"Hồi sinh" nhờ điều trị methadone

Đều đặn mỗi sáng các bệnh nhân đến cơ sở điều trị Methadone trung tâm y tế huyện Phong Thổ nhận và uống thuốc

7h30 sáng, hơn 40 bệnh nhân điều trị cai nghiện ma túy đã có mặt tại cơ sở điều trị Methadone của trung tâm y tế huyện Phong Thổ, Lai Châu. 
Trên tay mỗi người cầm một chiếc thẻ bệnh nhân nhỏ như giấy chứng minh nhân dân với mã số riêng đặt vào bàn đăng ký theo thứ tự. Sau mỗi lần cô cán bộ y tế gọi tên, lần lượt từng người đến, nhận thuốc và uống ngay tại chỗ rồi ra về.

Theo chị Nguyễn Thị Thanh Hương, cán bộ cơ sở điều trị methadone, trung tâm y tế huyện Phong Thổ, đây chính là quy trình cấp phát thuốc Methadone của đơn vị cho bệnh nhân nghiện ma túy. 
"Quy trình làm việc ở đây, thứ nhất bệnh nhân đến xếp thẻ, nhập phiếu đúng mã sỗ, ghi liều của bệnh nhân, đưa cho bệnh nhân ký và đưa sang cấp phát 2. Ở cấp phát hai sẽ nhìn và đối chiếu trong phiếu xem liều của cấp phát 1 ghi đúng chưa rồi bơm theo đúng liều đấy. Sau đó, bệnh nhân cầm thuốc và tráng hai lần. Mỗi bệnh nhân sẽ được cấp một mã thẻ riêng. Căn cứ vào lúc khởi liều tùy từng đợt. Mã đấy giúp mình dễ quản lý bệnh nhân hơn. Đến đây bệnh nhân chỉ việc đọc mã số thôi mình sẽ dễ lấy. Ở đây có nhiều người duy trì, tuân thủ tốt nội quy, lịch khám, và đến uống thuốc đầy đủ". - Chị cho biết.
Bốn năm nay, đều đặn mỗi sáng, Vàng Văn Mạnh, người dân tộc Thái ở xã Mường So, huyện Phong Thổ vượt 8 cây số đến đây nhận thuốc uống. Anh cho biết, từ ngày điều trị bằng methadone cho đến nay, sức khỏe của anh hồi phục nhiều.
Chị Sùng Thị Mỷ, người Mông ở bản Ngải Chồ, xã Huổi Luông, huyện Phong Thổ cười nói rổn rảng sau khi uống thuốc xong. Bốn năm nghiện ma túy, là bốn năm chị phải nằm một chỗ chịu đựng những cơn dày vò của “nàng tiên nâu”. Từ ngày điều trị bằng methadone, chị bảo mình như được hồi sinh.
"Không khổ như trước rồi. Chị ốm 4 – 5 năm không dậy tí nào. Chả biết nắng thế nào, mưa cũng không biết. Con đi làm về thì mới mang đồ cho mẹ trên giường ăn thôi. Bây giờ khỏe. Cả năm cũng không ốm. Đi rừng kiếm được rau củ".
Theo Anh Trần Thành Long, bác sĩ điều trị methadone và điều trị ARV tại cơ sở điều trị Methadone của trung tâm y tế huyện Phong Thổ, hiện toàn huyện có 8 cơ sở cấp phát thuốc điều trị bằng Methadone. Các cơ sở này chủ yếu tập trung tại các xã biên giới như Mường So, Sin Suối Hồ, Huổi Luông, Dào San, Vàng Ma Chải, Pa Vệ Sử, Bản Lang.

Phong Thổ, Lai Châu hiện có gần 500 bệnh nhân điều trị cai nghiện ma túy bằng thuốc thay thế Methadone. Hơn 5 năm triển khai, phương thức điều trị này đã đạt được hiệu quả nhất định, góp phần làm giảm tình trạng sử dụng ma túy, vi phạm pháp luật, cải thiện sức khỏe, nâng cao đời sống của người dân trên địa bàn. 
"Kết quả đạt được hơn mong đợi. Bệnh nhân tuân thủ điều trị rất tốt. Trên 80% bệnh nhân tuân thủ thuốc tốt. Khi uống Methadone vào, sau một thời gian về giai đoạn ổn định duy trì liều là bệnh nhân không dùng thêm ma túy khác. Đương nhiên hiệu quả kinh tế đem lại rất là nhiều. Mới đầu điều trị còn khó khăn, từ năm 2014, mình đi vận động rất là nhiều. 7 điểm kia đa phần phải nằm lại 1 – 2 tuần, phối hợp với trạm y tế xã, và cán bộ Methadone của xã vào tại bản, có chính quyền địa phương tư vấn và ra điều trị, tại trạm y tế xã. Giờ mình không phải làm điều đó nữa. Biết được lợi ích của điều trị, họ mách nhau, rủ nhau đi".

