VOV4.K’ho - Git nđờ jơ̆t nam do, tài ờ geh rơbàng tiă dà tus tàm tiah lơh sa, den tàng 61 hìu làng bol kòn cau Bahnar kis tàm ƀòn Hde, xã Đăk Tơ Ver, kơnhoàl Chư Păh, càr Gia Lai pal ngui rơkì nàng tiă dà dờng Đăk Roong, bŭ lah gơtìp mờ bơta ngòt rơngơ̆t, tàm hơ̆ uă ngan là tàm kàl dà tih. Rơkì geh lơh ờ kơl jăp mpàn, ờ geh ào pơrđồng, den tàng bơta di gơlan gơtìp rềs àr gơwèt mờ cau tiă dà sùm geh tàm bơta uă ngan.

Rơkì tiă dà dờng Đăk Roong bơh làng bol kis tàm ƀòn Hde ơnàng ờ hềt tus 4 thơ̆k, geh lơh bơh 7 pang mpàn, kơ̆t pơrđồng mờ 4 thùng phuy đù. Mò Nhung, cau kis tàm ƀòn Hde sùm tiă gan dà dờng mờ rơkì do pà git, mìng mờ 2, 3 nă cau đì tàm rơkì bal mờ 3, 4 ƀào tơngời, ƀào kòi den neh hăt.

                                         Gal làng bol kis tàm ƀòn Hde pal đì tàm rơkì nàng tiă dà

Mơya tài geh uă mìr tàm tiah hờ đah ne dà dờng, den tàng broă lòt rê uă tàm kàl lơh sa kung geh 10, 20 nă cau tàm bơtềt bal đì tàm rơkì. Rơkì ờ geh phan kơrian gùt dar, den tàng geh uă cau mìng koan tềng che cáp pơrgan dà dờng, ha là tàm koar tê bal. Jăt mò Nhung yal, tŭ kàl mìu, càl dờng, hìu măi pờ tơlik ồs đèng Hà Tây yuh dà, den broă tiă dà gơtìp ngòt rơngơ̆t ngan: “Lài do gùng lòt ờ niam ngan, broă lòt rê gơtìp kal ke, tiă rơbàng den ngòt tơrlah, tăc che den tàng kal ke ngan. Hơ̆ sồng ngòt bơtơ̆t dơng dà bơh đah tô yuh dà tai, dà hòr jơntang ngòt rơngơ̆t ngan. Gùng lòt mùl màl gơtìp kal ke ngan, kơ̆p kờñ dà lơgar bơcri priă lơh rơbàng ai làng bol añ in”.

Làng bol kis tàm do pà git, pơgăp mờ do rơlao 1 nhai neh gơtìp tăc che dŭi rơkì. Hơ̆ là tàm dùl ƀùi drim tŭ geh 6 nă cau gam đì tàm rơkì, dŭi che cáp tiă dà bè ală ngai ờs sơl. Tŭ rơkì neh tus tàm gùl dà, che cáp gơtìp tăc lơh ală cau gơdùh tàm dà. Bơtoah ngan tŭ hơ̆, cau gam kơ̆p nàng tiă dà gal den tàng neh ntruñ nàng dong kờl ală cau re tus hờ gờl.

                              Làng bol kis tàm ƀòn Hde kơ̆p kờñ geh rơbàng pơrgan dà dờng

Bi Rơ Châm Chương, deh nam 1993, kis tàm ƀòn Hde pà git, pơgăp mờ do di jơ̆t nam, ală hìu tàm ƀòn neh geh tŭ tă priă nàng lơh rơbàng yồng pơrgan dà dờng. Mơya tài ờ geh ñjong kơ̆ kơl jăp den tàng rơbàng neh gơtìp dà tih cò pơdô. Git ngui rơkì tiă gan dà dờng là ngòt rơngơ̆t ngan, mơya ală cau ờ gam geh phan ndai tai. Să tờm bi Rơ Châm Chương sùm ờ sŭk pah tŭ geh kòn bao tiă dà, tiă tus hờ đah ne nàng lòt lơh broă. “Uă tŭ añ lòt tui phan, lòt lơh broă ơpah, di tàm 4 jơ pal lơh ngan ntoăt rê ntào tềng do nàng rò kòn bao. Kal ke ngan, mìng kơ̆p kờñ cau lơh rơbàng nàng geh ai rơndeh tiă gan, ha là lòt jơng kung di sơl. Mìng kơ̆p kờñ bè hơ̆ mơ”.

