánh… Các nghi thức chính bao gồm cúng rừng, hội thề giữ rừng, ăn Tết rừng, cùng nhiều hoạt động thi đấu, biểu diễn trò chơi dân gian, dân ca, dân vũ.

Ông Giàng A Quang, Bí thư Chi bộ thôn Trung tâm, xã Nà Hẩu chia sẻ: “Tết rừng đã tạo cho bà con nhân dân sự đoàn kết trong công tác bảo vệ rừng, chủ động triển khai các biện pháp cấm chặt phá cây rừng, tự giác bảo vệ rừng. Việc bảo vệ tốt rừng cũng giúp bà con có thu nhập từ rừng, như là từ cây dược liệu, dựa rừng để sống”.
Nà Hẩu - Ngôi nhà chung của rừng
Nà Hẩu là xã nằm trong vùng lõi của Khu bảo tồn thiên nhiên Nà Hẩu. Rừng tự nhiên đặc dụng chiếm trên 4.500 ha trong tổng diện tích hơn 5.600 ha của xã. Rừng như mái nhà chung của hơn 500 hộ người Mông với trên 2.500 nhân khẩu. Trải qua hàng trăm năm sống gắn bó với rừng, đồng bào dân tộc Mông nơi đây đã đặt ra những quy định bất di bất dịch về bảo vệ rừng, trong đó có Lễ cúng rừng.


Ông Sùng A Xà, một người có uy tín ở thôn Bản Tát, cho biết, rừng vừa chở che cho dân bản trước thiên tai, vừa mang lại sản vật để ăn, nguồn nước để uống và tưới tiêu cho đồng ruộng. Rừng từ lâu đã trở thành chỗ dựa tinh thần của cả cộng đồng. Việc cúng rừng là để cầu mong các vị thần ban cho con người sức khỏe, mùa màng bội thu...
Bảo vệ rừng - Trách nhiệm của mỗi người
Từ sự tôn trọng thiên nhiên, các quy ước, hương ước và luật tục giữ rừng đã được các thế hệ người dân nơi đây đề ra và cùng nhau thực hiện. Anh Giàng A Pao, Phó Bí thư Đoàn TNCS Hồ Chí Minh xã Nà Hẩu cho biết: “Đối với Lễ hội “Cúng rừng” là một di sản mang tính biểu tượng bảo vệ rừng. Đoàn thanh niên xã tiếp tục tuyên truyền, vận động đoàn viên thanh niên giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc; giữ rừng và bảo vệ rừng, làm sao tiếp bước những truyền thống tốt đẹp do ông bà để lại, từ đó phát triển du lịch sinh thái để nâng cao kinh tế”.

Nhờ tập quán giữ rừng đặc biệt của người dân, kết hợp với công tác quản lý, bảo vệ rừng của ngành chức năng, rừng Nà Hẩu luôn xanh tốt, trở thành nơi trú ngụ của nhiều loại động vật quý hiếm và nhiều loại gỗ quý.
Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia
Với những giá trị và ý nghĩa quan trọng, tháng 12/2024, Lễ cúng rừng Nà Hẩu đã được Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia.

Ông Phạm Trung Kiên, Phó Chủ tịch UBND huyện Văn Yên cho biết: “Huyện đã ban hành kế hoạch bảo tồn và phát huy giá trị Di sản văn hóa phi vật thể Lễ cúng rừng của dân tộc Mông xã Nà Hẩu đến năm 2030. Cùng với đó, thời gian tới chúng tôi sẽ tiếp tục quảng bá Lễ hội, đồng thời lồng ghép tổ chức Lễ hội gắn với các hoạt động truyên truyền về bảo vệ môi trường và phát triển sinh kế bền vững cho người dân. Huyện cũng sẽ tạo mọi điều kiện tốt nhất để đồng bào dân tộc Mông phát huy vai trò chủ thể trong việc bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc của dân tộc mình”.

Tết rừng - Những ước vọng về cuộc sống hài hòa

Theo thông lệ, sau “Tết rừng”, các thôn bản sẽ cấm rừng 3 ngày để tạ ơn Thần rừng. "Tết rừng" không chỉ là nghi thức tâm linh mà còn là dịp để đồng bào các dân tộc thắp sáng tinh thần đoàn kết, hướng về cội nguồn, gửi gắm những ước vọng về một cuộc sống hài hòa, bền vững với thiên nhiên mỗi dịp Tết đến, xuân về./.
Viết bình luận