• "Vũ khí đặc biệt" của Bộ đội Biên phòng

Khu vực sân bay Gia Lâm (Long Biên, Hà Nội) những ngày này luôn rộn ràng tiếng quân nhạc hùng tráng, tiếng khẩu lệnh đanh thép hay các màn xếp đội hình, ca múa đậm chất lính được dàn dựng công phu. Đông chớm về, gió thổi thốc tới từng đợt mang theo hơi lạnh thấu người.

Dù vậy, điều kiện thời tiết không thuận lợi chẳng mảy may ảnh hưởng đến khí thế, tinh thần, nhiệt huyết của hàng nghìn cán bộ, chiến sĩ từ khắp các đơn vị trong toàn quân cùng về đây luyện tập cho Triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam 2024, khai mạc vào ngày 19-12.

Đặc biệt, trình diễn tại lễ khai mạc triển lãm năm nay có sự xuất hiện của những chú chó nghiệp vụ thuộc Trường Trung cấp 24 Biên phòng. Lâu nay, “lực lượng quân khuyển” được xếp vào loại vũ khí nhóm 1 này được biết tới với khả năng chiến đấu dũng mãnh; tuần tra bảo vệ biên giới và bảo vệ các mục tiêu quan trọng; tham gia tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn hiệu quả; đánh bắt, triệt phá các băng nhóm tội phạm... Có lẽ vì thế mà sự xuất hiện của chó nghiệp vụ được dự đoán là sẽ thu hút sự quan tâm trong lễ khai mạc triển lãm.

Thiếu úy người dân tộc Khơ me- Danh Sallin, huấn luyện chó ma túy Trường Trung cấp 24 Biên phòng, lần đầu tiên nhận nhiệm vụ quan trọng, cảm thấy vô cùng tự hào: “Mình rất hào hứng, cố gắng luyện tập, tuy thời tiết khí hậu khắc nghiệt, lúc nắng nóng lúc lại gió lạnh, nhưng mình tin người bạn đồng hành này sẽ có phong độ tốt nhất để chịu thực hiện động tác khó, động tác mới của bài tập, bởi chó cũng qua quá trình huấn luyện thời gian dài, đã quen với âm thanh tiếng nổ…”

Là trường duy nhất trong toàn quân đào tạo huấn luyện viên sử dụng chó nghiệp vụ, Trường Trung cấp 24 Biên phòng xác định đây là nhiệm vụ chính trị đặc biệt quan trọng. Đại tá, TS Nguyễn Quang Thuyên, Hiệu trưởng nhà trường cho biết: “Đây là lần thứ hai lực lượng huấn luyện viên và chó nghiệp vụ làm nhiệm vụ bảo đảm an ninh, an toàn, nhưng lại là lần đầu tiên tham gia trình diễn tại Triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam. Vì vậy, chúng tôi xác định nhiệm vụ này vừa là vinh dự, vừa là trách nhiệm rất lớn của nhà trường”.

Từ đầu tháng 3-2024, ngay sau khi được Bộ Quốc phòng, Bộ tư lệnh Bộ đội Biên phòng giao nhiệm vụ, Trường Trung cấp 24 Biên phòng đã lựa chọn 145 cán bộ, huấn luyện viên có phẩm chất chính trị tốt và kinh nghiệm giỏi. 115 chó nghiệp vụ tham gia huấn luyện phục vụ triển lãm được nhà trường lựa chọn từ hai dòng chó chiến đấu, có sức mạnh, sức bền và ngoại hình đồng đều là becgie Đức thuần chủng và becgie Bỉ (malinois). Đáng chú ý, trong số này có 36 lượt cán bộ, huấn luyện viên cùng chó nghiệp vụ từng tham gia tìm kiếm nạn nhân trong vụ sạt lở đất tại Thủy điện Rào Trăng 3 (Thừa Thiên Huế) năm 2020, thảm họa động đất ở Thổ Nhĩ Kỳ năm 2023 và mới nhất là vụ sạt lở ở thôn Làng Nủ (Lào Cai) vào đầu tháng 9 vừa qua.

Trung tá Trần Quốc Hương, Cụm trưởng Cụm cơ động 4 (Trường Trung cấp 24 Biên phòng), phụ trách công tác huấn luyện chó nghiệp vụ thực hiện nhiệm vụ tại triển lãm, cho biết, trải qua quá trình 10 tháng, nhà trường đã tích cực, chủ động xây dựng giáo án luyện tập riêng dành cho lực lượng huấn luyện viên và chó nghiệp vụ. Các bài tập được chia theo từng giai đoạn cụ thể, nâng dần độ khó, liên tục được điều chỉnh, bổ sung sát với thực tế. Đồng thời, chế độ ăn của chó nghiệp vụ cũng được tính toán khoa học, chi tiết để đáp ứng với cường độ huấn luyện trong mỗi nội dung trình diễn.

