Ồng Nguyễn Ngọc Phúc, ơm tàm xã Quảng Phú, kơnhoàl Cư M’gar, càr Dăk Lăk lam bol añ lòt còp suơn sầu riêng ơnàng 1 lồ 5 sào bơh hìu bơnhă dê.  Ală tờm sầu riêng gam tàm sơnam dơ̆ 7, bềng bơta pràn kis. Tờm lơi kung tơ̆t plai uă, kờp dŭ kàl do pĭc geh mờr 20 tấn plai. Ồng Phúc, yal: lài do tiah do tam tờm tiêu lơm, 6 nam lơh ngan sơng ka sền gàr, hơ̆ sồng ai geh tơnhào bàr pe kàl den tiêu gơ tìp chơ̆t. Tuh dà kơl hề lơh broă, priă tă bơcri bơh cau lơh broă sa dê roh jơh. Nam 2017, ồng Phúc càn priă Ngân hàng Agribank 200 tơlak đong nàng bơcri priă tam sầu riêng. Kơnờm priă càn do mờ hìu bơnhă do neh geh suơn sầu riêng pah nam lơh geh rlau 1 tơmàn đong.

Ồng Phúc pà gĭt, tŭ do gam càn priă Ngân hàng Agribank 1 tơmàn 500 tơlak đong. Khà priă do bơcri priă tàm broă lơh anih ơn prăp, blơi măi mok, phan bơna drơng broă tơnhào phan, ơn prap sầu riêng ai làng bol tàm xã in. Khà priă do geh ai càn di kàl den lơh geh cồng nha niam ngan. Ồng Nguyễn Ngọc Phúc, đơs:“Tờm sầu riêng den dùl nam tơnhào dùl dơ̆. Gơn tus tŭ hơ̆ den he ờ tơl mờ priă nàng bơcri. Kơnờm gah Ngân hàng Agribank dong kờl den uă làng bol cau lơh broă sa hơ̆ sồng geh bè ngai do”.

Ồng Nguyễn Hữu Thọ, Củ tịc Mpồl duh broă atbồ, Kwang bàng Kông ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Cà phê D’Rao, tàm kơnhoàl Cư M’gar, càr Dăk Lăk (gơwèt Kông ty dờng Kơphê Việt Nam) pà gĭt: Kông ty geh 489 lồ kơphê, uă ngan tam bơh nam 80 bơh 100 nam lài, neh kra jơh lơm jat tơngai tơnhào dê. Nam 2014 kông ty neh sơnđờm tam pa wơl suơn kơphê. Tam pa wơl kơphê là bơta ờ gŏ ƀuơn ờ, pal lơh ală broă lơh niam ù bơh 3 tus 4 nam, tŭ hơ̆ hơ̆ sồng tam kơhê wơl. Geh Ngân hàng Agribank ai càn priă dong kờl ờ sa priă cồng uă gơguh tus 38 tơmàn đong mờ priă cồng lơyah ngan, tơngai jŏ jòng tus 7 nam. Kơnờm bơh hơ̆, kông ty neh lơh sir broă tam pa wơl kơphê rlau 330 lồ. Jơh ală bă ù tam kơphê tam pa wơl ndrờm lơh geh cồng nha tơnhào, bơta niam uă. Ồng Nguyễn Hữu Thọ đơs nền: kông ty là mpồl lơh broă geh cồng nha ngan rlau jơh tàm broă tam pa wơl kơphê tàm ù tiah càr Dăk Lăk dê kung bè tàm ală càr tàm tiah Tây Nguyên: “Kông ty sền bal neh lơh sir broă lơh tam pa wơl kơphê bơh Kông ty dờng dê jàu. Dilah ờ geh priă bơcri tam pa wơl, halà ală priă bơcri tăc bro, priă tă sơng ka sền gàr suơn kơphê bơh Agribank dê den tàng bol añ ờ tơl priă geh is nàng bơcri priă  tam 500 lồ, is ồn là bă ù tam pa 330 lồ. Dilah mờ ờ geh priă càn bơh Agribank dê den mpồl lơh broă rơ̆p ờ lơh sir kơnòl broă geh jàu”.

Kông ty Kơphê D’Rao geh 500 nă cau lơh phan lơh broă, tàm hơ̆ geh 62% là kòn cau Rơđê. Bi Y Neng,  ơm tàm  xã Cư Dliê M'nông, pà gĭt, bơcdìh mờ bă ù kơphê bơh hìu bơnhă dê, bi dờp ơpah sơng ka sền gàr tai 8 sào kơphê tam pa wơl bơh Kông ty Kơphê D’Rao dê. Nam 2023, kờp bal priă nhai pah nhai bơh bi Y Neng dê lơh geh 7 tơlak 500 rơbô đong. Hơ̆ là ờ hềt kờp khà priă 45 tơlak đong, bi geh kông ty tơm bơh broă sơng ka sền gàr kơphê bơh he dê sơr lèt gan khà tơnhào geh jàu. Bi Y Neng, đơs: “Lơh cau lơh phan dờp ơpah ai kông ty dà lơgar in mơya añ kung geh suơn kơphê hìu bơnhă dê sơl. Mìng is bơnah kơphê dờp ơpah, dilah sơr lèt khà cồng nha tơnhào den añ geh dờp priă dong kờl tai. Cau lơi kung sơng ka sền gàr suơn kơphê in gơs niam, cồng nha tơnhào uă den priă lơh geh sơlơ uă sơl”.

