Jih yan kphê hŏng ênoh đĭ yuôm êdi hlăm hƀuê ênuk, mnuih ƀuôn sang alŭ Đức An, să knông lăn Thuận An, kdriêk Dak Mil, čar Dak Nông hơ̆k kdơ̆k lŏ mkra mđĭ pưk sang lehanăn êlan klông mprăp drông thŭn mrâo. Dua nah ping êlan, hĭn mơh lŏ siam hŏng lu mta mnga lehanăn bŏ ai êwa hdĭp mrâo.

Dôk djă ktrei khăt dhan kyâo anăp sang, Nông Minh Thước brei thâo, hŏng bruă mkŏ mkra krĭng ƀuôn sang mrâo, djăp gŏ sang ti alŭ Đức An mâo ai tiê đua klam sơaĭ. Bruă duh mkra mơ̆ng mnuih ƀuôn sang hlăm alŭ djăp ênŭm kyua anăn mnuih ƀuôn sang mâo klei găl mđing dlăng kơ klei jăk siam mơ̆ng ƀuôn sang. Mbĭt hŏng klei kjăp, siam mơ̆ng anôk bruă nah gŭ, Thước lŏ ƀuh klei khăp, klei bi mguôp kjăp hlăm ƀuôn sang, klei bi mjĕ mơ̆ng bruă sang čư̆ êa alŭ wăl hŏng mnuih ƀuôn sang.

 “Kâo dôk tinei êbeh 30 thŭn leh, hruê kâo wĭt tinei dôk kƀah, dleh dlan êdi, êlâo adih êlan lăn mơh, ară anei dưi mkra hŏng betông leh, krĭng ƀuôn sang mâo leh lu klei bi mlih. Dŭm gưl bruă sang čư̆ êa alŭ wăl mtô mblang nanao kơ mnuih ƀuôn sang mđing kơ hdră anei, ya klei knuă druh ktrâo lač snăn mnuih ƀuôn sang bi hluê ngă soaĭ. Hruê anei, krĭng ƀuôn sang đĭ kyar snei hmei mơak êdi.

Tôn Quốc Trưởng, khua alŭ Đức An (să Thuận An, kdriêk Dak Mil, čar Dak Nông) brei thâo, alŭ mâo êbeh 400 gŏ sang, mơ̆ng thŭn 2022 amâo lŏ dôk gŏ snag ƀun. Ênhă pla mjing êbeh 560 ha pla kphê, durian, tiêu ba wĭt leh hnư hrui wĭt hơĭt kjăp, dŭm gru hmô bi hgŭm bruă pla, mkra mjing, hrui blei mnơ̆ng lŏ hma dưi mkŏ mjing, lu gŏ sang kpưn đĭ kơ mdrŏng. Mbĭt hŏng klei gĭr mđĭ kyar bruă duh mkra gŏ sang, mnuih ƀuôn sang ăt sa ai, hgŭm kngan đru mkŏ mkra dŭm hdră bruă. Dŭm ktuê êlan mnuih ƀuôn sang đru mguôp hruê ai ngă bruă dưi bi kjăp, mtah siam. Hluê si Trưởng, alŭ dưi mâo leh dŭm hnơ̆ng čuăn krĭng ƀuôn sang ênuk mrâo lehanăn mnuih ƀuôn sang dôk gĭr jing sa krĭng ngă lŏ hma kreh knhâo, mrâo mrang.

“Mnuih ƀuôn sang nao hgŭm leh hlăm dŭm hdră bruă, đru mguôp prăk čiăng mkra dŭm ktuê êlan, mơ̆ng anăn jing wăl anôk krĭng ƀuôn sang dôk jăk siam alŭ Đức An jing gru mngač siam, mtah, doh lehanăn mđing truh jing alŭ kreh dhar.

Hluê si Lê Xuân Lý, Kơiăng khua Anôk bruă sang čư̆ êa să Thuận An, kdriêk Dak Mil, thŭn 2011, alŭ wăl pŏk leh hdră mkŏ mkra krĭng ƀuôn sang mrâo hŏng hdră mphŭn čô̆ tuôm hŏng lu klei dleh dlan. Ƀiădah kyua mâo hdră duh bi liê djŏ mta kñăm, phŭn jing anôk bruă nah gŭ, boh nik êlan klông, snăn klei găl hdră duh mkra pral dưi krŭ wĭt. Mbĭt hŏng anăn, jing klei hgŭm ai, hgŭm kngan mơ̆ng mnuih ƀuôn sang đru leh kơ dŭm mta kñăm krĭng ƀuôn sang hnưm dưi bi leh lehanăn să dôk mâo dŭm mta kñăm kdlưn hĭn hlăm wưng ti anăp.

