Hồ Lái Bay, một trong những công trình thủy lợi trọng điểm của huyện Thuận Châu, Sơn La. Hồ có dung tích hơn 1,3 triệu m3, có nhiệm vụ cung cấp nước tưới cho hơn 660 ha đất nông nghiệp và nước sinh hoạt cho hàng nghìn hộ dân trên địa bàn 2 xã Phỏng Lái và Chiềng Pha.

Tuy nhiên, do nắng hạn kéo dài nhiều tháng nay, cộng thêm lòng hồ bị bồi lắng bùn, đất khoảng 5m, khiến cho mức nước hồ giảm xuống gần mực nước chết. Nếu thời tiết tiếp tục nắng hạn, hồ sẽ cạn kiệt trong khoảng 1 tháng nữa.

Ông Bùi Đăng Hùng, Trưởng Chi nhánh Thuận Châu, Công ty TNHH MTV Quản lý, khai thác công trình thủy lợi Sơn La cho biết: "Chúng tôi cũng đã xây dựng kế hoạch mới để cấp nước phù hợp. Như ngày trước cấp nước 4-5 ngày/tuần. Hiện tại do nguồn nước hạn chế nên chúng tôi giảm cấp nước xuống còn 3 ngày/tuần".

Theo thiết kế, hồ thủy lợi Noong Chạy, xã Muổi Nọi, huyện Thuận Châu có dung tích chứa nước trên 400.000 m3. Tuy nhiên đến nay hồ chỉ còn khoảng 70.000 m3. Việc điều tiết, cung cấp nước sinh hoạt cho vùng ảnh hưởng của công trình cũng đang được tính toán rất chi li. 

Nắng nóng kéo dài, các nguồn nước mó khu vực xã Muổi Nọi cũng đều bị cạn kiệt, nước hồ Noong Chạy đang là cứu cánh đối với nhiều hộ dân nơi đây và những vùng lân cận. Tuy nhiên do lịch cấp nước không thường xuyên, nên người dân phải tranh thủ từng khoảng thời gian để tích nước dự trữ vào các téc nước mới được đầu tư. 

Công ty TNHH MTV Quản lý, khai thác công trình thủy lợi Sơn La đang quản lý 110 hồ thủy lợi lớn nhỏ, nhưng các hồ chứa có dung tích từ 500.000 - 3.000.000m3 đang nằm xấp xỉ mực nước chết. Nắng hạn kéo dài, cùng với việc hầu hết các hồ nhiều năm không được nạo vét, dẫn đến dung tích chứa nước cũng giảm đáng kể so với thiết kế.

Ông Nguyễn Xuân Trường, Phó Giám đốc Công ty TNHH MTV Quản lý, khai thác công trình thủy lợi Sơn La cho biết: "Trên tất cả các hồ chứa chúng tôi đang giãn lịch cấp nước để nhằm duy trì, kéo dài, sử dụng hạn chế đến mức tối đa, hiệu quả lượng nước còn lại trong hồ chứa để cấp nước phục vụ nhân dân. Chúng tôi đã kiến nghị với sở, ngành, Ủy ban nhân dân tỉnh cũng như Bộ, ngành cho phép nạo vét hồ, cải tạo, nâng cấp, nâng cao năng lực của hồ, đặc biệt là về dung tích trữ nước của các hồ chứa trên địa bàn tỉnh".

Trước tình trạng nắng nóng khô hạn kéo dài, nhiều địa phương ở Sơn La cũng đã tuyên truyền cho nhân dân không xuống giống tại thời điểm này. Đồng thời, chuyển đổi một phần diện tích đất trồng lúa sang trồng các loại cây hoa màu khác; sử dụng tiết kiệm, khai thác tối đa hiệu quả nguồn nước các hồ, đập thủy lợi hiện còn.