Khác với điều kiện huấn luyện tại đơn vị và thực hiện nhiệm vụ như trước đây, các nội dung trình diễn của chó nghiệp vụ tại triển lãm sẽ diễn ra trên không gian rất rộng. Cùng với đó, các màn trình diễn võ thuật hay hoạt động nghệ thuật với tiếng ồn lớn, đông người có thể khiến chó nghiệp vụ trở nên kích thích hơn. Vì thế, yêu cầu của công tác huấn luyện đòi hỏi phải có thời gian dài để chó nghiệp vụ dần làm quen, thích nghi với điều kiện môi trường mới. Mặt khác, khẩu lệnh của huấn luyện viên cũng phải to, rõ ràng, dứt khoát mới “át” được âm thanh ngoại cảnh. “Điểm nhấn của tiết mục lần này là huấn luyện đội hình khối, đi đều, vượt chướng ngại vật, vượt qua vòng lửa, ngoài ra 30 cán bộ huấn luyện viên cũng phụ trách đảm bảo an ninh, an toàn cho Triển lãm”, Trung tá Trần Quốc Hương nói.

• Tự hào truyền thống 65 năm

Cách đây 65 năm, ngay sau khi thành lập lực lượng CAND vũ trang (nay là Bộ đội Biên phòng), để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ quản lý, bảo vệ biên giới, giới tuyến quân sự tạm thời và các mục tiêu trọng yếu trong nội địa, ngày 15/12/1959, Bộ Công an đã quyết định mở lớp đào tạo cán bộ huấn luyện, sử dụng chó nghiệp vụ đầu tiên ở Việt Nam. Khóa học gồm 34 học viên do chuyên gia Liên Xô trực tiếp giảng dạy đã trở thành những người đặt nền móng cho sự ra đời của lực lượng huấn luyện, sử dụng quân khuyển của Bộ đội Biên phòng (BĐBP).

Trong suốt chặng đường 65 năm xây dựng, chiến đấu, trưởng thành, Trường Trung cấp 24 Biên phòng đã có những bước phát triển mới, lập nhiều thành tích xuất sắc trong sự nghiệp quản lý, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia, nhất là trong công cuộc đấu tranh, phòng chống tội phạm, bảo đảm an ninh trật tự khu vực biên giới và nhiệm vụ ứng phó với thiên tai, thảm họa, tìm kiếm, cứu nạn, bảo vệ cuộc sống bình yên, hạnh phúc của nhân dân.

Với những thành tích đặc biệt, ngày 11/12 vừa qua, Trường trung cấp 24 Biên phòng đã long trọng tổ chức Lễ đón nhận Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhất, Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhì.

Phát biểu tại buổi lễ, thay mặt thường vụ Quân uỷ Trung ương, lãnh đạo Bộ Quốc phòng, Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến- Thứ trưởng Bộ Quốc phòng chúc mừng những thành tích, sự trưởng thành vượt bậc của Trường Trung cấp 24 Biên phòng.

Thứ trưởng Hoàng Xuân Chiến nhấn mạnh, chặng đường 65 năm qua đã luôn ghi nhận những nỗ lực vượt bậc của các thế hệ cán bộ, giáo viên, huấn luyện viên, học viên, chiến sĩ nhà trường trong giáo dục, đào tạo, rèn luyện nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất cách mạng, truyền thống vẻ vang của Quân đội nhân dân, Công an nhân dân và lực lượng Bộ đội biên phòng anh hùng; đoàn kết, thống nhất, chủ động, sáng tạo, vượt qua mọi khó khăn thử thách, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị được giao.

Nhà trường đã đào tạo trên 3.000 huấn luyện viên có trình độ chuyên môn cao, trên 3.000 chó nghiệp vụ dũng mãnh, tinh nhạy, trung thành,... đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của quân đội, Bộ đội Biên phòng, Tổng cục Hải quan trong các thời kỳ.

