VOV4.M'nông: Tă bah nău ndâk njêng rmôt rgum sok njok, ăp Rmôt bu ur ta Dak Lak le\ geh âk nău [ư du\t n’hâm đăp mpăn răk ueh ntu\k ntô gu\ âm, rgop ndrel [on lan [ư t^ng rnoh ntil ndơ [ư 17 tâm ndâk njêng thôn [on mhe.

Ntơm bah 6 mông ôi ăp nar ngoăy n’hanh nar prăm ăp pơh, ur sai yuh H’Rin Ayun, ta buôn Sah A, xã Ea Tul, nkuâl Cư M\gar, n’gor Dak Lak [^t ndeh công nông nchuăt njok ăp trong me ta nklang xã gay rgum ndo\k. Geh ăp rnôk, rnoh âk ndo\k mô lah mâp trôk nar djơh, mih mbro ri nău kan ntoch jong tât nar ôi bah kơi tay. Yuh H’Rin an g^t, bar pe khay rlơ\ aơ, rnôk nău kan rgum ndo\k le\ lăp grep, nu^h [on lan tâm nkual le\ lor nchrăp lơn tâm nău rgum ndo\k, kơl an nău kan rgum ndo\k jêng dơh lơn. Âk rnăk g^t wât n’hanh saơ kloh nău ue\h bah nău rgum ndo\k jêng rnăk râng ký ton rgum ndo\k ta jay nar lơn ma âk.

Bôk năp du\t âk jêr jo\t he ân hăn rgo\ jă đăng ký lôch nê hăn rgum êng. Geh du đêt rnăk mô g^t êng n’hanh lah aơ lah to yơn he nha nsrôih rblang mpeh nău tât khuch djơh bah ndo\k đah ntu\k gu\ rêh đo\ng. He nkoch trêng t^ng đêt ngoăy ri mbrơi mbrơi khân păng g^t wât đo\ng. n’hanh a[aơ ho\ bah ir hôm. Jêh aơ tay mpôl hên mbra rgo\ jă tay ăp rnăk mô ho\ râng gay an neh ntu gung trong kloh ue\h lơn, mô hôm geh nkhu\t mbrach ndo\k lêng lang.

Dơi njêng ntơm bah bôk khay 2 năm aơ, rmôt rgum ndo\k xã Ea Tul tă bah Hội bu ur xã mât uănh. Hội bu ur xã le\ hăn uănh n’hanh sơch rnăk yuh H’Rin lah hội viên geh nău rêh jêr jo\t, mô ho\ joi geh nău rêh đăp mpăn. T^ng nê, ur sai yuh H’Rin mbra dơn hăn rgum ndo\k. Prăk so\k bah ăp rnăk ăp khay mbra ntêm du gâl gay nkhôm an rnăk yuh H’Rin, kơl yuh geh tay wa\ng sa.

Rnôk mhe njêng rmôt, lam xã dơn geh 60 rnăk [on lan đăng ký rgum ndo\k ta jay dơm, yơn tât a[aơ le\ hao bơi 300 rnăk. Nơm geh kơt nê|, ăp trong hăn ta nklang xã mbrơi mbrơi jêng kloh ue\h, mô hôm geh ăp ntil ndo\k jăng mbrach, du\ng nilon jăng n’hang 2 ding meng trong. Yuh Tống Thị Lan Hương, nu^h [on lan ta buôn Sah A, xã Ea Tul, nkuâl Cư Mgar an g^t:

Ntơm nơh rnôk mô ho\ rgum ndo\k ri ndo\k bah wa\r ăp ntu\k rsu\n, gung trong djơh mô kloh ue\h ngăn. Tâm jay gâp ri ndo\k gâp rgum jăng bah kơi n’hanh su yơn mô dơi kloh le\. Aơ [aơ ri ndo\k rgum du pơh 2 tơ\, ri saơ gung trong kloh ue\h lơn n’hanh sơh ue\h lơn.

