Amâo uêñ adiê mđiă amâo dah hjan, Čil Jŭ Ha Giảng, mnuih K’ho, ti alŭ Liêng Bông, să Dă Ñim, kdriêk Lạc Dương, čar Lâm Đồng rơ̆ng kjăp nanao bruă nao suang dlăng kdrêč dliê mâo Knŭk kna jao răng mgang. Ñu brei thâo, dŭm thŭn giăm anei, ênoh prăk tŭ mă mơ̆ng bruă răng mgang dliê ƀrư̆ hruê ƀrư̆ đĭ ba wĭt leh hnư hrui wĭt hơĭt kơ gŏ sang kyua anăn bruă kriê dlăng – răng mgang dliê dưi dlăng jing bruă phŭn mơ̆ng mnuih ƀuôn sang hlăm alŭ.
“Mnuih ƀuôn sang thâo săng kơ dliê, thâo săng pô tŭ klei phăn jao kriê dlăng dliê snăn bi nao suang dlăng hlăm grăp hruê, hluê ngă djŏ. Kơ hdră duh mkra snăn grăp hruê, grăp mlan pô dưi hdĭp, dưi tŭ mă prăk phăn jao kriê dlăng dliê rơ̆ng kơ prăk bi liê hlăm gŏ sang, amâo kƀah êwư, dưi djăp ênŭm, klei hdĭp trei mđao. Mâo hnư hrui wĭt snăn mnuih ƀuôn sang hơ̆k mơak mơh, bruă kriê dlăng, răng mgang dliê dưi hluê ngă kjăp.
Ară anei ti čar Lâm Đồng, grăp ha dliê tŭ phăn jao kriê dlăng mâo Knŭk kna tĭng tla ƀiă êdi 445.000 prăk/thŭn, lu êdi 2.730.000 prăk/thŭn tui hluê krĭng wăl. Bon Dảng Ha Ya Bình, ti alŭ Đa Cháy, să Dă Ñim, kdriêk Lạc Dương, čar Lâm Đồng brei thâo, kah knar grăp gŏ sang dưi phăn jao kriê dlăng 25 ha dliê, hŏng ênoh tĭng tla anei, lu gŏ êsei ƀun jing mnuih djuê ƀiă ti alŭ wăl tlaih leh mơ̆ng ƀun, mkra mđĭ klei hdĭp.
“Đang war gŏ sang ară anei amâo mâo ôh, kâo ară anei hdĭp jưh knang hŏng dliê yơh. Êlâo adih prăk ƀiă êdi knŏng 60 êbâo prăk, ară anei hnư hrui wĭt mâo mơ̆ng 40 – 50 êklăk prăk hơ̆k mơak êdi. Kyua anăn, kâo pô gĭr siă suôr hŏng dliê, hŏng ayŏng adei Anôk bruă dliê kmrơ̆ng čiăng krơ̆ng kjăp dliê jăk hĭn, dưi mâo hnư hrui wĭt hơĭt, ngă jăk bruă pô mâo leh Knŭk kna jao.
Êngao kơ dŭm anôk bruă duh mkra mâo hdră duh bi liê dưi jao lehanăn mưn yua dliê, čar Lâm Đồng ară anei mâo 28 êpul êya pô dliê knŭk kna; 3 êpul êya, 4 êpul bruă, giăm 1.500 gŏ sang dưi jao lăn, jao dliê. Mbĭt hŏng anăn, mâo hlăm brô 13.000 gŏ sang dưi tŭ mă phăn jao kriê dlăng, răng mgang dliê lehanăn dưi dưn hdră mtrŭn tĭng tla bruă răng mgang dliê, lu jing gŏ êsei mnuih djuê ƀiă. Hluê si Đinh Hữu Đạo, Kơiăng khua Anôk kriê dlăng dliê akŏ êa Dă Ñim, bruă ba yua hdră mtrŭn tĭng tla bruă răng mgang dliê mjing leh phŭn mkăp prăk hơĭt kjăp lehanăn mđĭ klei đua klam mơ̆ng mnuih djuê ƀiă ti alŭ wăl hlăm hdră răng mgang lehanăn mđĭ kyar dliê. Hlăm dŭm thŭn êgao, dliê akŏ êa Dă Ñim amâo mâo ôh klei pui ƀơ̆ng dliê kjham. Klei rai dliê lehanăn ênhă dliê arăng ksĭng mmiă hrŏ lu mơh.
“Hluê hdră phăn jao hlăm hdră tĭng tla bruă răng mgang dliê hlăm dŭm thŭn giăm anei mjing leh hnư hrui wĭt hơĭt kơ klei hdĭp mnuih ƀuôn sang hlăm grăp hruê ti alŭ wăl. Hnư hrui wĭt đĭ snăn mnuih ƀuôn sang mâo ai tiê čŏng pô hlăm hdră bi hgŭm hŏng dŭm êpul čiăng nao hiu suang dlăng, ksiêm dlăng wăt adiê mlam. Tơdah mâo klei bi rai dliê, ksĭng mmiă lăn dliê nao hưn mtam hŏng anôk bruă djŏ tuôm pral nao msir mghaih. Hlăm yan bhang 2023-2024 ti kdrêč dliê anei amâo mâo klei pui ƀơ̆ng hmăi truh kơ lăn dliê, anăn jing mâo êpul tŭ mă bruă phăn jao kriê mgang dliê pral hmao ƀuh klei mâo.
Lâm Đồng mâo ênhă dliê čŏng mâo hlăm brô 538 êbâo ha, hnơ̆ng luôm dliê mâo êbeh 54%. Hlăm ênoh anăn, mâo giăm 400 êbâo ha dliê dưi tĭng tla hdră răng mgang, truh 75% ênhă dliê mâo kluôm čar. Bruă tŭ mă hdră phăn jao kriê mgang dliê lehanăn dưi dưn hdră mtrŭn tĭng tla hlăm bruă răng mgang amâo djŏ knŏng mjing hnư hrui wĭt hơĭt kơ mnuih ƀuôn sang hdĭp giăm dliê, ƀiădah lŏ đru mguôp yuôm bhăn hlăm hdră răng mgang lehanăn mđĭ kyar dliê hơĭt kjăp kơ alŭ wăl./.
Viết bình luận