VOV4.M'nông: Mhe aơ, rnoh khlay pring, xăng geh rgâl hŭch mbro. Yơn lah, rnoh khlay ăp ntil ndơ dŏng sa khlay ta Gia Lai dôl hôm ta rnoh khlay, n'hanh mô hŏ geh nău mpơl hŭch jŭr thuk đŏng.

 Wa Nguyễn Thị Bé, nuĭh tăch puăch sŭr ta nklang ntŭk tăch rgâl ndơ Pleiku, nkual ƀon têh Pleiku an gĭt: nklăp du khay aơ, rnoh khlay ăp ntil puăch sŭr du rơh hao ntơm bah 10 rbăn tât 20 rbăn prăk/kg n'hanh aƀaơ hôm mât ta rnoh dja đŏng. Tĭng wa Bé, mhe aơ nơh, rnoh khlay ndơ mât rong hao ƀư prăk dŏng an nău kan mât rong hao. Nău pring xăng hŭch thuk mô ring tam âk tât nău rnoh khlay puăch sŭr yor ndơ dja nsing tâm rnoh khlay sŭr mblâm.

“Aƀaơ ăp nuĭh tơm ndranh tăch klŭp mô n'hŭch rnoh khlay ri he hŏ sŏk rnoh khlay hôm ri mhâm blău ma n'hŭch jŭr thuk. Gâp sŏk ơm rnoh sŭr hao khlay hôm lôch nê ât nkre, mô hôm hŭch jŭr. Pe dăp ngi blăy ntil kah, ntil ngoăy lah 125 rbăn/kg, nting klăch nse lah 160 rbăn, 155 rbăn. Âk ntil ngăn, puăch bŭt lah 110 rbăn/kg. Aƀaơ ma tăch mô peh ri he rvăt đêt tay lôch nê tăch đêt dơm, aƀaơ nuĭh tơm ndranh bu mô ŭch n'hŭch ri mhâm blău ma he n'hŭch jŭr".

Tĭng wa Nguyễn Thị Dung, nuĭh tơm tăch ndơ Dung Dung ta Ntŭk rgum tăch rgâl nklang nkual ƀon têh Pleiku, nklăp 3 khay aơ, ntŭk tăch ndơ bah păng mâp âk jêr jŏt tâm tăch rgâl, ăp ntil ndơ hao khlay nklăp 10% da dê ƀư rnoh âk nuĭh rvăt hŭch. Tĭng wa Dung, tă bah mông nar tâm  ton pă an đah nuĭh tơm njêng, nuĭh tâm pă tăch, đại lý n'hanh ntŭk pla tăch jêng nău hŭch rnoh khlay mô hŏ dơi ƀư dĭl.

“Aƀaơ suan rvăt dŭt đêt, nău tăch rvăt bah ăp nuĭh tăch ndơ jê̆ mô dơi đŏng. Yor aƀaơ ndơ tăch tât pring, xăng hao khlay da dê, nuĭh ƀon lan  mô geh wăng sa âk jêng ndơ tăch đêt lơn rlău ntơm nơh".

Kơp ntơm bah bôk khay 7 tât aƀaơ, rnoh khlay xăng tâm dak hŏ hŭch đah lĕ rngôch rnoh hŭch bơi 7 rbăn prăk. Yơn lah, rlơ̆ đah rnoh khlay pring xăng dơi rgâl hŭch, rnoh khlay ăp ntil puăch ka, ăp ntil bum biăp ta ăp ntŭk tăch ndơ way ơm ta nkual ƀon têh Pleiku, n'gor Gia Lai hôm ta rnoh khlay đŏng ƀư nuĭh ƀon lan mâp jêr jŏt. Wa Lê Thị Hoa, gŭ ta phường Phù Đổng, nkual ƀon têh Pleiku, nkoch, đah rnoh khlay ăp ntil ndơ dŏng sa hôm hao khlay kơt aƀaơ đŏng, ƀư an he mĭn rvê lơn rnôk ăp tơ̆ hăn rvăt ndơ.