Dù trong chiến tranh ác liệt, hay giữa thời bình phải đối mặt với các loại tội phạm manh động, nguy hiểm cùng những thủ đoạn tinh vi, song cán bộ và chó nghiệp vụ của BĐBP luôn hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao, khẳng định vai trò “vũ khí sống”, “binh chủng đặc biệt” của Quân đội,... Nhà trường đã đào tạo hàng trăm huấn luyện viên và chó nghiệp vụ cho Bộ Quốc phòng, Bộ Nội vụ Vương quốc Campuchia, đóng góp tích cực vào công tác đối ngoại quân sự, thúc đẩy hợp tác quốc phòng giữa Việt Nam và Campuchia.

Đặc biệt, Trường Trung cấp 24 Biên phòng đã lập nhiều thành tích đặc biệt xuất sắc trong công tác tìm kiếm, cứu nạn - Nhiệm vụ “chiến đấu giữa thời bình”, tích cực tham gia ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai, thảm hoạ, tìm kiếm hàng trăm nạn nhân bị đất đá vùi lấp trong lòng núi, dưới lòng suối hoặc các hầm mỏ sâu hàng chục mét dưới mặt đất.

Theo chỉ đạo của Quân uỷ Trung ương, Bộ Quốc phòng, Trường Trung cấp 24 Biên phòng đã kịp thời tham gia tích cực, có trách nhiệm hỗ trợ Thổ Nhĩ Kỳ khắc phục thảm họa động đất. Mới đây, từ ngày 11 - 25/9/2024, nhà trường đã cử 4 phân đội tìm kiếm cứu nạn, điều động 36 lượt cán bộ, huấn luyện viên, nhân viên chuyên môn và 18 chó nghiệp vụ phối hợp với các đơn vị tham gia tìm kiếm cứu nạn tại thôn Làng Nủ, xã Phúc Khánh, huyện Bảo Yên; thôn Nậm Tông, xã Nậm Lúc, huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai, góp phần xác định và tìm kiếm được hàng chục thi thể nạn nhân, đưa người tử nạn về với gia đình…

“Sự tận tụy, trách nhiệm của các đồng chí và những chú chó nghiệp vụ cùng CBCS lực lượng cứu hộ Quân đội đã không quản ngại hy sinh, sẵn sàng có mặt ở những nơi xung yếu, gian khó, hiểm nguy, vì nhân dân phục vụ đã lan tỏa sâu rộng tinh thần tương thân, tương ái, “tình dân tộc, nghĩa đồng bào”, góp phần thắt chặt đoàn kết quân dân, củng cố “thế trận lòng dân” vững chắc”, Thứ trưởng Hoàng Xuân Chiến nhấn mạnh.

Xác định đây là một lực lượng đặc biệt và những chú chó nghiệp vụ cũng là phương tiện chiến đấu hiệu quả, người bạn trung thành luôn kề vai, sát cánh với người lính quân hàm xanh trong thực hiện nhiệm vụ, Thứ trưởng Hoàng Xuân Chiến yêu cầu thời gian tới, Trường Trung cấp 24 Biên phòng tiếp tục coi trọng thực hiện tốt phương châm “Chất lượng đào tạo của nhà trường là khả năng sẵn sàng chiến đấu của đơn vị”. Thực hiện chặt chẽ quy trình đào tạo, tích cực nghiên cứu đổi mới nội dung, chương trình, phương pháp giảng dạy, huấn luyện, sử dụng chó nghiệp vụ phù hợp với thực tiễn, gắn với đẩy mạnh nghiên cứu khoa học, chuyển đổi số để ứng dụng hiệu quả vào công tác giáo dục, đào tạo…Chủ động thực hiện tốt các nhiệm vụ quân sự, quốc phòng và công tác biên phòng được giao; phối hợp chặt chẽ với các cơ sở trong toàn quân, toàn quốc, đào tạo, huấn luyện, sử dụng chó nghiệp vụ trong nước, quốc tế. Nghiên cứu, đề xuất tổ chức, sử dụng chó nghiệp vụ phát hiện bom mìn, vật liệu nổ còn sót lại sau chiến tranh, chống khủng bố, bảo vệ các đảo xa bờ, các cơ sở kinh tế quan trọng và thực hiện nhiệm vụ gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc.

Cùng với đó, nhà trường cần chuẩn bị tốt mọi mặt, tổ chức thành công Đại hội Đảng các cấp nhiệm kỳ 2025 - 2030 và các hoạt động kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, 80 năm Quốc khánh nước CHXHCN Việt Nam trong năm 2025. Trước mắt, chủ động phối hợp tổ chức chặt chẽ, chất lượng luyện tập, tham gia trình diễn quân khuyển, bảo đảm an ninh, an toàn tuyệt đối, đóng góp tích cực vào thành công của Triển lãm Quốc phòng Quốc tế Việt Nam năm 2024.