Tus bal pơrjum cri bơyai geh ồng Trần Tuấn Anh, Kwang geh jơng tàm Ƀộ Cíñ trị, Kwang atbồ Ƀan Kiñ tế Dà lơgar, ala măt ală ƀộ, gah lơh broă, kwang đơng lam 5 càr Tây Nguyên, ală cau jăk chài lơh sa, cau khoa họk, ală mpồl lơh sa kă bro.

Tàm pơrjum cri bơyai, ală kwang bàng neh song dơ pă ai gŏ ală bơta gam ờ pràn tàm broă atbồ, sền gàr tơnguh bơtàu brê tàm Tây Nguyên tŭ do. Hơ̆ là bă brê gơtìp gơmù mhar tài bơh broă mus kơl, sơgràm ù brê, lơh phan geh is tàm brê ờ di mờ adăt boh lam. Broă tam dră mờ cau lơh broă sền gàr brê pơn jăt tai gơtìp kal ke mờ ngai sơlơ uă. Broă yal mblàng, lam sồr bŭ lah geh lơh sùm, mơya cồng nha geh ờ hềt uă. Broă tơm priă drơng gàr tiah kis brê gam ờ uă, ờ hềt gơhòi gơjà làng bol tus bal. Cau lơh broă brê ờ hềt kis gơtùi mờ lơh broă mờ brê den tàng ờ hềt mùl màl jơh nùs nàng sền gàr, tơnguh bơtàu brê...

Ală jơnau đơs geh yal tàm pơrjum cri bơyai neh tơrgùm tàm ală broă sền wơl broă lơh, adăt boh lam ù tiah tŭ do; mblàng ờ uă kơrnoăt, broă lơh ai geh bơta pràn nàng lơh pràn, tơnguh uă cồng nha atbồ, sền gàr mờ tơnguh bơtàu brê. Tàm hơ̆, sền kwơ ală broă lơh tơm priă sền gàr tiah kis brê, tơnguh bơtàu lơh sa mờ brê pơgồp bal mờ bơta pràn bơh tơl tiah. Ồng Hồ Văn Mười, Củ tịc UɃÑZ càr Dăk Nông geh jơnau đơs: “Tơnguh bơtàu lơh sa mờ brê bơdìh mờ broă lơh phan geh is bơh brê, he kung pal lơh niam broă sền gàr tơnguh bơtàu mờ pơgồp bal mờ lòt nhơl tàm brê bơnơm, den bol añ dan ală ƀộ, gah lơh broă dà lơgar gờñ geh jơnau bơto sồr mùl màl. Mờ càr Dăk Nông geh ƀuơn ngan tàm broă lơh lòt nhơl ơm rơlô să tài trồ tiah, tơnao dà, dà dờng, dà croh ƀuơn ngan mờ broă lơh do”.

Geh jơnau dan bè broă gàr niam rài kis lơh broă sa gơwèt mờ làng bol kis tàm tiah geh brê, tàm hơ̆ uă ngan là gàr niam rài kis lơh broă sa ai làng bol kòn cau kis bơh yau jăt mờ Nghị quyết sồ 23 bơh Ƀộ Cíñ trị mờ Cỉ thị sồ 13 bơh Ƀan Ƀí thư dê. Ồng Hoàng Xuân Lương, Kwang atbồ Anih tờm kơlôi sơnơng gơnoar kòn bơnus tiah kòn cau mờ tiah kơh bơnơm đơs là: “Gơwèt mờ ală tiah ù brê rơcang gàr lài, brê hòn is mờ tàm hơ̆ gam geh ƀòn ơm kis bơh làng bol kòn cau dê mờ he sền gŏ ƀòn ơm kis ƀòn ơm kis hơ̆ ờ gơrềng tus mờ broă prăp gàr brê den añ dan tam gơl ală ƀòn hơ̆ gơs cau lơh broă bal mờ kông ñân sền gàr brê mờ ală cau do gơs ală làng bol lơh jăt broă lơh bơh cau do dê là broă sơnka, sền gàr, atbồ brê”.

