Những ngày này, vùng núi biên giới Bình Liêu tấp nập khách du lịch. Du khách thích thú những thửa ruộng bậc thang vàng óng tràn triền đồi, núi non trùng điệp trắng xóa cỏ lau, rừng hồi rừng quế xanh mướt, những ngọn thác Khe Vằn, Sông Moóc hùng vĩ, chợ phiên xã Đồng Văn rực rỡ sắc màu...

Anh Nguyễn Nam Bình, du khách Hà Nội, cho biết: “Mình nghĩ rằng Quảng Ninh chỉ có Hạ Long, du lịch biển chứ không biết có Bình Liêu vùng cao. Cứ nghĩ rằng ruộng bậc thang chỉ có ở Tây Bắc thôi nhưng ở Bình Liêu cũng không thua kém gì. Đến với biên giới thì luôn có cảm xúc bồi hồi, xúc động”.

Bình Liêu sở hữu cảnh quan thiên nhiên biên giới hùng vĩ, khí hậu mát mẻ quanh năm

Là huyện miền núi, nơi người Tày, Dao, Sán Chỉ chiếm đa số, văn hóa đặc sắc của các dân tộc gây ấn tượng với du khách. Bà con là những “hướng dẫn viên” không chuyên, giới thiệu về quê hương bằng lòng tự hào và tâm huyết.

Bản sắc của các dân tộc vùng Đông Bắc

Chị Triệu Hoàng Nga, công tác tại Trung tâm Truyền thông và Văn hóa huyện Bình Liêu, chia sẻ: “Là người Tày, ngoài sự am hiểu về văn hóa dân tộc mình thì mình còn hiểu về văn hóa các dân tộc cùng sinh sống tại địa bàn hơn những bạn ở nơi khác. Mình thường kể cho du khách nghe những nét văn hóa độc đáo từng dân tộc, ví dụ người Tày làm nhà, ăn hỏi như thế nào, người Dao cấp sắc, hay tại sao phụ nữ Dao cạo lông mày. Mình thấy du khách rất say mê, đấy là động lực để mình tìm tòi, trau dồi thêm để truyền tải cho du khách nhiều thông tin nhất có thể".

Mùa lúa chín, mùa hoa sở, lau trắng,.. thu hút đông đảo du khách đến Bình Liêu

Từ lạ lẫm ban đầu, đồng bào đã “xắn tay” làm du lịch. Cùng với định hướng phát triển, nỗ lực hoàn thiện cơ sở hạ tầng của chính quyền, nhiều người dân Bình Liêu chủ động đầu tư các dịch vụ lưu trú, ăn uống. Đã có những homestay mang đặc trưng văn hóa của đồng bào, thu hút đông đảo du khách. Huyện vận động người dân tích cực giới thiệu, bày bán các đặc sản tại chợ phiên như bánh coóc mò, miến dong, dầu sở, mật ong, lá tắm, dược liệu...

Khám phá, trải nghiệm cung đường biên giới là sản phẩm đặc sắc của Bình Liêu

Ông Đặng Bá Bắc, Chủ tịch UBND huyện Bình Liêu, cho biết: “Bà con đã dần làm quen với phát triển du lịch. Khi có hoạt động dịch vụ, du khách đến mua sản phẩm thì bà con đã ý thức tạo ra sản phẩm hàng hóa, tạo ra thu nhập. Tiếp xúc với khách du lịch, bà con thêm tư duy về giữ gìn văn hóa, phát triển kinh tế, giao lưu trao đổi. Tôi tin chắc thời gian tới sẽ có thêm nhiều đổi mới”.

Bình Liêu tập trung phát triển sản phẩm du lịch khám phá, trải nghiệm bản sắc văn hóa, các lễ hội, ngày hội độc đáo mang đặc trưng riêng. Xã Húc Động có hội hát Soóng Cọ của người Sán Chỉ, xã Đồng Văn có hội Kiêng gió – “chợ tình” vùng Đông Bắc, xã Đồng Tâm có Lễ hội hoa sở đặc sắc… Bên cạnh đó là dự án Bản văn hóa người Tày, người Dao. Gắn với mỗi sản phẩm này, người dân trực tiếp tham gia vào cung cấp dịch vụ, vừa phát triển kinh tế, vừa bảo tồn văn hóa.

Bình Liêu đang hoàn thiện cơ sở hạ tầng đồng bộ phục vụ phát triển du lịch lâu dài

Tiềm năng và sức hấp dẫn của vùng đất biên cương đã thu hút nhiều doanh nghiệp tìm đến, phát triển dịch vụ du lịch theo hướng chuyên nghiệp. Sau chuyến khảo sát của gần 100 doanh nghiệp lữ hành tới Bình Liêu, ông Phạm Hải Quỳnh, Chủ tịch CLB Du lịch cộng đồng CTC (Hiệp hội Du lịch Việt Nam), cho biết: “Sau khi khảo sát thì nhiều doanh nghiệp của Câu lạc bộ rất quan tâm về sản phẩm du lịch này. Nghiên cứu kỹ về những giá trị của vùng đất này thì chúng tôi sẽ có phương án, mô hình phù hợp với Bình Liêu. Điều quan trọng nhất, sản phẩm đó phải phù hợp với văn hóa địa phương và nguồn lợi từ du lịch phải mang lại cho chính cộng đồng, người dân địa phương”.

Từ đầu năm đến nay đã có gần 5 vạn lượt khách đến Bình Liêu. Ước tính tổng lượt khách năm 2017 là hơn 6 vạn, doanh thu từ du lịch hơn 14 tỷ đồng. Bình Liêu phấn đấu đến năm 2020 sẽ trở thành Trung tâm du lịch sinh thái, du lịch văn hóa cộng đồng và nghỉ dưỡng với hệ thống cơ sở vật chất kỹ thuật đồng bộ, sản phẩm du lịch đa dạng, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc vùng biên giới.

Trường Giang/VOV-Đông Bắc