Ồng Y Blưn Mlô, phó Củ tịc Anih duh broă làng bol xã Pơng Drang, kơnhoàl Krông Búk, pà gĭt, tŭ do, xã neh lơh geh jơh 19 broă jàu broă lơh bơt bơtàu ƀòn lơgar pa. Gam lơh sir sră nggal nàng Anih duh broă làng bol càr dờp là xã ƀòn lơgar pa. Là xã tiah sar lơgar ngài, geh uă làng bol jơi bơtiàn dồ ết nă cau mơya xã Pơng Drang neh lơh sir ală broă jàu broă lơh bơt bơtàu ƀòn lơgar pa là bơta pơnđơl pràn lơh ngan bơh tơl nă làng bol dê mờ jơh nùs lơh ngan bơh jơh bal ală anih lơh broă cíñ trị dê. Tàm hơ̆ geh bơta tă pơgồp bal bơh Ngân hàng Broă lơh sa mờ Bơtàu tơnguh Ƀòn lơgar. Ồng Y Blưn Mlô đơs: “Kơnờm geh gùng dà broă lơh bơh Đảng, Dà lơgar, làng bol geh càn priă Ngân hàng Broă lơh sa ai càn priă tàm pơnring, làng bol brờn brài ngan tài bơh geh càn priă ƀuơn ngan, ờ gŏ lơh kal ke ờ. Làng bol bol añ geh rài kis bè ờs w, bơtàu tơnguh bè tŭ do là kơnờm geh càn priă bơh Agribank dê.”

Ồng Phạm Xuân Cam, phó Kwang atbồ Agribank anih lơh broă đah tô càr Dăk Lăk pà gĭt: kờp tus lồi nhai 07 nam 2024, kờp jơh priă jơng kah dồs bơh Agribank anih lơh broă đah Tô càr Dăk Lăk dê neh gơguh tus 13 rơbô tơmàn đong. Tàm hơ̆, geh mờr 9 rơbô 500 tơmàn đong, geh 73% lời ai gah broă lơh sa, cau lơh broă sa mờ ƀòn lơgar in, mờ 160 rơbô nă cau càn priă. Mpồl kwang bàng ai càn priă sùm jat tàm ală bơta tàm ƀòn lơgar, rềp mềr mờ làng bol tiah sar lơgar ngài nàng dong kờl làng bol càn priă di kàl in. Ồng Phạm Xuân Cam, đơs:“Bơta is ồn tŭ do là neh tơrmù uă ngan rlau jơh rềs àr càn priă sa priă cồng uă. Jat tàm bơta hơ̆ kơ̆ kơl jăp rài kis làng bol tàm tiah sar lơgar ngài in. Làng bol he dê bơta gĭt wă ờ hềt ring bal den pah tŭ tus tơngai tam phan, bol añ pal tơrgùm kwang bàng, cau lơh broă at tê sơñio broă ai làng bol in”.

Mìng is ù tiah kơnhoàl Cư M’gar, càr Dăk Lăk, tàm 6 nhai bồ nam 2024, neh geh 3 rơbô 620 nă cau càn priă uă ngan là cau lơh broă sa in càn 1 rơbô 660 tơmàn đong bơcri priă bơtàu tơnguh broă lơh sa. Do là priă jền kwơ màng ngan nàng cau lơh broă sa in bơcri priă sơng ka sền gàr suơn kơphê, sầu riêng mờ ală bơta phan tam ndai di kàl. Ồng Nguyễn Công Văn, Phó Củ tịc Duh broă sùm Anih duh broă làng bol kơnhoàl Cư M’gar đơs:“Agribank neh geh uă ngan ală bơnah dong kờl ai làng bol in bơh lơh sa tus kă bro. Mơkung tam pà bal ală bơta kal ke gơwèt mờ cau lơh broă sa dê. Is ồn là ală broă lơh tơrmù priă cồng ai năc càn priă in. Agribank kung neh ai kwang bàng lòt tus tàm ală thôn, ƀòn nàng mblàng yal, yal tơngĭt ală phan bơh he dê nàng làng bol in sac rơwah ală phan di pal tàm tŭ bơcri priă, lơh sa kă bro. Pal đơs là do là ală priă jền dờng ngan nàng chul chồl bơtàu tơnguh lơh sa mpồl bơtiàn kơnhoàl dê in".