Xã Ea Tul, nkuâl Cư Mgar,n’gor Dak Lak a[aơ geh bơi 6 rbăn ha, rnoh âk rlău 10 rbăn nu^h, tâm nê nu^h Rđe âk 98%. Xã le\ tât rdâk njêng [on lan mhe kêng du\t năm 2016, yơn du đêt rnoh nha hôm geh đêt, tâm nê geh rnoh mbrô 17 mpeh ntu\k gu\ rêh. Wa H’Vôn Niê, Kruanh Hội bu ur xã Ea Tul an g^t, ta năp nău ngăn geh xã mô ho\ geh ntu\k nkhu\t ndo\k rgum n’hanh nu^h [on lan mô ho\ t^ng [ư jăp nău rgum ndo\k di trong, ntơm bah năm 2017, Hội bu ur xã le\ dăn đă đah kruanh rđău kan xã dăn pă an du bôk ndeh công nông an Hội mât uănh gay rgum ndo\k ta ntu\k. Ndrel đah nê, Hội hôm an [ư tât t^ng chi hội bu ur ta ăp thôn [on [ư họp hội viên, nkoch trêng rgo\ jă oh yuh đăng ký rgum ndo\k ta jay.

Rnôk mhe njêng rmôt rgum ndo\k ri khân păng râng du\t đêt yor mô ho\ geh nău tam. Khân păng m^n lah khân păng mbra su, yơn tâm khay mih ri nău su du\t jêr jo\t. Hôm saơ ăp rnăk bah meng khân păng ndơ\ prăk ndo\k an rmôt rgum ndo\k ri saơ du\t dơh ma ăp khay dơn roh nklăp rlău jât rbăn prăk dơm ma he mô roh mông hăn nkhu\t ndo\k jêng khân păng râng êng. Jêng gâp saơ rnôk lôch he njêng rmôt rgum ndo\k lah mbrơi mbrơi oh yuh le\ g^t êng âk lơn âk nu^h đăng ký râng lơn n’hanh saơ ntu\k gu\ rêh kloh ue\h lơn rđ^l đah ntơm nơh.

Wa Trần Thị Phong, Groi kruanh Hội Liên hiệp bu ur n’gor Dak Lak an g^t, gay râng ndrel đah n’gâng kan ta ntu\k t^ng [ư rnoh tât kan mbrô 17 mpeh ndo\k mbrâm tâm rdâk njêng [on lan mhe, ăp gưl hội le\ đăng ký râng mât âk trong leo [ư kan kơt: trong kao, trong bu ur mât njrăng êng ang-nđ^r- kloh-ue\h. Tâm nê, trong leo [ư rmôt bu ur rgum ndo\k lah trong leo [ư bol mhe dơi an [ư yơn le\ geh âk ntu\k kan hội tâm dâng đăng ký t^ng [ư.

Ăp ntu\k geh trong leo [ư ri mpôl hên saơ rgâl du\t kloh, oh yuh g^t êng âk lơn tâm nău mô an ndo\k rnôk mô ho\ geh rmôt rgum ndo\k tât mô lah mô jăng mbrach ndo\k lêng lang. jêng mpôl hên rnê âk, nơm geh trong leo [ư dja ma nău g^t êng bah [on lan lah nsum dơi n’hao prêh n’hanh geh ăp nu^h kônh wa lah đo\ng, nt^t kơt rnăk dja rnăk ri jăng mbrach ndo\k lêng lang luh bah dih trong ri ăp nu^h [on lan tâm [on le\ tâm nkah nsum lah mô dơi [ư kơt nê| đo\ng.

Tât a[aơ, n’gor Dak Lak le\ geh 40 rmôt bu ur rgum ndo\k dơi njêng ta ăp thôn, xã n’hanh kan geh nău tam. Lôch nê, mô dơn nta joi nău kan, n’hao nău geh an hội viên bu ur ma hôm rgop rgâl nău g^t êng bah lam [on lan tâm nău mât kloh ue\h ntu\k gu\ rêh ntung trong. Nkre, trong leo [ư lah du nkô| gay t^ng [ư geh nău tam rơh rgo\ jă rdâk njêng rnăk wâl “5 mô 3 kloh”, rgop tâm nău [ư lôch jêh rdâk njêng [on lan mhe ta n’gor Dak Lak./.

Nu^h nchih rblang: Điểu Thân