Hiện Phong Thổ có 8 cơ sở cấp phát thuốc điều trị bằng Methadone, chủ yếu các xã vùng biên. Điểm cấp phát, uống methadone tại xã Sin Suối Hồ.

Vươn lên làm giàu
Nhờ điều trị bằng thuốc Methadone, những bệnh nhân nghiện ma túy của huyện Phong Thổ, Lai Châu ngoài cải thiện sức khỏe, giảm sự lệ thuộc vào heroin, nhiều người trong số đó đã vươn lên làm lại cuộc đời, trở thành tấm gương xóa đói giảm nghèo tại địa phương.
Hảng A Phềnh, người Mông ở xã Sin Suối Hồ, huyện Phong Thổ nhớ lại quá khứ nghiện ngập của mình. Ông không nhớ nổi đã bao nhiêu lần phải “trộm” thóc, “trộm” gà của vợ đem bán mỗi lần vật thuốc. Của nả trong nhà lần lượt đội nón ra đi. 20 năm nghiện thuốc phiện, cuộc đời ông chỉ dật dờ xoay quanh đèn bàn, lỗ điếu. Nghèo đói bám riết, ông chưa bao giờ biết một bữa no.
Nhưng tất cả đã thay đổi khi có cơ sở cấp phát thuốc Methadone tại trạm y tế xã Sin Suối Hồ năm 2014. "Bác sĩ vận động uống. Vừa uống được cái này mình đi lấy gỗ làm được cái nhà, mua được xe máy. Nhà hai tầng hơn 200 triệu đấy. Không hút thuốc phiện, làm được nhà, làm được cái nọ, cái kia, giúp được vợ con". - Ông nói.
Hảng A Phềnh hồ hởi khoe về cuộc đời mới của mình. Được điều trị Methadone, ông đã cắt được cơn, lấy lại sức khỏe, ông quyết tâm làm lại đời mình. Từ đi làm nương thuê, nuôi lợn, nuôi gà… ông hạnh phúc vì đều có bàn tay mình giúp đỡ vợ con. Hơn 2ha thảo quả sau mấy năm ông vun sới, giờ trĩu quả cho thu nhập mỗi năm hàng trăm triệu đồng. Không phải chạy ăn từng bữa, ông còn sắm sửa thêm được xe máy, ti vi, dựng được ngôi nhà khang trang rộng gần trăm mét vuông. Ông nói, Methadone đem lại hy vọng đổi đời cho mình, nên bất kể nắng mưa, ngày nào ông cũng có mặt tại điểm cấp phát uống thuốc đúng giờ. 
Cũng như ông Hảng A Phềnh, ông Nguyễn Đình Hoàn (SN1963) ở bản Nậm Cáy, xã Hoang Thèn, huyện Phong Thổ chia sẻ, những năm tháng tuổi trẻ, các bãi khai thác vàng thổ phỉ đã sớm đưa cuộc đời ông vào con đường nghiện ngập tăm tối. Ông cũng đã từng đi cai nghiện, từng cắt được cơn, nhưng cuối cùng vẫn không thoát khỏi vòng xoáy của ma túy. Năm 2014, được các bác sỹ tại Trung tâm y tế huyện Phong Thổ vận động đi điều trị bằng thuốc Methadone, ông bảo “mình như người chết đuối vớ được cọc”.
"Mình đến với ma túy phải được hơn 20 năm. Từ ngày đi uống vào mình cảm thấy tự dưng mình trở lại con người bình thường. Mình muốn làm lại cuộc đời".
Ổn định sức khỏe bằng thuốc Methadone, ông quyết tâm vực dậy kinh tế gia đình bắt đầu đào ao, thả cá, trồng rau, nuôi gà. Có của ăn, tích được chút vốn, ông mạnh dạn đầu tư làm trang trại, khai hoang trồng chuối và cây cao su. Hiện khoảng 600 cây cao su đã cho thu hoạch mủ, hơn 1ha chuối cùng trang trại chăn nuôi đã cho gia đình ông thu nhập trên trăm triệu đồng/năm.
Không còn lệ thuộc ma túy, xóa được đói, giảm được nghèo, ông Hoàn đã cùng với cán bộ Trung tâm huyện Phong Thổ đưa ra ý tưởng thành lập câu lạc bộ “Cuộc đời mới” để cùng chia sẻ khó khăn với những người đang điều trị methadone. 

Thu Cúc/VOV4