Nàng tơnguh bơtàu lơh sa suơn sre, brê bơnơm tơlir, kơl jăp tiah Tây Nguyên in, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thế Chinh, Kwang atbồ Viện Chiến lược broă lơh phan geh is tiah kis lài do sồr tơnkah, ală tiah tàm tiah do pal sền gròi tus mờ broă tơnguh bơtàu lơh sa gơlòt bal, lơh sa, tam phan lơh sa suơn sre, brê bơnơm hữu kơ di jăt mờ gùng dà tơnguh bơtàu bơta niam brê bơnơm Tây Nguyên dê: “Tŭ do, he geh bơta pràn hơ̆ là lơh gar điều, kơphe, kao su, hơ̆ mờ he ờ tơlik tàm tiah kis mờ kơmhò, gar điều gơtùi lơh gơs phan ndai, kơmhò kơphe gơtùi lơh gơs phan ndai. Bơta niam bơh lơh sa gơlòt bal tàm do là bơta kwơ gơguh tai. Hơ̆ là he ờ ai geh tiah kis gơtìp ƀơ̆ mờ gam cèng geh bơta kwơ gơguh tai ai mpồl lơh sa kă bro in. Di lah he git jăt lơh sa gơlòt bal hơ̆ là ală bơta tờm lài ngan nàng he lơh jăt tàm broă lơh jŏ jòng gơguh tơlir niam tiah Tây Nguyên dê”.

Bal mờ hơ̆, ală kwang bàng kung neh pơgồp bal jơnau đơs bè broă prăp gàr geh uă bơta siñ họk bơh bơta niam brê bơnơm dê, tơnguh bơtàu lơh sa tàm tiah mƀur chi brê, broă tơnguh bơtàu gah lơh sa mờ măi mŏk lơh gơs phan mờ tăc phan geh bơh brê tus lơgar bơdìh, lơh gơs kơrnoăt lơh broă ai drà kă bro geh khà dờp carbon brê tàm lơgar Việt Nam...

Tàm pơrjum cri bơyai, ồng Trần Tuấn Anh, Kwang geh jơng tàm Ƀộ Cíñ trị, Kwang atbồ Ƀan Kiñ tế Dà lơgar đơs loh, tây Nguyên là tiah geh bă brê dờng dơ̆ bàr gùt lơgar dê, geh bơta pràn uă bè tơnguh bơtàu phan geh is bơh brê mờ geh uă bơta kwơ bè broă tơnguh bơtàu lơh sa, tơnguh bơtàu brê bơnơm. Brê Tây Nguyên geh gơrềng uă ngan tus mờ rài kis lơh sa mpồl bơtiàn ală jơi bơtiàn kòn cau, geh bơngă kwơ màng bè bơta lơngăp lơngai cíñ trị, tiah kis niam brê bơnơm, uă bơta siñ họk mờ sền gàr dà, tam pà niam trồ tiah. Tàm gùng dà tơnguh bơtàu lơh sa mpồl bơtiàn mờ gàr niam dà lơgar, bơta lơngăp lơngai tàm tiah Tây Nguyên tus nam 2030, wèt tus nam 2045, Dà lơgar neh ai geh uă jơnau kờñ tơngai tus nam 2030 geh khà kơl dìng bơh brê tàm Tây Nguyên geh rơlao 47%; tus nam 2045, gơs tiah tơnguh bơtàu kơl jăp, geh bơta lơh sa tơlir, gơlòt bal; geh ờ uă càr tàm tiah gơwèt mpồl tơnguh bơtàu pràn bơh gùt lơgar dê. Bơta niam tiah kis brê geh prăp gàr mờ tơnguh bơtàu; lơh gơs ờ uă tiah lòt nhơl geh bơta niam uă, tiah tus niam bơh cau năc tàm lơgar mờ lơgar bơdìh. Ală jơnau đơs pơgồp bal tàm pơrjum cri bơyai geh pơgồp bal kwơ màng tàm broă drơng broă tơn jơh ing 5 nam lơh jăt Cỉ thị sồ 13 bơh Ƀan Ƀí thư bè “Tơnguh broă đơng lam bơh Đảng gơwèt mờ broă atbồ, sền gàr mờ tam wơl brê. Ồng Trần Tuấn Anh đơs tờm: “Jơh ală tơngu me do bơdìh mờ broă iăt ală tơngu me pa bol añ geh mblàng nàng pơn jăt tai lơh geh ală bơta kwơ tàm Cỉ thị sồ 13. Bol añ kơ̆p kờñ là bơh ală tơngu me pa do geh gàr niam ală broă tơnguh bơtàu sền gàr brê kung bè tơnguh bơtàu kơl jăp tiah Tây Nguyên geh là ală tơngu me kwơ màng nàng gàr niam broă lơh geh cồng nha Nghị quyết sồ 23 bơh Ƀộ Cíñ trị ai Tây Nguyên in”.