VOV4.K’ho- Geh gŏ tàm lơgar Lo lồi nam 2019, kòp Kovid-19 mhar ngan gơ gơs là kòp dờng lơh jơh gùt dunia gơ tam gơl jơh tơn. Tus tŭ do, kòp Kovid-19 neh lơh rlau 6 tơlak 500 rbô nă cau chơ̆t tàm khà rlau 600 tơlak nă cau bơtờp kòp.

Dunia neh pal tàm ntoăt pơrlòng nàng kơlôi sơnơng mờ lơh gơlik ală bơta vaccine mờ broă sơm kòp nàng kờñ tơrmù ƀà khà cau gơbàn kòp kơn jơ̆ mờ chơ̆t tài bơh kòp Kovid-19. Kơnờm bơh ală broă lơh ngan pơđơl pràn hơ̆, tus tŭ do neh ală tềl tơngŏ niam ngan pà gŏ dunia neh gròi sền geh kòp bơtờp.

Bulah bè hơ̆, pơhìn gơbàn ală jơi tam gơl să pa bơh virus Sars KoV-2 dê kung gam tềng hơ̆ sơl. Den tàng bè hơ̆, ală lơgar pal pơn jăt tai cĭt vaccine wil tơl ai ală mpồl cau pơhìn bơtờp uă in mờ pơn jăt tai xét nghiệm nàng gròi sền bơta lơh bơtờp bơh virus dê. Jăt Mpồl Lơh sơnơm Dunia yal, nhai 10 do, ală cau jak chài bơh Mpồl do dê geh lơh nền là kòp dờng Kovid-19 geh gam sơl là broă jal mhar lơh sơnơm gùt plai ù dê halà ờ.

Sơrlèt gan tŭ tơngai bòl glar kal ke mờ bềng bơta jê sồt bơh kòp dờng Kovid-19 dê, tus tŭ do, Việt Nam neh gròi sền geh kòp bơtờp mờ mŭt tàm tơngai pa “gơdờp bal lơngăp lơngai, rơcăng lài, gròi sền gơtùi kòp Kovid-19”. Bal mờ broă pơn jăt tai rề ơnàng cĭt tơl vaccine kòp Kovid-19, cĭt ding dơ̆ 3, dơ̆ 4...nàng lơh gơlik geh bơnàng jă kơ̆ kơl jăp, lơgar he kung rơhời ờ huan lơh kràñ tai ală broă lơh tam dră mờ kòp nàng dipal rlau mờ bơta pa, pơgồp bơnah ai tơl bơta bơtàu tơnguh wơl lơh sa in.

Bol he neh ờ lơh tai broă yal mờ cau lơh sơnơm in broă lòt rê, ờ gŏ sồr bañ tơrgùm gal cau mờ gàr bơta ơm yah ngài. Pa do ngan rlau jơh là bơta tam gơl bè jơnau sồr pal pơn chèu glòm muh mat tàm tiah gal cau. Lài hơ̆, chèu glòm muh mat ndrờm bè là phan ờ gơtùi ơm ngài tàm să gơwèt mờ làng bol pah tŭ lik bơh hìu den tŭ do mìng gam bàr pe nă cau ngan ngồn lơm mờ bàr pe anih sồr pal pơn chèu glòm muh mat nàng rơcăng sơndră kòp Kovid-19. Jăt jơnau sồr 5K kung geh tam gơl wơl gơ gơs 2K+ (chèu glòm muh mat+ lơh kloh khuẩn+ vaccine+ sơnơm+ sơm kòp+ măy mok+ bơta gĭt wă làng bol dê...).

Dăk Lăk neh cĭt vaccine kòp Kovid-19 (rùp lơh pơnyơu gời)

Lơgar he neh lam lơh cĭt geh rlau 258 tơlak ding vaccine kòp Kovid-19 mờ là dùl tàm khà ală lơgar geh khà ding vaccine ngui mờ khà cĭt tơl vaccine uă tàm dunia. Kơnờm bơh khà cĭt tơl vaccine uă, bol he neh kơryan geh kòp bơtờp. Bulah bè hơ̆, mờ bơta geh mat bơh ală jơi tam gơl să pa gơlơh bè ngai sơlơ gơguh cau bơtờp kòp sơnđờm mpờl gŏ loh bơh nhai 07 nam 2022. Tàm tŭ, ală nhai lài hơ̆ kờp bal pah ngai lơgar he mìng gŏ bơh 500 tus 700 nă cau bơtờp kòp, den tus nhai 7 pa do, khà do gơguh tus 1 rbô nă mờ tus tŭ do là pơgăp 2 rbô 900 nă. Pơndrờm mờ nhai 7, khà cau bơtờp pa kòp Kovid-19 tàm nhai 8 gơguh 2,4 dơ̆, geh 24 nă cau chơ̆t, gơguh 18 nă.