“Ăp ntil ndơ khlay rlău ntơm nơh da dê, kơt dak ngi, ăp ntil...Ntơm nơh he rvăt lah du nchăp biăp khlay 5 rbăn prăk ri aƀaơ păng hao tât 7 rbăn prăk. Ăp ntil ndơ khlay lơn ri nău dŏng sa ân mpêt đê̆ lơn, mô dah rŏng kơt ntơm nơh"

Wa Châu Hoàng Thy, Groi Giám đốc Siêu thị Coopmark Pleiku an gĭt, ta năp nău tât mhe bah rnoh khlay pring xăng, lam siêu thị hŏ kan nsum đah ăp nuĭh tơm pă an ndơ tăch geh trong nchrăp n'hŭch rnoh khlay tâm let năp tay an ăp rmôt ndơ dŏng sa khlay. Tâm nê uănh khlay đăp mpăn rnoh khlay kơt ăp ntil phe, puăch sŭr djăr, du đêt ntil dak toh, ăp ntil ndơ tê̆, tâm ban kơt ăp ntil ndơ kro.

Mpôl hên geh ntop kơl an nuĭh dŏng sa kơt dŏng bôk nău kan rvăt âk ndơ kơl thuk âk, rvăt ngoăy - pă an ngoăy mô lah bôk nău kan ma n'hŭch 50 %. Djăt ma bar pơh ri mpôl hên geh du cẩm nang rvăt năp, tâm nê mpôl hên ndơ̆ ăp tŏng săk nchih ndơ tăch nklăp rlău 3000 ntil ndơ râng ăp bôk nău kan đăp mpăn rnoh khlay  ndơ gay ntop kơl nuĭh dŏng sa tâm rnôk nô nău wăng sa hao khlay aƀaơ. Kơt puăch ka rêh bah mpôl hên mô n'hao rnoh khlay tâm rơh hao khlay ndơ kơt aƀaơ đŏng"

Gay mât kân bah hao khlay ndơ, njrăng n'gang nău tih pháp luật tâm nău kan tăch rgâl, Cục Mât uănh ntŭk tăch rgâl n'gor Gia Lai ndrel ăp n'gâng kan dơi kan, n'hao dăng hăn ôp uănh, groi nđôi ntŭk tăch rgâl. Lơn lah, đơn vị uănh khlay ôp uănh ăp ntil ndơ dŏng sa khlay gay đăp mpăn nău geh an nuĭh dŏng ndơ, rgop mât đăp mpăn rnoh khlay ndơ tăch rgâl. Wa Lê Hồng Hà – Cục Trưởng Cục Mât uănh ntŭk tăch rgâl Gia Lai, an gĭt:

“Đah ndơ dŏng sa lah nsum ta ntŭk tăch rgâl tâm dak lơn âk dŏng ndơ nơm ƀư njêng êng tâm dak. Ndơ dja tŏng dơi đah nău ŭch geh rvăt dŏng bah nuĭh ƀon lan. Yơn lah đah ndơ sa rnoh khlay hao, du đêt nuĭh lơn lah hăn rdeng ndơ tăch rgâl tâm ăp ndơ tăch mô kah uĕh, mô gĭt kloh tu tơm luh. Rnôk hăn ôp uănh mpôl hên saơ âk nău tih geh tât nkô̆ nău dja kơt đường rvăt n'glăp ntŭng, bánh, keọ...Nkre n'hao dăng hăn ôp uănh đah ăp ntil  ndơ geh tât ndơ dŏng sa lah nsum gay ngăch ban saơ n'hanh rmal lhăt đah nău nuĭh ƀư tih gay đăp mpăn nău geh an nuĭh ƀon lan, doanh nghiệp tâm ban kơt nuĭh dŏng sa ndơ đŏng”./.

Nuĭh rblang: Điểu Thân