Bản nghèo sau “bão” ma túy

Bản Co Mạ B, xã Huổi Một, huyện Sông Mã, buồn hiu. Những ngôi nhà lúp xúp nằm xoải mình theo triền núi ít tiếng nói cười. Trưởng bản Lầu Bả Chư cho biết huyện Sông Mã giáp ranh với biên giới nước bạn Lào - một góc của khu vực Tam Giác Vàng, nên vô hình trung Huổi Một trở thành một trong những địa bàn để các đối tượng trung chuyển ma túy.

Vì ma túy, nhiều gia đình ở bản lâm vào cảnh ly tán, tan nát, nghèo lại càng nghèo.

Bản Co Mạ B, xã Huổi Một

 Nhỏ thó, gầy yếu, ông Lầu Phá Thó trông già hơn rất nhiều so với tuổi 70 của mình. Cũng một thời trai trẻ khỏe mạnh, song ngay khi mới lớn, ông đã làm bạn với “nàng tiên nâu”, rồi sau này là “khói trắng”. Ông hoàn toàn thành nô lệ của ma túy. Nhiều lần được chính quyền cho đi cai tại cộng đồng, song ông vẫn chưa đoạn tuyệt hẳn được với khói thuốc, dù ông nói: "Nghiện thuốc phiện khổ lắm. Đau ốm nhiều nữa. Phải bỏ thôi".

Cậu bé Lầu A Vự ngồi dưới hiên nhà vắng lặng. Nhà của bác cậu tuyềnh toàng, quần áo cũ kỹ vắt lung tung. Cạnh bếp lửa tàn, chiếc nồi gang vương vãi vài hạt cơm... Ngôi nhà này là nơi tá túc của 4 bố con anh Lầu Chống Lậu cùng 5 mẹ con chị Vừ Thị Sê. Vợ của Lậu buôn bán ma túy, bị bắt. Lúc đó, Lậu cũng đang chấp hành án phạt tù, 3 đứa con phải gửi nhà chị dâu.

Lầu A Vự trầm mặc bên hiên nhà

Anh của Lậu là Lầu A Phộng cũng đang chấp hành án phạt tù do buôn ma túy. Khi Lậu mãn hạn tù, không có nhà, đành cùng các con tá túc nhà chị dâu. 7 đứa trẻ nheo nhóc chẳng có gì ăn. 3 đứa lớn nay đã bỏ học.

Ở bản Co Mạ B này, gần chục người phải vào tù. Theo trưởng bản Lầu Bả Chư, một phần là do bà con ít hiểu biết pháp luật, phần khác là biết, nhưng cố tình dính tới ma túy để mong làm giàu. Giàu có chẳng thấy đâu, nhiều người đã bị bắt. Bản có 43 hộ, trên 200 nhân khẩu thì có 18 người nghiện, 32 hộ thuộc diện đói nghèo.

Trưởng bản Chư bảo ma túy là loài “ma” độc ác. Nó không cho giàu có, mà chỉ khiến người ta tù tội, đói nghèo.

Nhiều đứa trẻ ở bản Co Mạ B không ai chăm sóc khi bố mẹ đi tù

Vạch chủ trương dễ, thực hiện Đề án khó

5 năm trước, không riêng Co Mạ B mà 7 bản khác là Túp Phạ B, Khua Họ, Co Mạ A, Nặm Pù B, Hợp Tiến, Huổi Pản, Nà Nghiều (xã Huổi Một) đều thuộc diện trọng  yếu về an ninh trật tự và tệ nạn ma túy. Có những nơi, những lúc, chính quyền bản bị tê liệt, trộm cắp hoành hành. Toàn xã lúc bấy giờ có tới 56 người vào tù, 65 đối tượng hưởng án treo. Hậu quả để lại đến nay vẫn rất nặng nề.

Ban thường vụ Huyện ủy Sông Mã đã họp, quyết định ban hành Nghị quyết chuyên đề ngày 4.5.2012 về tăng cường công tác xây dựng Đảng, củng cố hệ thống chính trị và đấu tranh đẩy lùi ma tuý ở đây; đồng thời trình tỉnh phê duyệt Đề án chuyển hóa địa bàn Huổi Một giai đoạn 2012 – 2017.

Các tổ công tác của huyện, xã xuống với dân

 Trưởng Công an xã Hoàng Văn Yêu còn nhớ, khi đoàn công tác xuống, nhiều người đóng cửa không cho vào nhà. Khi nhà có người bị bắt giữ, không ít người liều lĩnh chống trả quyết liệt. Điển hình như ngày 19/4/2010, Công an huyện phối hợp với công an xã bắt đối tượng Giàng A Dua, tại bản Nà Nghiều, thu 3 gói nhỏ heroin và 12 khẩu súng các loại. Người thân của Dua đã dùng dao, rựa lao vào tấn công lực lượng chức năng.

5 năm qua, công an xã đã phối hợp phá 45 vụ, bắt 69 đối tượng liên quan đến ma tuý.

Sau 4 năm triển khai Đề án, Huổi Một đã từng bước chuyển mình. Bí thư Đảng ủy xã Lò Văn Long cho biết: Thu nhập bình quân đầu người đã đạt trên 8 triệu đồng/người/năm; tỷ lệ hộ nghèo còn dưới 30%. Đặc biệt, từ năm 2012 đến nay, đã loại bỏ được 22/24 điểm phức tạp về ma tuý; số người nghiện giảm mạnh, từ trên 200 trường hợp, nay chỉ còn gần 80.

Những bản còn khó khăn như Co Mạ B, Túp Phạ B… đang được xã ưu tiên nguồn lực, từng bước chuyển hóa thành các bản trong sạch, ổn định và phát triển.

 Theo Bí thư Đảng ủy xã Lò Văn Long, từ một “điểm tối”, Huổi Một dần trở thành “điểm sáng” trong phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc của huyện Sông Mã và tỉnh Sơn La.

Thu Thùy/VOV-Tây Bắc