Khoảng 9 giờ sáng, ngôi nhà dài của amí Nen, dân tộc Ê Đê, ở buôn Ê Chăm, thị trấn Buôn Trấp, huyện Krông Ana, rộn rã hẳn lên khi đón đoàn khách du lịch gần 30 người, đa số là các bạn trẻ. Với sự hướng dẫn của nữ chủ nhà amí Nen, khách háo hức khám phá những nét văn hóa cổ truyền Ê-đê, như kiến trúc ngôi nhà, không gian tiếp khách, căn bếp... Nam thì cùng nhau buộc rượu cần, học đánh chiêng, nữ thì làm quen với việc chuẩn bị các món ăn.

Khách mặc thử đồ thổ cẩm và chụp hình với chủ nhà

Vui không kém các vị khách trẻ, amí Nen vừa nấu vừa giới thiệu cho khách về thực đơn: Canh môn rừng, vách bò, cá lóc um, gà nướng, cà đắng, gỏi chuối non...

"Môn thì phải đi hái từ trước vì trong buôn này không có, phải vào rừng hái thì mới có loại môn đó. Lá mì thì hái trên rẫy hay trong vườn cũng có một ít. Còn vách thì đi mua cũng có, rồi cá lóc mua về tẩm ướp rồi um lên" - amí Nen giới thiệu.

Trong gian bếp, mỗi người một tay phụ nấu ăn

Được tự tay nấu các món ăn theo hướng dẫn của đầu bếp chính - chủ nhà, chị Nguyễn Thị Thu Hiền, sinh viên trường Đại học Tây Nguyên, tỏ ra khá thú vị. Theo dõi chủ nhà, chị Hiền nhận thấy các món ăn của người Ê Đê kết hợp nhiều nguyên liệu, ninh lâu nên khi ăn có cảm giác món ăn mềm, các nguyên liệu chín kỹ quyện vào nhau tạo nên vị ngon, mùi thơm rất riêng và lạ miệng. Và điểm dễ nhận thấy ở món ăn của người Ê Đê đó là vị đắng, cay rất đặc trưng.

"Các món ăn thì không khó nấu nhưng cầu kỳ vì các món ăn của đồng bào Ê Đê là sự phối trộn của các loại lá rau rừng, cây rừng để tạo nên. Vị đọng lại trong em là vị cay nồng và vị đắng của cà đắng" - Hiền nhận xét.

Bữa ăn dọn ra, cả chủ và khách vừa dùng cơm vừa trò chuyện

Thức ăn vừa chín được mang ra bày giữa nhà. Trong gian kháchcủa ngôi nhà dài, cả khách lẫn chủ vừa nói về văn hóa phong tục tập quán của đồng bào mình, vừa dùng cơm. Khách được mặc thử những bộ trang phục truyền thống do chính các thành viên nữ trong gia đình tự dệt.

Khoác lên mình bộ đồ thổ cẩm kiểu truyền thống, áo dài tay và quấn váy, chị Hoàng Thị Hạnh, giáo viên trường mầm non Hoa Sen, thị trấn Buôn Trấp, huyện Krông Ana, chia sẻ, cảm giác đầu tiên là chất vải được làm thủ công nên rất dày dặn, những đường họa tiết trên thân được làm tỉ mỉ, cẩn thận.

Rượu cần là loại đồ uống không thể thiếu đối với người Ê Đê khi nhà có khách

Anh Đào Đức Hiệp, chủ nhiệm Câu lạc bộ Khát Vọng Xanh Krông Ana, người đứng ra kết nối tổ chức chuyến đi, cho biết, những chuyến du lịch mi-ni như thế này được câu lạc bộ hình thành ý tưởng từ năm 2015. Thực tế, văn hóa Ê đê đang dần mai một và có nguy cơ mất đi, câu lạc bộ hi vọng thông qua việc kết nối sẽ giúp khơi lại phần nào nhịp sống buôn làng, giúp các bạn trẻ có cơ hội trải nghiệm những giá trị văn hóa truyền thống giữa nhịp sống hiện đại, từ đó thêm hiểu biết về văn hóa ở vùng đất mình đang sống.

Từ đầu năm đến nay, Câu lạc bộ Khát Vọng Xanh Krông Ana đã tổ chức được 6 chuyến du lịch về các buôn Ê Đê tại thị trấn Buôn Trấp, xã Dur Kmăn và xã EA Bông của huyện Krông Ana. Không chỉ thu hút các bạn trẻ trong câu lạc bộ, chương trình “Trải nghiệm văn hóa ẩm thực của người Ê Đê” đã được du khách biết đến, một số cơ sở Đoàn ở các huyện, thị trấn khác trong tỉnh Đắc Lắc cũng tham gia, học hỏi kinh nghiệm để về thực hiện tại địa phương.

Amí Nen bảo, lâu lắm rồi ngôi nhà dài của bà mới lại có dịp đông vui và được nghe nhịp chiêng vang lên như thế.

H'Xíu/VOV- Tây Nguyên