Ồng Trần Thành Trung, Phó Chủ tịch UBND xã Dăk Tơ Ver, kơnhoàl Chư Păh, càr Gia Lai pà git, ƀòn Hde geh 61 hìu, mờ 293 nă làng bol, rơlao nggùl hìu là hìu rơƀah mờ ndrờm mờ rơƀah. Broă kờñ geh lơh dùl nơm rơbàng nàng pơrgan dà dờng tiă tus tàm tiah lơh sa rơlao 100 lồ ù bơh làng bol là geh kuơ màng ngan. Lài do, geh ờ uă cau dong kờl bơh ƀòn dờng Hồ Chí Minh neh mŭt lơh rơbàng pơrgan dà dờng geh 700 tơlăk đong nàng dong kờl làng bol. Mơya tàm broă lơh ñjong rơbàng den gơtìp rềs àr, den tàng broă lơh rơbàng gơtìp ờ ai lơh tus tàm tŭ do. Làng bol lòt lơh broă gơtùi lòt rê mờ gùng niam geh rơbàng kơl jăp pơrgan dà dờng, mơya pal lòt mờ gùng rơwềng ngài di pơgăp 10 kơi sồ, tàm tŭ di lah tiă gan dà dờng den rềp ngan uă dơ̆. UBND xã neh pơrjum làng bol nàng yal bè broă bañ tiă dà tŭ dà tih. Bơdìh hơ̆ tai, tŭ tiă dà pal cèng bal phan pơrđồng nàng pleh mờ gơtìp rềs àr. UBND xã kung dan mờ UBND kơnhoàl bè broă lơh rơbàng kơl jăp. Tài do là broă lơh geh kuơ làng bol in, geh gàr niam ờ do ờ dă mờ geh pơgồp bal tàm broă tơnguh bơtàu lơh sa mpồl bơtiàn tàm dùl ƀòn gơtìp kal ke bè ƀòn Hde dê. Ồng Trần Thành Trung đơs: “Do là ƀòn gơtìp kal ke ngan bơh xã Đak Tơ Ver dê. Làng bol mìng tam bùm, rồ să. Jơh ală bă ù bơh làng bol pal tiă gan dà dờng nàng lơh broă. Broă lòt rê gơtìp kal ke, glar bòl, ờ niam tàm broă lơh sa. Xã kung lam sồr làng bol tơmù tiă gan dà dờng tàm ală ngai trồ mìu. Xã kơ̆p kờñ ală cấp, cau geh nùs nhơm niam tus bal dong kờl làng bol lơh rơbàng kơl jăp nàng làng bol in lòt rê, chồl pràn tàm broă lơh sa bơh làng bol kis tàm ƀòn Hde đơs is mờ làng bol kis tàm xã Đăk Tơ Ver đơs bal”.

Tàm kàl mìu, dà dờng Đăk Kroong gơl lòt gan xã Đăk Tơ Ver, kơnhoàl Chư Păh, càr Gia Lai sơkal mờ jơntang tài dà bơh tàm ală tiah tus. Tŭ dà tih den ơnàng di pơgăp 50 thơ̆k, uă gơl jrô bơh 5 tus 6 thơ̆k. broă lơh dùl nơm rơbàng pơrgan dà dờng, tơrbŏ ƀòn Hde mờ tiah lơh broă sa là geh kuơ ngan. Tàm broă bơ̆t bơtàu ƀòn lơgar pa kơnhoàl Chư Păh dê, kung pal geh sền wơl, ai geh khà priă nàng lơh rơbàng do.

Cau cih Nguyễn Thảo-Cau mblàng Ndong Brawl