Neh mŭt tàm sơnam 70 mơya ồng A Thiếu, kòn cau Jrai ơm tàm ƀòn Lung, xã Ya Xiêr, kơnhoàl Sa Thầy, càr Kon Tum kung gam lòt lài tàm broă lơh sa. Ồng pà gĭt, nam 2022, tŭ Đảng ủy xã geh Jơnau lơh nền tàm pơrjum (Nghị kwê̆t) bè broă lơh tam gơl niam wơl sươn hìu, hìu bơnhă ồng lam lài dan lơh jăt mờ geh dong kờl 20 tờm pơnăt mờ 50 tờm sầu riêng. Nàng gơ in ƀươn tàm broă sơngka sền gàr, ồng blơi tai 50 tờm sầu riêng mờ bơcri priă blơi ală ding dà tuh dà tềm pềr.

Jăt ồng A Thiếu, ồng là dồ nă đảng viên, ồng mŭt đảng neh rlau 30 nam, ồng pal lơh krơh lơh lài mờ lơh niam nàng làng bol ƀòn lơgar in lơh jăt. Ồng A Thiếu, đơs: Añ là dồ nă đảng viên, mŭt đảng tus tŭ do neh rlau 30 sơnam, kis neh rlau 70 sơnam, bơh ngai Đảng ủy xã geh Jơnau lơh nền tàm pơrjum tam gơl chi tam bơto pơlam hìu bơnhă añ kung bè làng bol tam sầu riêng, macca nàng làng bol in tam gơl rài kis, brồ guh lơh pas, he là dồ nă Đảng viên kung pal lơh krơh lam lài nàng làng bol in bơsram mờ đòm jăt, lơh jăt ală gùng dà, broă dong kờl bơh Đảng mờ Dà lơgar dê, hìu bơnhă lơi gam kal ke den xã rơ̆p dong kờl nàng làng bol in tam sầu riêng mờ gĭt bơta chài sơngka sền gàr lơh bè lơi cèng wơl cồng nha, kơ̆ kơl jăp rài kis ai làng bol in.

Xã Ya Xiêr, kơnhoàl Sa Thầy geh rlau 1 rbô 600 hìu làng bol, mìng là jơi bơtiàn dồ êt nă cau. Nàng broă tam gơl niam wơl sươn hìu lơh geh cồng nha ngan ngồn, Đảng ủy xã Ya Xiêr neh hòi jà làng bol tam gơl niam wơl geh rlau 54 lồ sươn hìu tam gơl tus tam chi sa plai, mìng là tờm sầu riêng. Ồng Nguyễn Văn Hậu, Phó Củ tịc Ủy ƀan Ñân zân xã Ya Xiêr, pà gĭt: Geh uă ngan sươn hìu geh cồng nha mờ ală broă lơh tơrlòng lài geh xa lam ai làng bol in lòt còp mờ lùp bơsram. Hơ̆ sồng ală hìu lơh niam pơlam ai ală hìu ndai in nàng sơngka sền gàr dồ bă niam ngan rlau jơh. Bơdìh hơ̆ tai, broă lơh hòi jà mblàng yal jơnau gĭt wă bơh làng bol dê tơngguh tai uă ngan. Gŏ geh bơta kwơ lơh sa uă, Dà lơgar dong kờl bè hơ̆, bơto pơlam bơta chài dồ bă jơh nùs jơh tồr den làng bol sền gròi sơngka sền gàr uă ngan.

