“Di dơ̆ bơyai lơh ngai do, añ ưn ngài bi Y Dao neh tàm kwèng 3 nam; ưn ngài mè bèp neh geh mat nàng bơyai lơh yàng sền 2 nă oh mi bol hi. Bơh tŭ do rê hờ tơnơ̆ do, bol hi rơp geh kơnòl gơ wèt mờ hìu bơnhă, sùm tàm lùp lap pràn kơldang mè bèp, kơp kờñ mè bèp geh rài kis chờ hờp, gơboh gơbài”.

3 nam lài, bi Y Dao mờ Y Nhim ơm tàm xã Ea Tar, kơnhoàl Cư Mgar, càr Dăk Lăk, neh tàm kwèng. Tàm tơngai lơh mềr, 2 nă bi gŏ gơ lơh tàm sòr mờ kờñ đềt mềr lơh oh mi dùl hìu den tàng neh bơyai lơh yàng dờp lơh oh mi, jà cau bơ jơu mờ làng bol tàm ƀòn bal mờ hìu bơnhă lơh cơng: “Añ bơyai mờ mè bèp mờ geh mè bèp ring bal. Añ yal làng bol tàm ƀòn in nàng git bol hi là cau dờp lơh oh mi. Bèp chờ hờp ngan tŭ geh tai kòn klau. Tơnơ̆ dŏ tŭ kòp jê, geh tai cau lùp còp, dong kờl bal mờ gơp”.

Ală jơnau mờ bi Y Nhim yal là 1 tàm ală bơhiàn ờs mờng tàm dơ̆ lơh yàng dờp lơh oh mi, dùl bơta niam tàm rài kis cau Rơđê dê. Jat kra ƀòn ồng Y Thôn Niê ơm tàm xã Ea Tar, kơnhoàl Cư Mgar yal den dơ̆ lơh yàng dờp lơh oh mi cèng jơnau gơtha niam chài uă ngan: “Dờp lơh oh mi jat bơhiàn ờs mờng cau Rơđê dê geh gơtha kuơmàng ngan, neh dờp lơh oh mi den bơh tŭ do rê hờ tơnơ̆ do khi sùm sùm là oh mi”.

Jat bơhiàn ờs mờng bơh cau Rơđê dê, dơ̆ lơh yàng dờp lơh oh mi jat bơta kờñ is, ờ geh bơta sơmờm kuơ lơi. Hơ̆ là bơta dờp lơh oh mi đah 2 nă bơyô, mơya kung digơlan là dờp lơh oh mi đah ală ƀòn mờ gơp. Tơnơ̆ dơ̆ dờp lơh oh mi, bơta gi gơp rơp sơlơ đềt mềr rlau, dong kờl bal mờ gơp tàm rài kis. Kuơmàng, ờ mìng ală bơyô, mờ jơh bal oh kòn khi dê, geh tŭ là oh mi jơi nòi 2 gah kung đềt mềr mờ gơp bè cau dùl hìu sơl, lơh gơlik bơta tam klac đềt mềr ngan.

Dơ̆ lơh yàng dờp lơh oh mi sùm geh bơyai lơh tàm hìu bơh 1 tàm 2 nă cau dờp lơh oh mi dê. Lài mờ tŭ bơyai lơh dờp lơh oh mi, cau tờm hìu rơcang 10 drăp tơrnờm, 1 nơm sur, 2 nơm iar, mbar mờ ală bơta phan tĕ. Cau geh dờp lơh oh mi geh mat lài mờ tŭ 5 jơ drim nàng sền cau tờm hìu lơh poac sur, rơcang ală phan pơ dơng lơh yàng, kơt drăp tơrnờm, àñ dà, koh nha ju. Phan pơ dơng lơh yàng ờ gơtùi ờ geh tàm dơ̆ lơh yàng dờp lơh oh mi là ală kòng lơngô. Tài gơ wèt mờ cau Rơđê tàm Tây Nguyên, kòng lơngô ờ mìng cèng bơta niam chài, mờ gam cèng jơnau gơtha gah huềng gơ jat bal mờ ală bơhiàn lơh yàng rài kis kòn bơnus dê. Broă ngui kòng lơngô ờ mìng là phan dò, mờ gam là phan lơh cơng tàm ală dơ̆ lơh yàng, dơ̆ dờp lơh oh mi, ñô bau. Ồng Y Ruk Ayun ơm tàm xã Ea Tar, kơnhoàl Cư Mgar pà git: “Tơn dò kòng lơngô hơ̆ nàng git hìu bơnhă đềt mềr bơh cau geh lơh yàng dê. Kòng do ờ tŭ lơi roh. Dilah roh, cau hơ̆ rơp gơtìp jơnau ờ bơtuah, ờ pràn kơldang. Kòng lơngô cèng nùs nhơm bơh 2 nă cau đềt mềr mờ gơp dê. Kòng do dilah cau lòt ngài sền kòng gŏ gam gơ crà, sàng goh den cau tàm hìu bơnhă kung gam pràn kơldang. Dilah kòng hơ̆ gơtìp jù den git là hìu bơnhă ờ pràn, tàm hìu bơnhă geh broă ờ niam”.

Tŭ tơl nă cau neh bơ tòm tơrgùm wil tơl, sap cing mồng mpong ntas lơh tềl dơ̆ lơh yàng sơn đờm, cau ùr geh ai nggui hờ tiah đah jum hìu dê, ai cau klau nggui hờ tiah đah tô. Cau geh dờp lơh oh mi nggui rềp kềng sơlàu piang lơh yàng mờ ală phan pơ dơng lơh yàng nàng cau bơ jơu in lơh yàng. Nùs nhơm dơ̆ lơh yàng geh lơh king crŭ, ram mhŭ ngan.

Tơnơ̆ dơ̆ lơh yàng, cau geh dờp lơh oh mi rơp geh ală cau tàm hìu bơnhă, cau pròc mhàm tờm, cau jơi nòi tàm hìu bơnhă cau tờm hìu dơ̆ dùl dơ̆ pà kòng lơngô. Tơnơ̆ hơ̆, jơh tơl nă cau bal mờ gơp ñô tơrnờm chờ hờp. Kuơmàng, tơnơ̆ tŭ neh dờp lơh oh mi, bơta wèr là tơl nă cau ờ gŏ di tam lah, tam lơh. Dilah cau lơi lơh tìs den rơp gơtìp lơh glài bơh 2 tus 3 nơm sur halà 1 nơm rơpu halà 1 nơm kơnrồ. Geh sền dơ̆ lơh yàng, bi H’Duôn Niê ơm tàm xã Ea Tar, kơnhoàl Cư Mgar pà git: “Añ pơn yờ să ngan bè bơta niam chài kòn cau bol hi dê. Añ kơp kờñ là, rài tơnơ̆ do rơp sền gàr sùm bơta niam chài do kòn cau Rơđê dê”.

Dơ̆ lơh yàng dờp lơh oh mi geh cau Rơđê ki ngàm, sền gàr mờ prap gàr bơh uă rài kung ndrờm mờ broă nùs nhơm tam klac bal ƀòn lơgar ngai sơlơ geh gàr kơ̆, là bơta gơn kơnờm nàng làng bol kòn cau Rơđê bal mờ gơp sơrlèt gan kal ke, bơt bơtàu ƀòn lơgar ngai sơlơ hờm ram, pas sơm, niam bơnĕ.