Adat cúng đình gah Meraong
Adat cúng đình gah Meraong

Dalam tuk peih praong taneh mai gah meraong, bhap bani meng gah barak tame peih taneh bilau Nam bộ gaok oh takik kan kandah kayua bala meng langik tasik, athur glai jhak biak rilo. Rai diuk dak harei dak tani tanat, thiết chế văn hóa làng xã jeng hu padang tagok. Bruk padang đình, ngak miếu nan lac sa jalan tín ngưỡng bản địa hu dom urang bahrau panduan mai daok dak padang angaok bhum taneh bahrau piah pabak hatai saneng di anek manuac, nan lac likau brei hu salamat, siam mekre di kreh glai ram ceik glaong. Adat cúng đình nan lac sa bruk ngak ilamo di bhap bani bhum kraong aia Nam bộ hu meng lavik mai, daa mikva saong taong abih gauk pang khaol dahlak khan brei thau hasit ka adat cúng Đình di gah Meraong tapa kadha dom bangsa adei sa-ai adit ini:

Adat cúng đình gah Meraong

Adat cúng đình gah Meraong

Dalam tuk peih praong taneh mai gah meraong, bhap bani meng gah barak tame peih taneh bilau Nam bộ gaok oh takik kan kandah kayua bala meng langik tasik, athur glai jhak biak rilo. Rai diuk dak harei dak tani tanat, thiết chế văn hóa làng xã jeng hu padang tagok. Bruk padang đình, ngak miếu nan lac sa jalan tín ngưỡng bản địa hu dom urang bahrau panduan mai daok dak padang angaok bhum taneh bahrau piah pabak hatai saneng di anek manuac, nan lac likau brei hu salamat, siam mekre di kreh glai ram ceik glaong. Adat cúng đình nan lac sa bruk ngak ilamo di bhap bani bhum kraong aia Nam bộ hu meng lavik mai, daa mikva saong taong abih gauk pang khaol dahlak khan brei thau hasit ka adat cúng Đình di gah Meraong tapa kadha dom bangsa adei sa-ai adit ini:

Adat ngak vía: ilamu siam gheih karei di urang Thái
Adat ngak vía: ilamu siam gheih karei di urang Thái

Adat ngak vía oh njauk lac eng urang bangsa Thái hu, nyu jeng lac sa binah dalam adat cambat tanarakun urang Mông saong jeng mboh dalam raidiuk urang Việt, nyu takik rilo hu dalam raidiuk. Njauk ndem lac daok labik halei ye adat nan jeng hu khik ramik saong kak kajap haong raidiuk anek menuac. Urang Thái sahaneng lac raidiuk anek manuac hu dua vaktu praong: tuk ndih tapui saong tuk palang lahik nao. Kayua yau nan ye, dalam raidiuk yaok urang brei takik di nyu hu dua mbang ngak vía. Ini lac dom mbang ngak vía praong abih, hu peh ngak dalam praong prang.

Adat ngak vía: ilamu siam gheih karei di urang Thái

Adat ngak vía: ilamu siam gheih karei di urang Thái

Adat ngak vía oh njauk lac eng urang bangsa Thái hu, nyu jeng lac sa binah dalam adat cambat tanarakun urang Mông saong jeng mboh dalam raidiuk urang Việt, nyu takik rilo hu dalam raidiuk. Njauk ndem lac daok labik halei ye adat nan jeng hu khik ramik saong kak kajap haong raidiuk anek menuac. Urang Thái sahaneng lac raidiuk anek manuac hu dua vaktu praong: tuk ndih tapui saong tuk palang lahik nao. Kayua yau nan ye, dalam raidiuk yaok urang brei takik di nyu hu dua mbang ngak vía. Ini lac dom mbang ngak vía praong abih, hu peh ngak dalam praong prang.