Nàng geh priă jền dong kờl sơntìl chi sa plai ai làng bol tàm 11 xã, thị trấn in tam gơl niam wơl sươn hìu, kơnhoàl Sa Thầy neh hòi tơrgùm bơh uă priă jền. Kờp is bơh nam 2023 tus tŭ do, bơh priă mpồl bơtiàn tă pơgồl bal geh mờr 2 tơmàn đong, kơnhoàl blơi rlau 15 rbô sơntìl sầu riêng mờ macca dong kờl làng bol in. Bal mờ hơ̆, gơnoar ătbồ kơnhoàl kung pơgồp bal ală broă lơh, rơndăp broă lơh nàng geh sơntìl chi sa plai dong kờl làng bol lơh tam gơl niam wơl sươn hìu. Tàm 04 nhai bồ nam 2024 geh 177 hìu jơi bơtiàn dồ êt nă cau tàm kơnhoàl lơh tam gơl niam wơl geh 52 lồ sươn hìu nàng tam chi sa plai. Mò Nguyễn Thị Luyến, Phó Kwang ătbồ Cơldŭ Lơh broă sa mờ Bơtàu tơnguh Ƀòn lơgar kơnhoàl sa Thầy, pà gĭt: Kơnhoàl neh lam lơh dồ ròt uă broă lơh, rơndăp broă lơh, pơgồp bal uă bơta priă, bơh ală broă lơh jơnau kờñ dà lơgar, priă broă lơh sa dong kờl bơh ală broă lơh dong kờl bơto pơlam lơh broă sa sươn sre, ai ală broă lơh tơrlòng lài sơntìl pa rê dong kờl ai làng bol in, sền gròi uă tus cau làng bol jơi bơtiàn dồ êt nă cau. Tơngguh uă priă jền lơh sa ai làng bol tàm ù tiah kơnhoàl in den kơnhoàl neh lam lơh bă ù tam sầu riêng là uă ngan, làng bol chờ hờp lơh jăt mờ sơngka sền gàr jơh nùs ngan.

Tơnơ̆ 03 nam lam lơh Ală jơnau đơs tă pơgồp neh geh lơh nền sồ 07 bè tam gơl niam wơl sươn hìu, kơnhoàl Sa Thầy neh geh bơta tam gơl uă ngan tàm broă rề ơnàng bă ù tam chi sa plai. Lơh rơhời gơgơs uă, dilah bè kờp jơh bă ù tam chi sa plai bơh kơnhoàl dê tàm lồi nam 2020 rơ̆p pa geh 285 lồ den tus lồi nam 2023, kơnhoàl Sa Thầy neh tam geh mờr 1 rbô 600 lồ, tàm hơ̆, tờm sầu riêng rlau 660 lồ. Ồng Nguyễn Minh Tuấn, Ƀí thư Huyện ủy kơnhoàl Sa Thầy, đơs nền: Gơ wèt mờ làng bol là cau jơi bơtiàn dồ êt nă cau tus bal tam gơl niam wơl sươn hìu tàm ù tiah kơnhoàl dê, ngan là tus bal tàm broă lơh tơrlòng lài tam chi sa plai bơh sơnrờp gŏ là geh cồng nha ngan mờ làng bol tŭ do cih măt dan lơh uă ngan. Nam 2025, pơn jăt tai lam lơh dong kờl bè sơntìl chi tam lơh tam gơl niam wơl sươn hìu bơh hơ̆ lơh ai làng bol in tam gơl bơta mờng kơlôi sơnơng, broă lơh brồ guh lơh pas.

Bal mờ jơnau sồr tam gơl niam wơl sươn hìu, dong kờl, bơto pơlam làng bol tam chi sa plai bơtàu tơnguh lơh sa hìu bơnhă, Huyện ủy kơnhoàl Sa Thầy kung neh geh ală jơnau sồr loh làng nàng tơngguh uă cồng nha, bơta niam mờ bơta kwơ sươn chi dê. Tus tŭ do, kơnhoàl neh geh 2 hìu geh pà màh sồ tiah tam sầu riêng bal mờ bă ù ơnàng rlau 31 lồ. Broă tam chi sa plai lơh jăt gùng dà ờ ngui phơng hoá họk, sơnơm sền gàr phan tam (hữu kơ), kơ̆ kơl jăp jŏ jòng. Bè jŏ jòng, gơnoar ătbồ kơnhoàl Sa Thầy gam hòi jà mpồl lơh sa kă bro bơcri priă lơh hìu măy lơh gơlik phan bơh plai chi nàng kờñ lơh gơlik geh ală anih lơh bal đah tam, lơh gơlik phan mờ tăc bro phan lơh geh bơh sươn sre.