
Dŭm hruê anei, mnuih ƀuôn sang să Ba Vinh, sa hlăm 5 să hlăm krĭng êđăp ênang Ba Tơ, čar Quãng Ngãi dôk hơ̆k kdơ̆k hrui êmiêt ana akasi. Anei jing sa hlăm dŭm mta ana pla mjing đru kơ mnuih djuê ana H’re ti Ba Tơ tlaih ƀun. Mơ̆ng krĭng lăn ƀun ƀin, truh kơ ară anei, mnuih ƀuôn sang thâo pla mdiê lŏ, pla ana akasi, rông mnơ̆ng kyuanăn klei hdĭp ƀrư̆ ƀrư̆ mâo klei mlih. Phạm Văn Nhít, ti să Ba Vinh, kdriêk Ba Tơ brei thâo:
“Ƀuôn hmei mâo lu gŏ sang, gŏ sang lu truh kơ dŭm pluh ha, ƀiă ăt mâo dŭm ha, 2, 3. Tơdah amâo mâo luč yan ăt luč 5 thŭn, 1 ha ăt mâo dŭm êtuh tôn. Prăk hrui wĭt ăt yua mkra sang, blei êdeh, brei anak nao sang hră”.
Krĭng êđăp ênang Ba Tơ, čar Quảng Ngãi dôk ti ktuê êlan dơ̆ng mrô 24 ti čư̆ čhiăng Lăn Dap Kngư. Hŏng dŭm êlan dơ̆ng siam, dưi duh bi liê ti wăl krah Ba Tơ ăt jing duh bi liê kơ krĭng Êđăp ênang, hŏng ênoh dŭm êtuh êklai prăk. Anăn jing êlan dơ̆ng Trần Quý Hai, 30/10, Trần Toại...
Ngă dŭm hdră 30a, 135…dŭm thŭn êgao, kdriêk Ba Tơ, čar Quãng Ngãi kñăm duh bi liê kơ bruă mkŏ mkra, yang ƀuôn, hluê ngă dŭm hdră, klei bi hmô mkra mjing čiăng mđĭ kyar bruă duh mkra ala ƀuôn. Dŭm alŭ wăl dôk hlăm krĭng êđăp ênang mâo lu klei mlih. 100% să hlăm kdriêk mâo êlan ôtô truh kơ wăl krah, 100% să mâo anôk mdrao mgŭn, sang hră mơar…Truh kơ ară anei, hnư hrui wĭt kah knar grăp čô mâo êbeh8,7 êklăk prăk hlăm sa thŭn, mkra mjing bruă lŏ hma bi mlih hŏng êlan tŭ dưn leh anăn hnơ̆ng tŭ jăk.
Boh nik, bruă dưn yua dŭm hdră êlan kreh knhâo leh anăn mrâo mrang hlăm bruă pla kbâo ti lăn kngư, kbuôn čư̆ čiăng bi hrŏ klei klưh hroh lăn jing tŭ dưn êdi. Bruă đảng kdriêk Ba Tơ mâo leh hdră mtrŭn bi klă srăng kñăm kriê dlăng, răng mgang dliê ară anei, mtrŭt mđĭ bruă pla mdliê, mđĭ hĭn bruă čuăl mkă rông mnơ̆ng leh anăn ba yua jăk dŭm klei găl mơ̆ng dliê, bi hơĭt wăl hdĭp mda.