Khà cau gơbàn kơn jơ̆ mờ chơ̆t kung gơlơh bè ngai sơlơ gơguh sơl. Bơh bồ nhai 09 tus tŭ do, mìng geh 2 ngai lơgar he ờ geh cau kòp Kovid-19 chơ̆t, gam wơl pah ngai bơh 1 tus 2 nă, geh ngai geh tus 5 nă cau chơ̆t. Ƀộ Y tế sùm geh ală sră pơyua sồr ală tiah lơh mhar broă cit vaccine, tơnguh tai ală broă lơh tơrmù chơ̆t să...

Tàm càr Dăk Lăk, bơta kòp Kovid-19 tàm tơngai do kung geh ală bơta gơbàn kal ke sơl. Jăt tơrgùm kờp bơh Anih tờm Gròi sền kòp tê jê să càr Dăk Lăk dê, mìng is tàm qúy 3, càr neh gŏ rlau 1 rbô 300 nă cau bơtờp kòp Kovid-19. Pal sền ngăc ngan là khà cau bơtờp gơguh mhar tàm nhai 9 mờ tàm nhai 9 Dăk Lăk kung gŏ 4 nă cau chơ̆t tài bơh kòp Kovid-19.

Nàng kơryan bơta lơh bơtờp bơh kòp Kovid-19 dê, Dăk Lăk neh lơh pràn broă mblàng yal kung bè tơnguh mhar cĭt vaccine kòp Kovid-19 ai ală cau in. Jăt mờ hơ̆, tus ngai 25/09, Dăk Lăk neh lơh geh khà cĭt tơl ding dơ̆ 1 vaccine kòp Kovid-19 ai mpồl cau bơh 5 sơnam rlau hơđang in. Ding dơ̆ 2 mờ ding tơngkah wơl dơ̆ 1 ai cau bơh 12 sơnam rlau hơđang in kung lơh geh uă rlau halà ndrờm mờ khà kờp bal bơh bơh jơh gùt lơgar dê. Bulah bè hơ̆, khà cĭt ding tơngkah wơl dơ̆ 2 ai mpồl cau rlau 18 sơnam in mờ ding dơ̆ 2 ai kơnòm dềt bơh 5 sơnam tus hơđơm 12 sơnam in gam lơyài mờ lơh geh khà dùl êt ngan mìng geh 66% mờ 44% lơm.

Tàm ngai 24/09 pa do, Ủy ƀan Ñân zân càr Dăk Lăk neh bơyai lơh Dơ̆ lam lơh Broă lơh mblàng yal jơnau rơcăng sơndră kòp Kovid-19 tàm bơta pa mờ tơngume “Tài dùl Việt Nam kơ̆ kơl jăp mờ pràn kơldang” mờ cĭt vaccine kòp Kovid-19 ai kơnòm dềt bơh 5 tus hơđơm 18 sơnam in. Tàm dơ̆ lam lơh, kwang đơng lam bồ càr Dăk Lăk đơs nền, càr pơn jăt tai kơ̆ dơn lơh jăt ală broă lơh rơcăng sơndră kòp Kovid-19 bal mờ 3 broă lơh tờm, là: xét nghiệm, ơm yah ngài, sơm kòp. Mơkung sồr ală ƀan, ngàñ, mpồl cau, ală anih lơh broă, ală tiah, mpồl lơh broă mờ làng bol bal mờ gơ̆p lơh broă, pơn jăt tai lơh jăt niam jơnau sồr 2K, geh: chèu glòm muh mat mờ lơh kloh khuẩn bal mờ cĭt vaccine, sơnơm, broă lơh sơm kòp, ngui măy mok, bơta gĭt wă làng bol dê mờ ală broă lơh ndai. Bal mờ hơ̆ hòi jà jơh gùt làng bol tus bal lơh jăt jơnau sồr cĭt vaccine kòp Kovid-19, pơgồp bơnah lơh mhar tơngai cĭt vaccine ai kơnòm dềt bơh 5 sơnam tus hơđơm 18 sơnam in.

Cau cih VOV Tây Nguyên- Cau mblàng Lơ Mu K’Yến