Kadha siam gheih dalam ndam lakhah urang M’nông
Kadha siam gheih dalam ndam lakhah urang M’nông

Jeng yau dom bangsa karei daok di Tây Nguyên, urang M’nông hu bruk likhah caga meng kan mai biak karei. Bhap bani saneng lac dalm rai anek manuac prong di abih lac bruk ngak lakhah tui adat cambat di urang M’nông, dom kuhria caga ka ndam lakhah njuak ngak tui adat canbat karei bo oh njuak lac bangsa halei jeng hu. Kadha dom bangsa adei sa-ai adit ini, khaol drei tui pang kadha vak di Mỹ Hằng brei thau ka “Dom gheih mekre di bruk likah caga di urang M’nông”.

Kadha siam gheih dalam ndam lakhah urang M’nông

Kadha siam gheih dalam ndam lakhah urang M’nông

Jeng yau dom bangsa karei daok di Tây Nguyên, urang M’nông hu bruk likhah caga meng kan mai biak karei. Bhap bani saneng lac dalm rai anek manuac prong di abih lac bruk ngak lakhah tui adat cambat di urang M’nông, dom kuhria caga ka ndam lakhah njuak ngak tui adat canbat karei bo oh njuak lac bangsa halei jeng hu. Kadha dom bangsa adei sa-ai adit ini, khaol drei tui pang kadha vak di Mỹ Hằng brei thau ka “Dom gheih mekre di bruk likah caga di urang M’nông”.

Ilamu palih ruah taneh padang palei ngak sang di urang Mường
Ilamu palih ruah taneh padang palei ngak sang di urang Mường

Mik va urang pang rato anit ranam: Meng dok lavik rai, bhap bini Mường pataom hu rilo ilamu biak hu yaom dalam bruk ngak nong, duah mek kaya pandap meng langik tasik jang yau dalam bruk ruah taneh padang palei, padang sang song ngak bein piah pabak ka raidiuk.

Ilamu palih ruah taneh padang palei ngak sang di urang Mường

Ilamu palih ruah taneh padang palei ngak sang di urang Mường

Mik va urang pang rato anit ranam: Meng dok lavik rai, bhap bini Mường pataom hu rilo ilamu biak hu yaom dalam bruk ngak nong, duah mek kaya pandap meng langik tasik jang yau dalam bruk ruah taneh padang palei, padang sang song ngak bein piah pabak ka raidiuk.

Lagu tamia  lăm vông di bangsa  Lào
Lagu tamia lăm vông di bangsa Lào

Pathau mik va song tong abih gauk: Ngan song urang Lào, dom harei rija roya atau harei bui sambai dalam but pajaih, dalam bhap bini jeng oh kurang hu lagu tamia lăm vông. Lagu tamia lăm vông di bangsa Lào lac bruk main bui sambai di rilo menuac haong gauk, tapa nan pato pakai bruk siam gheih song pambuak talei rohim di dom bangsa. Kadha dom bangsa adei saai adit ni, khol drei pang yaih khan ka lagu tamia gheih mekre ni

Lagu tamia  lăm vông di bangsa  Lào

Lagu tamia lăm vông di bangsa Lào

Pathau mik va song tong abih gauk: Ngan song urang Lào, dom harei rija roya atau harei bui sambai dalam but pajaih, dalam bhap bini jeng oh kurang hu lagu tamia lăm vông. Lagu tamia lăm vông di bangsa Lào lac bruk main bui sambai di rilo menuac haong gauk, tapa nan pato pakai bruk siam gheih song pambuak talei rohim di dom bangsa. Kadha dom bangsa adei saai adit ni, khol drei pang yaih khan ka lagu tamia gheih mekre ni

Ilamu padang sang daok di bhap bini La Chí
Ilamu padang sang daok di bhap bini La Chí

Urang La Chí lac sa dalam dom bangsa camereip di Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Giang thau pala padai ia di hamu takai kanyan. Urang La Chí bhian daok pataom gauk di dom labik tapen ceik, jaik takai hamu di sang drei nan ye urang sahaneng mboh biak karei dalam bruk padang sang daok piah lagaih saong bhum taneh mbuan ceik glaong.