Kdriêk Ba Tơ bi klă, pla dliê mă kyâo jing sa hlăm dŭm klei găl čiăng mđĭ kyar bruă duh mkra hơĭt kjăp leh anăn bi hrŏ ƀun, đru hlăm bruă răng mgang wăl mnơ̆ng hdĭp. Kah knar grăp thŭn, hlăm kdriêk pla giăm 6.600 ha ana akasi, truh kơ ară anei ênhă dliê mă kyâo hlăm kdriêk mâo giăm 66.000ha, mđĭ hnơ̆ng luôm êyui mơ̆ng dliê truh 66% hlăm ênhă. Kyua pla ana akasi, lu gŏ sang ti Ba Tơ dưi tlaih ƀun, mâo klei hdĭp hơĭt. Trần Duy Thảo, 72 thŭn ti să Ba Động, sa hlăm 4 să đĭ kyar hĭn ti krĭng êđăp ênang Ba Tơ anei brei thâo:
“Klei mlih lu hĭn jing bruă mkŏ mkra, dưi rŭ mjing kjăp leh anăn siam, êlan klông, anôk bruă ăt msĕ mơh. Êlâo dih đa đa să amâo mâo êlan truh wăl krah ară anei mâo êlan gŭ drŏng. Bi anôk bruă mdrao mgŭn să, bruă mdrao mgŭn dưi rơ̆ng kjăp, hnơ̆ng tŭ jăk aê mdrao djăp hnơ̆ng čuăn. Hŏng kdriêk Ba Tơ, lu jing mnuih djuê ƀiă ară anei đĭ kyar ktang, mơ̆ng klei gĭr mơ̆ng grăp gŏ sang”.
Kdriêk Čư̆ Chiăng Ba Tơ, čar Quãng Ngãi mâo giăm 84% mnuih djuê ana H’re. Krĭng lăn anei tuôm klei krŭ kdơ̆ng Ba Tơ hƀuê ênuk hruê 11/3/1945, anôk kkiêng kơ êpul kahan Ba Tơ mphŭn krŭ kdơ̆ng.
Đinh Ngọc Vỹ, khua bruă Đảng kdriêk Ba Tơ, mnuih djuê ana H’re mĭn nanao kơ klei mđĭ kyar ƀuôn sang. Leh sa wưng ngă hdră mtrŭn klei kƀĭn kluôm bruă Đảng kdriêk gưl tal XIX, boh nik hlăm thŭn 2024, Ba Tơ bi klă mâo luh boh tŭ dưn. Ênoh mkra mjing đăo tĭng mâo êbeh 2.300 êklai prăk, mâo êbeh 100% hdră kčah, đĭ 9,96% mkă hŏng wưng anei thŭn 2023. Hnư hrui wĭt kah knar grăp cô mâo 50,7 êklăk prăk hlăm sa thŭn, đĭ 4 êklăk prăk mkă hŏng thŭn 2023. Bruă Đảng kdriêk Ba Tơ kñăm kơ bruă bi hrŏ ƀun. Tơdah thŭn 2021, kdriêk mâo giăm 6.000 gŏ êsei ƀun, truh knhal jih thŭn 2024 hrŏ knŏng adôk êbeh 2.800 gŏ êsei, mâo 15,95%... Đinh Ngọc Vỹ brei thâo, truh kơ ară anei, jih jang dŭm să krĭng dleh dlan ngă leh bruă msir lăm sang dôk êjai, sang tĭ rưč kơ gŏ sang ƀun, gŏ sang knŭk kna dlăng ba. Kdriêk gĭr truh kơ jih thŭn anei, ba hnơ̆ng gŏ êsei ƀun adôk 4.72%:
“Ba Tơ kñăm leh lu ai dưi mđĭ kyar dŭm să krĭng êđăp ênang, boh nik jing duh bi liê kơ bruă mkŏ mkra, êlan klông, sang hră mơar, anôk mdrao mgŭn čiăng rơ̆ng kơ mnuih ƀuôn sang tinei. Dưn yua dŭm ai dưi, ngăn prăk čiăng ngă klei mđĭ kyar bruă duh mkra ala ƀuôn krĭng Êđăp ênang. Ară anei, mâo 1 să krĭng êđăp ênang truh hnơ̆ng krĭng ƀuôn sang mrâo thŭn 2019. Dŭm să adôk ăt mâo klei mlih hlăm klei mđĭ kyar bruă duh mkra, bo hrŏ ƀun leh anăn bi hơĭt klei hdĭp mnuih ƀuôn sang msĕ si Ba Vinh, Ba Dinh leh anăn Ba Thành. Hlăm wưng kơ anăp lŏ dơ̆ng gĭr dŭm să truh hnơ̆ng krĭng ƀuôn sang mrâo wưng thŭn 2026 – 2030, bi hrŏ hnơ̆ng gŏ êsei ƀun, mđĭ hnơ̆ng klei hdĭp mnuih ƀuôn sang.
Viết bình luận