Ngày cũng như đêm, khu vực giáp ranh thôn Tân Thành và Tân Lập, xã Chư Dliê M'nông, bị bao phủ bởi lớp khói nóng đen kịt cùng bụi than ô nhiễm, tỏa ra từ 12 lò đốt than củi của công ty TNHH Phúc Minh. Anh Trần Quốc Tiến, ở thôn 2, cho biết, các lò đốt này hoạt động suốt ngày đêm, trung bình mỗi ngày đốt hàng chục tấn củi rồi xả khói bụi trực tiếp ra môi trường.

Khói đốt than từ các lò của công ty Phúc Minh

Anh Trần Quốc Tiến cho biết:  "Lò than hoạt động từ năm 2011, đến nay đã được 6 năm rồi. Dân chúng tôi sống không nổi, ban ngày phải trốn đi chỗ khác, một số trẻ trong thôn đi khám bị viêm phổi nặng; cây cà phê của chúng tôi trước đây 1 ha sản lượng phải được 4 tấn, vụ này chắc chưa được 2 tấn vì khói nó làm cây ra hoa không được. Chúng tôi đã kiến nghị nhiều năm lên xã nhưng không thấy được giải quyết. Các anh chị thấy đó, họ vẫn đốt nghi ngút".

Ông Thái Văn Ngân, Trưởng thôn Tân Lập, cho biết, các xe tải vận chuyển nguyên liệu củi, than của công ty TNHH Phúc Minh đã góp phần vào việc phá nát hệ thống đường giao thông liên thôn, làm cho các con đường này rất lầy lội vào mùa mưa, bụi mù mịt vào mùa khô. Mặc dù bà con trong xã đã nhiều lần làm đơn kêu cứu nhưng tình trạng này vẫn chưa được giải quyết dứt điểm.

Một xe củi đang trên đường về lò

"Chúng tôi mong các cơ  quan thẩm quyền dẹp mấy lò than ở địa bàn chúng tôi đi, càng sớm càng tốt, tình trạng này mà kéo dài dân khổ lắm. Mưa xuống là giao thông vận tải lầy lội không đi được" - ông Ngân nói. 

Cơ sở đốt than củi của Công ty TNHH Phúc Minh được cấp phép và đi vào hoạt động từ cuối năm 2011, ban đầu chỉ có 3 lò đốt hoạt động với công suất khoảng 20 tấn củi/ngày, nhưng đến nay cơ sở này có tới 12 lò đốt với công suất gần 300 tấn/ngày.

Ông Trương Văn Chỉ, Chủ tịch UBND huyện Chư M'gar, cho biết, huyện có nhận được đơn thư phản ánh của người dân về việc các lò đốt than của công ty TNHH Phúc Minh gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống, gây thiệt hại tài sản của người dân. Đoàn liên ngành của huyện đã nhiều lần xuống lập biên bản xử phạt hành chính, yêu cầu công ty thực hiện đầy đủ các cam kết khắc phục hậu quả nhưng tình trạng này vẫn tái diễn. Thời gian tới, huyện sẽ làm quyết liệt hơn nữa để chấm dứt tình trạng này.

Rừng giàu bị cắt lấy gỗ, rừng nghèo bị cắt thành củi. Ảnh: Một trong những bãi tang vật tập kết trong rừng huyện Ea Súp, tỉnh Đắc Lắc

Các huyện khác ở Đắc Lắc cũng có nhiều lò than củi. Trong giấy phép, các lò này sử dụng củi tận thu từ nông nghiệp và rừng trồng, Nhưng gần đây, các lò sử dụng cả nguồn khai thác trái phép từ rừng tự nhiên.

Ông Nguyễn Văn Quang, Phó hạt trưởng Hạt kiểm lâm huyện Ea Kar, cho biết: "Các lò than sử dụng củi từ tái canh cà phê, tuy nhiên một số lò lợi dụng việc này đưa củi rừng vào đốt. Khi họp, huyện đã đưa nội dung này vào nên anh em đi kiểm tra thì phát hiện, anh em lập biên bản thu về. Nhưng họ thường mang về để ở rẫy cà phê các hộ gần đó nên khi phát hiện anh em lập biên bản gom về. Chúng tôi nhờ công an điều tra, nếu không xác minh tìm ra được thì phải thông báo lên truyền hình để đưa vào gỗ vô chủ, khoảng 1 tháng sau mới xử lý được".

Tuấn Long/VOV-Tây Nguyên