Ilamu padang sang daok di bhap bini La Chí

Ilamu padang sang daok di bhap bini La Chí

Urang La Chí lac sa dalam dom bangsa camereip di Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Giang thau pala padai ia di hamu takai kanyan. Urang La Chí bhian daok pataom gauk di dom labik tapen ceik, jaik takai hamu di sang drei nan ye urang sahaneng mboh biak karei dalam bruk padang sang daok piah lagaih saong bhum taneh mbuan ceik glaong.

Baoh sang klak meng kan di kaoh pulao Lý Sơn
Baoh sang klak meng kan di kaoh pulao Lý Sơn

Yaok pluh baoh sang klak hu meng 150 tal 200 thun di kaoh pulao Lý Sơn, tỉnh Quảng Ngãi daok hu khik ramik tapa dom rai rah, tal urak ini jeng daok dang khang kajap anak ngin, riyak tasik.

Baoh sang klak meng kan di kaoh pulao Lý Sơn

Baoh sang klak meng kan di kaoh pulao Lý Sơn

Yaok pluh baoh sang klak hu meng 150 tal 200 thun di kaoh pulao Lý Sơn, tỉnh Quảng Ngãi daok hu khik ramik tapa dom rai rah, tal urak ini jeng daok dang khang kajap anak ngin, riyak tasik.

Bruk kuhria lịch di urang Thái Sơn La
Bruk kuhria lịch di urang Thái Sơn La

Pathau mik va song tong abih gauk! Meng kan dahlau, urang Thái hu jalan kuhria lịch biak karei. Lịch ni hu mik va pandar dalam tong abih dom bruk dalam rai duik yaok harei, yau ndam metai, likhah caga, ngak sang, tagok sang bahrau , ngak mbang pala drak v.v....Kadha dom bangsa adei saai adit ni, khol drei tui pang kadha vak di Lường Hạnh, urang vak di rayo sap ndom VN daok di bhum Tây Bắc brei thau ka bruk kuhria lịch biak karei di bhap bini Thái daok di Sơn La.

Bruk kuhria lịch di urang Thái Sơn La

Bruk kuhria lịch di urang Thái Sơn La

Pathau mik va song tong abih gauk! Meng kan dahlau, urang Thái hu jalan kuhria lịch biak karei. Lịch ni hu mik va pandar dalam tong abih dom bruk dalam rai duik yaok harei, yau ndam metai, likhah caga, ngak sang, tagok sang bahrau , ngak mbang pala drak v.v....Kadha dom bangsa adei saai adit ni, khol drei tui pang kadha vak di Lường Hạnh, urang vak di rayo sap ndom VN daok di bhum Tây Bắc brei thau ka bruk kuhria lịch biak karei di bhap bini Thái daok di Sơn La.

Baoh idam - pandap mbang biak karei di urang Thái
Baoh idam - pandap mbang biak karei di urang Thái

​Yaok thun, meng kreh adit bilan 3 saka ia bulan (nan lac bilan 4 saka ia harei) tuh nao, tuk aia harei bhong meriah, mikva urang Thái tame bilan ngak hamu ngak apuh. Nan jeng lac tuk mikva tame glai duah sruh idam mek baoh mai sang ngak jeng pandap mban pahe bingi, jeng janih pandap kan duah. Lường Hạnh urang vak di rayo sap ndom VN daok di bhum Tây Bắc hu kadha vak brei thau ka pandap mbang ini:

Baoh idam - pandap mbang biak karei di urang Thái

Baoh idam - pandap mbang biak karei di urang Thái

​Yaok thun, meng kreh adit bilan 3 saka ia bulan (nan lac bilan 4 saka ia harei) tuh nao, tuk aia harei bhong meriah, mikva urang Thái tame bilan ngak hamu ngak apuh. Nan jeng lac tuk mikva tame glai duah sruh idam mek baoh mai sang ngak jeng pandap mban pahe bingi, jeng janih pandap kan duah. Lường Hạnh urang vak di rayo sap ndom VN daok di bhum Tây Bắc hu kadha vak brei thau ka pandap mbang ini: