Năm 2013, trong một lần đi vào các tỉnh phía Nam, thấy mô hình trồng chanh cho thu hoạch quanh năm, hiệu quả cao, nhận thấy tiềm năng phát triển kinh tế cao, anh Khổng Văn Nam đã quyết định chuyển đổi từ ngô sang chanh tứ mùa.

Cũng giống như nhiều người khác, khởi nghiệp trồng chanh của anh Nam gặp nhiều khó khăn. Kinh nghiệm chưa có, thiếu vốn, đầu ra không ổn định. Nhưng với quyết tâm, sự kiên trì, tìm tòi học hỏi kinh nghiệm qua thực tế, đến nay vùng chanh tứ mùa ở phường Đội Cấn, thành phố Tuyên Quang đã trở thành thương hiệu có tiếng.

Để tìm đầu ra cho quả chanh, anh Nam lặn lội đến từng quán ăn, chợ đầu mối để bán. Theo thời gian, đến nay thị trường tiêu thụ chanh ổn định quanh năm, dù chính vụ hay trái vụ đều cho thu nhập cao.

Anh Khổng Văn Nam, Giám đốc Hợp tác xã (HTX) nông nghiệp công nghệ cao Việt Bắc cho biết, khi mới thành lập HTX nông nghiệp công nghệ cao Việt Bắc, chỉ có 9 thành viên, với trên 10 ha cây chanh tứ mùa. Mục tiêu thành lập HTX ban đầu chỉ muốn đầy đủ tư cách pháp nhân để xuất hàng vào thị trường yêu cầu hóa đơn, truy xuất nguồn gốc.  

Đến nay, hợp tác xã đã tổ chức liên kết với trên 100 hộ dân bằng hình thức góp đất, đưa diện tích chanh ở phường Đội Cấn, thành phố Tuyên Quang lên gần 100 ha, thu nhập ổn định trên 1 tỷ đồng/ha/năm. Để tránh ảnh hưởng tác động giá cả thị trường khi giá chanh xuống thấp, hợp tác xã đã đầu tư dây chuyền chế biến nước cốt chanh tươi, tinh dầu chanh, nước rửa bát..vv. được thị trường ưa thích.

Hiện nay, Thành phố Tuyên Quang đang tập trung chiến lược phát triển cây ăn quả chủ lực có giá trị kinh tế cao. Theo đó, tập trung phát triển cây chanh tứ mùa theo hướng hữu cơ đạt chuẩn VietGap, trở thành vùng kinh tế bền vững.

Theo ông Nguyễn Văn Tuấn, Phó chủ tịch UBND phường Đội Cấn, Thành phố Tuyên Quang, UBND thành phố Tuyên Quang đã chỉ đạo Phòng kinh tế Thành phố lập hồ sơ xin cấp mã vùng trồng cho sản phẩm chanh bốn mùa của HTX công nghiệp công nghệ cao Việt Bắc. Việc được chứng nhận mã vùng trồng chắc chắn sẽ tạo thương hiệu cho trái chanh của HTX. Từ đó, sản phẩm chanh của HTX sẽ dễ dàng xuất đi các nước nếu có đơn hàng. 

Hiện tỉnh Tuyên Quang có khoảng 1.000 ha cây chanh, tập trung nhiều nhất tại huyện Hàm Yên với khoảng 900 ha, sản lượng chanh ước đạt khoảng 11.600 tấn/năm. Về hiệu quả và khả năng phát triển cây chanh tứ mùa so với các loại cây có múi khác, ông Nguyễn Mạnh Tường, Trung tâm khuyến nông tỉnh Tuyên Quang, cho rằng, cây chanh mỗi năm cho thu hoạch 4-5 lần. Cây chanh trội hơn các cây có múi khác là có thể chế biến sâu thuận hơn. Sản phẩm chanh ngoài ăn tươi còn có có tinh dầu chanh, cốt chanh mang tính hữu cơ..

Để nâng cao giá trị kinh tế trên một diện tích đất nông nghiệp, hiện Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Tuyên Quang đang tổ chức rà soát, đánh giá những diện tích đất đai thích hợp phát triển các cây trồng chủ lực, đặc sản của địa phương, trong đó có cây chanh tứ mùa, hướng dẫn người dân lựa chọn cây trồng phù hợp từng chất đất, tập quán sản xuất cũng như nhu cầu của thị trường.

Hiện nay, quả chanh của Việt Nam được thị trường nước ngoài ưa chuộng bởi hương vị đặc biệt và đang tiêu thụ mạnh, giá cả ổn định. Trồng cây ăn quả, đặc biệt là cây chanh tứ mùa đang là hướng đi hiệu quả cho người nông dân ở tỉnh Tuyên Quang./.