“Thŭn 2018, să Thuận An ngă leh hdră mkŏ mkra krĭng ƀuôn sang mrâo, mơ̆ng hdră gĭr ktưn snăn knhal thŭn 2023 ngă leh bruă mkŏ mkra krĭng ƀuôn sang mrâo kdlưn hĭn. Mkŏ mkra krĭng ƀuôn sang mrâo knŏng mâo hdră mphŭn čô̆ amâo mâo hdră mjưh tuič ôh. Să Thuận An dôk gĭr hlăm thŭn 2025 jing krĭng ƀuôn sang mrâo hlăm ênuk mrâo.

Jing krĭng ngă lŏ hma mâo hnơ̆ng tŭ jăk phŭn mơ̆ng čar Dak Nông, kdriêk knông lăn Dak Mil bi mklă, čiăng kơ krĭng ƀuôn sang hơĭt kjăp, klei hdĭp mnuih ƀuôn sang klă sĭt dưi mkra mđĭ, brei mâo klei gĭr ktưn kpưn đĭ, amâo jưh knang, amâo dôk čang guôn lu hlăm klei đru mơ̆ng Knŭk kna. Mnuih ƀuôn sang jing phŭn, bruă mkŏ mkra krĭng ƀuôn sang mrâo ti kdriêk Dak Mil bi mklă ba yua jih klei mâo hlăm mnuih ƀuôn sang, brei mâo klei sa ai hlăm ƀuôn sang. Dŭm hdră bruă dưi pŏk ngă klă mngač, ngă phŭn mil pô, hluê hdră “Mnuih ƀuôn sang thâo, mnuih ƀuôn sang trông, mnuih ƀuôn sang ngă, mnuih ƀuôn sang ksiêm dlăng”, bi dŭm gưl bruă Đảng, bruă sang čư̆ êa sa ai, hrăm mbĭt hŏng mnuih ƀuôn sang lehanăn anôk bruă duh mkra.

Nguyễn Văn Tuấn, Khua Adŭ bruă Lŏ hma mđĭ kyar krĭng ƀuôn sang kdriêk Dak Mil brei thâo, truh ară anei, jih 9 să mơ̆ng kdriêk mâo djăp leh hnơ̆ng čuăn krĭng ƀuôn sang mrâo, hlăm anăn mâo 3 să djăp hnơ̆ng čuăn krĭng ƀuôn sang mrâo kdlưn hĭn. Mta kñăm truh kơ thŭn 2025 jing kdriêk krĭng ƀuôn sang mrâo mơ̆ng krĭng knông lăn Dak Mil.

Boh tŭ dưi mâo hlăm hdră mkŏ mkra krĭng ƀuôn sang mrâo mơ̆ng kdriêk Dak Mil knŏng jing boh tŭ tal êlâo. Kdriêk amâo mdei lŏ gĭr mkra mđĭ hĭn, êngă bruă krơ̆ng kjăp brei mđĭ boh tŭ dŭm hnơ̆ng čuăn. Čiăng dưi hluê ngă, mbĭt hŏng hdră đru mơ̆ng Gưl dlông, alŭ wăl snăn yuôm bhăn hĭn jing klei nao hgŭm mơ̆ng mnuih ƀuôn sang. Boh nik, hlăm hdră lŏ mkŏ dăp bruă lŏ hma, mdrơ̆ng hŏng klei bi mlih yan adiê, si srăng ngă čiăng mđĭ boh tŭ, klei hdĭp, hnư hrui wĭt mơ̆ng mnuih ƀuôn sang dưi mkra mđĭ.

Mnuih ƀuôn sang jing phŭn, bruă lŏ hma jing tur knơ̆ng, mđĭ lar jih klei găl mâo, dŭm mta kñăm mkŏ mkra krĭng ƀuôn sang mrâo mơ̆ng kdriêk Dak Mil, čar Dak Nông ƀrư̆ dưi ngă leh. Dŭm gưl bruă Đảng, bruă sang čư̆ êa alŭ wăl mbĭt hŏng mnuih ƀuôn sang dôk gĭr mđing truh kơ bruă mkŏ mkra ƀuôn sang đĭ kyar sah mdrơ̆ng, jăk siam, jing dŭm krĭng ƀuôn sang năng hdĭp./.